18 Yaş Altında Sigorta Yapmak Erken Emeklilik Hakkı Sağlamaz

Hükümet, yarı zamanlı çalışma gibi önemli düzenlemelere imza atarken, vatandaşlar erken emeklilik olanağı sağlayan sigorta başlangıcı ve çocuklarının sigorta gelişmeleri hakkında merak içindeler. Küçük yaşta sigortalı yapmayı hedefleyen aileler, bireysel emeklilik fırsatlarının avantajları ile bu seçeneğe yönelmiş durumda. 18 yaşından önce sigortalı olmanın, yaş ve prim gün sayısı açısından sağladığı avantajlar var mı? Tüm detaylar burada.

İŞ'İN DOĞRUSU: BAŞLANGICI ÖNE ÇEKER Mİ?
“Sigortalılık başlangıcı”, sigortalının malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tabi olarak ilk kez çalışmaya başladığı tarihtir. “Sigortalılık süresi” ise ilk işe başlama tarihi ile emeklilik maaşı bağlanma tarihi veya ölen sigortalılar için ölüm tarihi arasında geçen süredir. İş mevzuatına göre, 18 yaşından önce sigortalı olanların sigortalılık süresi, yalnızca 18 yaşını doldurdukları tarihten itibaren başlar. Ancak, 18 yaşından önce ödenen malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primleri, prim gün sayıları hesaplamasına dahil edilir.

HER YAŞ İÇİN İŞLEMLER AYNI MI?
Sigorta giriş işlemleri İş Kanunu çerçevesinde yapılır ve 15 yaşını doldurmamış çocukların çalıştırılması yasaktır. Fakat 14 yaşını dolduran ve ilköğretimini tamamlayan çocuklar, bedensel ve zihinsel gelişimlerine zarar vermeyecek, eğitimlerini engellemeyecek hafif işlerde çalıştırılabilir. Bu tür durumlar için 18 yaş altı çalışan ile işveren arasında yazılı bir sözleşme yapılması gereklidir.

ERKEN EMEKLİLİK SAĞLAR MI?
Emeklilik maaşına hak kazanma şartları, 1999 öncesi, 1999-2008 arası ve 2008 sonrasında sigortalı olanlara göre farklılık göstermektedir. 2008'den önce çocuk yaşta sigortalı olanlar, erken emekliliğe hak kazanabiliyor. Ancak günümüzde 18 yaş altında sigorta yaptırmak, prim avantajları olmasına rağmen erken emeklilik hakkı tanımamaktadır. Emeklilik aylığı hesaplamalarında, bir meslek veya sanat okulu mezunları, mahkeme kararı ile yetişkin kabul edilenler ve ilgili alanlarda çalışanlar için 18 yaş şartı aranmaz. Bu bağlamda sigortalı olabilmek için İş Kanunu hükümlerine göre genç veya çocuk işçi statüsünde çalışılması gerekmektedir.

ÖLÜM AYLIĞINI ETKİLER Mİ?
Malullük ve ölüm aylıklarının hesaplanmasında, 18 yaş öncesindeki işe giriş süreleri de dikkate alınmaktadır.

KENDİ HESABINA ÇALIŞANLAR…
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa göre, kendi nam ve hesabına bağımsız çalışanlar ile kamu görevlisi statüsünde olanlardan 18 yaşını doldurmayanlar sigortalı sayılmamaktadır. 18 yaş altındaki bu kapsamda yapılmış çalışmalar, sigortalılık başlangıç tarihi açısından değerlendirilmiyor.

ÇALIŞMA SAATLERİNDE BİR SINIRLAMA VAR MI?
Mevzuata göre, 18 yaş altındaki bireyler günde en fazla 7 saat, haftada ise toplam 35 saat çalışabilirler. Okul öncesi eğitime devam edenler için bu süre günde en fazla 2 saat, haftada ise 10 saat ile sınırlıdır. 15 yaşını dolduran çocuklar içinse haftalık çalışma süresi 40 saate kadar çıkabilir.

ERKEN YAŞLANANLAR EMEKLİ OLUR MU?
55 yaşını dolduran ve Kurum Sağlık Kurulunca erken yaşlandığı tespit edilen sigortalılar, yaş dışındaki diğer şartları sağlamaları durumunda yaşlılık aylığından yararlanabilirler. Erken yaşlanma tespiti yapılmış sigortalılara, 55 yaşını doldurmaları ve en az 5400 gün, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması durumunda yaşlılık aylığı bağlanabilir. Ancak şimdiye kadar bu kapsamda aylık bağlanan bir sigortalı bulunmamaktadır.