Sonbaharın ortalarına gelmiş olmamıza rağmen Türkiye, beklenen serinleyip yağışlı havadan yeterince faydalanamadı. Ekim boyunca kısa süreli soğuk hava dalgaları yaşanmasına rağmen, sıcaklıklar genel olarak mevsim normallerinin üzerinde seyretti. Şimdi Kasım ayına girmişken hâlâ tam anlamıyla bir sonbahar havası yaşanmıyor.
Baraj ve toprak için gerekli olan yağış miktarı oldukça sınırlı kalırken günler kısalmaya devam ediyor ve kış kapıda. Bu kışın “unutulmaz” olacağına dair yorumlar gündemdeyken, pek çok kişinin aklında şu sorular mevcut: Kasım ayında hava nasıl olacak ve gerçekten “unutulmaz bir kış” bizleri bekliyor mu?
Tüm bu merak edilenleri İstanbul Aydın Üniversitesi Meteoroloji Uzmanı Dr. Güven Özdemir ile inceledik.
‘ILIK VE KURAK BİR SONBAHAR GEÇİRİYORUZ’
Meteoroloji Uzmanı Dr. Güven Özdemir, Ekim ayı boyunca Türkiye genelinde sıcaklıkların mevsim normallerinin üzerinde olduğunu ve Kasım ayının ortalarına yaklaşmamıza rağmen durumun devam ettiğini belirtti.
Bu durumun sebebini “yüksek basınç sistemlerinin etkili olması” şeklinde açıklayan Özdemir, “Azor yüksek basıncının etkisi ve havanın Afrika üzerinden gelmesi sıcaklıkları yükseltti”</strong dedi. Uzman, bu yüksek basınç etkisinin yağışlı sistemlerin ülkeye girmesini engellediğini vurgulayarak şu bilgileri paylaştı:
“Yağış için alçak basınç sistemlerinin oluşması gerekiyor ama Ekim boyunca bunu çok az yaşadık. Kasım ayının şu ana kadarki bölümünde de benzer bir tablo söz konusu. 
Soğuk hava dalgaları kısa süreli etkili olsa da genel sıcaklıklar hâlâ mevsim normallerinin 1 ila 3 derece üzerinde seyrediyor. Mevcut meteorolojik koşullar incelendiğinde Türkiye'de ılık ve kurak bir sonbahar yaşandığı açıkça görülüyor.”
PASTIRMA SICAKLARI GELİYOR MU?
Her yıl Kasım ayında yaşanan kısa süreli pastırma sıcaklıkları, adeta bir iklim ritüeli haline geldi. Peki bu yıl Kasım'a girerken bu sıcaklık artışlarının yaşanmaması hangi meteorolojik faktörlerden kaynaklanıyor ve önümüzdeki günlerde benzer bir durum yaşanma olasılığı nedir?
Dr. Güven Özdemir, halk arasında sıkça kullanılan “pastırma yazı” ve “pastırma sıcağı” kavramlarının meteorolojik bir terim olmadığını, bu ifadelerin günlük yaşamda türediğini belirtti.
Özdemir, Türkiye genelinde özellikle İstanbul’da 29 Ekim civarında kış mevsimine girme eğilimi olduğunu ve normal şartlarda sıcaklıkların bu dönemde düşmesinin beklendiğini, fakat zaman zaman yüksek basınç sistemlerinin etkisiyle Afrika üzerinden gelen sıcak havanın yazı hatırlatan sıcaklık seviyelerine yol açtığını açıkladı.
“Bu durum, Kasım ayının ilk haftasında kısa süreli güneşli günlerin görüldüğü dönemleri tanımlıyor. Fakat bu yıl bu sıcaklıkları biraz erken yaşadık; Kasım'a girmeden birkaç gün önce meydana geldi.” diyen Özdemir, “Şu an sıcaklıklar azalmaya başladı. Ama bu, bir daha bu sıcaklıkları görmeyeceğimiz anlamına gelmiyor. Kasım ayı boyunca kısa süreli birkaç gün sürecek sıcaklık artışları yaşanabilir, ancak şu anda belirgin bir şekilde görünmüyor” şeklinde konuştu.
10-16 KASIM ARASI HAVA NASIL OLACAK?
Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün son hava tahmin raporuna göre, bugün ve yarın Türkiye genelinde parçalı ve çok bulutlu bir hava bekleniyor. Marmara, Ege, Batı ve Orta Akdeniz bölgeleri ile Eskişehir, Kırşehir, Nevşehir, Yozgat, Niğde, Kayseri, Aksaray, Çorum ve Amasya çevrelerinde aralıklı sağanak ve gök gürültülü yağışlar etkili olacak.
İBB Afet Koordinasyon Merkezi’nin (AKOM) hava tahmin raporuna göre İstanbul’da hafta sonu genel olarak yağış beklenmiyor. Bugün parçalı bulutlu, pazar günü ise yer yer çok bulutlu bir gökyüzü etkili olacak.
