Soma’da 13 Mayıs 2014 tarihinde gerçekleşen maden kazasında 301 madenci yaşamını yitirdi. Kazanın ardından başlatılan yasal süreçte, Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan, Genel Müdür Ramazan Doğru ve İşletme Müdürü Akın Çelik’in de aralarında bulunduğu 8 kişi tutuklandı. İlerleyen süreçte 3 sanık serbest bırakıldı. Yapılan yargılamalar sonucunda tutuklu sanıklar Can Gürkan 15 yıl, Ramazan Doğru 22,5 yıl, Akın Çelik ve maden mühendisi Ertan Ersoy ise 18 yıl 9 ay hapis cezasına çarptırıldı. Tutuksuz sanıklardan emniyet teknikeri Mehmet Ali Günay Çelik’e 11 yıl 8 ay, maden mühendisleri Yasin Kurnaz ve Hilmi Kazık’a 10 yıl 10’ar ay, yönetim kurulu üyesi Haluk Evinç ve diğer çalışanlardan Hilmi Karakoç, Mehmet Eres, Hüseyin Alkan ve Fuat Ünal Aydın’a 8 yıl 4’er ay, Murat Bodur’a da 6 yıl 3 ay hapis cezası verildi. Şirketin patronu Alp Gürkan’ın da yer aldığı 37 sanık ise beraat etti.
YENİDEN YARGILAMADA CEZALAR DEĞİŞTİ
Yargıtay 12’nci Ceza Dairesi, ‘Olası kastla insan öldürme’ suçundan ceza alan Can Gürkan ve Yönetim Kurulu Üyesi Haluk Evinç’in de aralarında bulunduğu 4 kişinin ‘Bilinçli taksirle ölüme ve yaralamaya neden olma’ suçundan ceza almasını talep etti. Bunun üzerine sanıklar, Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi’nde yeniden yargılandı. Mahkeme heyeti, ‘Bilinçli taksirle çok sayıda kişinin ölümüne ve yaralanmasına neden olma’ suçundan Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan’a 20 yıl, mühendisler Efkan Kurt ile Adem Osmanoğlu’na 12 yıl 6’şar ay hapis cezası verdi. Yönetim Kurulu Üyesi Haluk Evinç beraat etti. Önceki kararda Can Gürkan’a verilen 15 yıl hapis cezası 20 yıla çıkarıldı, Haluk Evinç ise beraat etti. Daha önce beraat eden Efkan Kurt ve Adem Osmanoğlu ise yeni kararla 12 yıl 6’şar ay hapis cezasına mahkum edildi.
KAMU GÖREVLİSİ SANIKLARDAN 18’İNE HAPİS CEZASI
Faciayla ilgili olarak Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından başlatılan soruşturma sonucunda ihmali olduğu belirlenen 28 kamu görevlisi hakkında 25 Aralık 2023 tarihinde ‘Görevi kötüye kullanma’ suçundan iddianame hazırlandı ve dava açıldı. Soma 2’nci Asliye Ceza Mahkemesi’nde görülen dava, bugün 5’inci duruşmasını gerçekleştirdi. Duruşmaya; CHP Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu, madenci aileleri, sanık avukatları ve madenci yakınlarının avukatları katıldı. Sanıklar duruşmaya Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi (SEGBİS) aracılığıyla bağlandı. Madenci aileleri ve avukatları, bir önceki duruşmada sunulan mütalaaya karşı görüşlerini paylaştı. Mütalaayı kabul etmeyen ailelerin avukatları, cezalandırmanın ‘Görevi kötüye kullanma’ değil, ‘Taksirle öldürme ve yaralama’ suçundan uygulanması gerektiğini ifade ettiler. Sanıkların duruşmaya katılmamasını eleştiren ailelerin avukatları, ‘Görevsizlik kararı’ talebinde bulundu. Aranın ardından savunmalarını yapan sanık avukatları, müvekkillerinin beraatini talep etti, aksi takdirde zaman aşımı şartlarının oluştuğunu belirttiler. Hakim, sanıklardan 10’unun beraatine, diğer 18 sanığın ise 5 ay ile 6 ay 7 gün arasında değişen hapis cezası almasına hükmetti.
‘ÇOK CÜZİ CEZALAR VERİLDİ’
Duruşma sonrasında madenci aileleri ve avukatları açıklamalarda bulundu. Ankara Barosu avukatlarından Murat Kemal Gündüz, “Mahkeme mütalaaya uygun olarak toplam 28 sanıktan 10’u hakkında beraat kararı verdi. 18 sanık hakkında ise 5 ay ile 6 ay 7 gün arasında değişen mahkumiyet kararı verildi. Soma Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi’nde yargılanan şirket sahiplerinin ilk başta kararları Yargıtay 12’nci Ceza Dairesi’nce olumlu olarak bozulmuştur. Bu sanıkların olası kast hükümleriyle birden fazla insanı öldürmekten farklı cezalandırılmaları gerektiğine dair karar verilmişti. Ne yazık ki, dışarıdan müdahale sonucunda Yargıtay 12’nci Ceza Dairesi’nin heyeti değişti ve yeni heyetle karar gözden geçirilerek sanıkların ‘Olası kasttan’ değil, ‘Bilinçli taksirle öldürme’den yargılanması gerektiği yönünde bir bozma kararı verildi. Yargıtay’ın bozma kararında da, ‘Maden İşleri Genel Müdürlüğü (MİGEM), Çalışma Bakanlığı, Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ) Genel Müdürlüğü’ne bağlı bu sanıklar ocaktaki tehlikeli eksikliklerle ilgili uyarmadıkları ve zabıt tutmadıkları belirtildi. Eğer zabıt tutsalardı, kamu görevlisi bu sanıkları olası kasttan yargılatacaktık’ demişlerdi. Şimdi buraya geldik. Sanıklar hakkında görevi kötüye kullanmaktan dava açıldı. İtirazlarımıza rağmen bugüne kadar görevsizlik kararı verilmedi ve bugün de görevi kötüye kullanma suçundan çok cüzi cezalar verildi. Yargı, Soma katliamı ile ilgili ‘Ne şiş yansın ne kebap’ dedi. Sivil sanıkları kamusal sanıkları da korudu. Verilen karar adaleti sağlama konusunda yetersiz kalmıştır. İçeride ‘Adalet enkazın altında kaldı’ denildiği gibi, durum gerçekten düşündürücüdür.” diye konuştu.
‘AYNI ACIYI BİZE TEKRAR YAŞATTILAR’
Maden şehidi Uğur Çolak’ın annesi Gülsüm Çolak, “Aynı acıyı bize tekrar tekrar yaşattılar. Resmen bir film izledik. Yargı bundan sonra kendine ağlasın” diyerek tepkisini dile getirdi.
Maden şehidi Erdoğan Köse’nin eşi Gülfidan Köse ise “Akhisar’daki Soma davasında bir adalet göremedik. Tiyatro oynandı. Buradaki süreçler de aynı oldu. İstediğimiz adaleti bulamadık. Ama bu adaletin sonuna kadar arkasındayız, takipçisi olacağız” ifadelerini kullandı. (DHA)