Peki gelecek hafta hava nasıl olacak?
Dr. Güven Özdemir, önümüzdeki bir hafta boyunca Türkiye genelinde mevsim normallerinin üzerinde ılıman bir hava görüleceğini söyledi. Özdemir, gündüz sıcaklıklarının yer yer 20 derece civarında seyredeceğini, güney kesimlerde ise sıcaklıkların biraz daha yüksek olabileceğini belirtti.
Özdemir, batı bölgelerden başlayarak serinlemenin kademeli olarak ilerleyeceğini, “Yağış açısından hafif geçişler yaşanabilir. Geceleri sıcaklık farkı bazı yerlerde 10-12 dereceye ulaşabilir. Özellikle İç Anadolu, Karadeniz, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde hafta içi sakin geçeceği görünürken, hafta sonunda serinlemeler artacak ve yağışlar yoğunlaşabilir. Kar ve don olaylarının Doğu Anadolu'nun yüksek kesimlerinde zayıf da olsa gözlemlenebilir. Marmara bölgesinde ise kuvvetli yağış beklenmiyor ama zayıf ve kısa süreli geçişler olabilir” diye ekledi.
KASIM AYININ SON HAFTASINA DİKKAT!
Dr. Güven Özdemir, Kasım ayının son haftasında Türkiye genelinde belirgin bir soğuma olabileceğine dikkat çekti. Bunun, “Kutup koridorunun açılıp kapanması” olarak değerlendirilebileceğini ve arktik kökenli soğuk hava kütlelerinin zaman zaman orta enlemlere kadar sarkabileceğini belirtti.
Özdemir’e göre modeller, Kasım'ın son haftasında özellikle 25-30 Kasım tarihleri arasında Balkanlar üzerinden soğuk hava akımlarının Türkiye'ye ulaşabileceğini gösteriyor. Bu durumun hava sıcaklıklarında 5 ila 8 derece arasında bir düşüş oluşturması bekleniyor.
Soğumanın gündüz ve gece sıcaklık farklarını artıracağını vurgulayan Özdemir, “Gece saatlerinde don ve sis olayları artabilir. Bunu mini bir kış provası olarak değerlendirebiliriz. Ciddi bir kar fırtınası beklemiyoruz. Ancak İç Anadolu, Doğu Anadolu ve Karadeniz’in iç kesimlerinde kar görme olasılığımız oldukça yüksek” dedi.
“UNUTULMAYACAK BİR KIŞ GELİYOR” YORUMLARI NE KADAR DOĞRU?
Sosyal medyada ve çeşitli haber sitelerinde meteoroloji uzmanlarının ‘unutulmayacak bir kış geliyor’ yorumları sürekli gündemde. Özellikle 20 Aralık–20 Ocak tarihleri arasında Marmara, Karadeniz ve İç Anadolu için yoğun kar beklentileri dile getiriliyor. Peki bu öngörüler meteorolojik açıdan ne kadar gerçekçi? Bu yıl kar yağışı hangi bölgelerde nasıl şekillenecek?
Bu soruya “Şu an için takip edilen modeller, kar yağışı için gerekli koşulların henüz oluşmadığını gösteriyor” yanıtını veren Dr. Güven Özdemir, yüksek kesimlerde bile kar beklentisinin çok güçlü olmadığını belirtti.
Özdemir, “Örneğin Uludağ için mevcut tahminlerde kar yerine yağmur gözüküyor. Esas kuvvetli kar yağışı ocak ayında gerçekleşebilir” dedi. Şiddetli bir kışın olması beklenmediğini aktaran uzman isim, yine de kısa süreli kar yağışı ihtimalinin bulunduğunu belirterek “20 Aralık-20 Ocak arasında soğuk hava akımları beklenenden daha güçlü gelirse, yoğun kar yağışı meydana gelebilir. Ancak kıyı bölgelerde kalıcı kar örtüsü oluşması çok zordur” şeklinde ifade etti.
İSTANBUL’DA KAR YAĞIŞI NE ZAMAN GÖRÜLEBİLİR?
Dr. Güven Özdemir, İstanbul’a dair kar yağışı beklentilerini de değerlendirdi. Uzun yıllara dayanan verilere göre, kentin en fazla kar yağışını Ocak ayının başı ile Şubat ayı arasında gördüğünü açıkladı.
Aralık ayında ise karla karışık yağmur olasılığını gündeme getiren Özdemir, “Bu yıl da İstanbul’da Aralık ayında kuvvetli kar yağışı beklemiyoruz. Kar yağışı Ocak ve Şubat aylarında daha olası. Fakat İstanbul’un yollarını kapatan bir kar yağışı beklemiyoruz” ifadelerini kullandı.
