23 Ocak 1967 tarihinde Bulgaristan'ın Kırcaali şehrinin Ahatlı köyünde dünyaya gelen Naim Süleymanoğlu, haltere başladığı dönemle ilgili “9 yaşında halter antrenörüm Hilmi (Pekünlü) beni keşfetti ve haltere yöneldim. O yıllarda Bulgaristan'da birçok dünya ve olimpiyat şampiyonu yetişiyordu, ben de onlardan biri olmak istedim.” şeklinde açıklamada bulundu.
Halter alanındaki başarılarıyla birlikte Bulgaristan'daki Türklerin maruz kaldığı zulmü gözler önüne seren Naim, 14 yaşında gençler ve yıldızlar kategorisinde şampiyonluk yaşadı. 1982 yılında 15 yaşındayken Brezilya'daki Gençler Dünya Şampiyonası'nda kazandığı birincilikle “En genç dünya rekortmeni” unvanına sahip oldu.
1983 yılındaki Büyükler Dünya Halter Şampiyonası'nda birinci olmasının ardından, 1983-1986 yılları arasında gençler kategorisinde 13, büyükler kategorisinde 50 rekor kırdı. 1984, 1985 ve 1986 yıllarında dünyada yılın haltercisi seçildi.
1983'te ABD'de düzenlenen “Rekortmenlerin Turnuvası”na katılıp burada dünya rekoru kıran Naim Süleymanoğlu, bu başarılarıyla ABD basını tarafından “Cep Herkülü” lakabıyla anılmaya başladı.
1984 Los Angeles Olimpiyatları’na Bulgaristan’ın Sovyetler Birliği’nin boykot kararına destek vermesiyle katılamadı. Ayrıca, 1984 yılında silkme kategorisinde vücut ağırlığının 3 katını kaldıran ikinci halterci olarak kayıtlara geçti.
İSMİ DEĞİŞTİRİLDİ, TÜRKİYE'YE KAÇTI
Bulgaristan hükümetinin “Soya dönüş operasyonu” nedeni ile ismi Naum Şalamanov olarak değiştirildi. Türkiye'ye kaçışını, o yıllardaki Türklerin yaşadığı zulümlerin dünyaya duyurulmasına yönelik bir girişim olarak tanımlayan Naim, bu süreçte Bulgaristan'daki Türklerin asimilasyona maruz kaldığını ortaya koydu.
“Cep Herkülü”, Türkiye'ye gelme sürecinde, “Türklere yapılan zulümleri kabullenmem mümkün değildi. Türkleri yok sayanlar için ter dökmek istemiyordum. Türkiye'ye sığınacaktım. 1986'da Avustralya'nın Melbourne şehrindeki Dünya Halter Şampiyonası'nda birinci oldum ve orada Türk Konsolosluğu ile tanıştım.” dedi.
Naim Süleymanoğlu, 1986 yılında Avustralya'da Türk Büyükelçiliğine sığınarak iltica etti. Başarılı bir operasyonla Avustralya'dan Londra'ya geçti ve ardından dönemin başbakanı Turgut Özal'ın gönderdiği özel uçakla Türkiye'ye getirildi. Ankara'da coşkulu bir karşılama ile ilk kez halkın önüne çıktı.
Naim Süleymanoğlu'nun 1988 Seul Olimpiyatları'na Türkiye adına katılabilmesi için Türk hükümeti Bulgaristan'a 1 milyon dolar ödeme yaptı. O tarihten itibaren Naim, uluslararası şampiyonalarda Türkiyeyi temsil etti. Merhum Cumhurbaşkanı Turgut Özal, bu ödemenin ardından, “Naim bize onu kat ve kat ödedi. Dünyada Türklerin reklamını yaptı.” ifadelerini kullandı.
Naim Süleymanoğlu'nun Türkiye'ye kaçışıyla birlikte Bulgaristan'daki Türklerin yaşadığı zulümler, sünnetin yasaklanması ve mezar isimleri nedeniyle mezarların yıkılması gibi olaylar dünya kamuoyuna duyuruldu.
ÜST ÜSTE 3 OLİMPİYAT ŞAMPİYONLUĞU
Halter sporunun efsaneleri arasına adını yazdıran Naim Süleymanoğlu, 1988 Seul Olimpiyatları'nda 60 kiloda mücadele ederek 6 dünya, 9 olimpiyat rekoru kırarak şampiyon oldu. Ağırlığının 3 katından 10 kilogram fazlasını (190 kilogram) kaldırarak “Dünyanın en iyi haltercisi” unvanını kazandı.
Ayrıca silkme ve koparma kategorilerinde toplamda 342,5 kilogram kaldırarak yeni rekorlar kırdı. “Cep Herkülü”, olimpiyatlarda güreş dışında Türkiye'nin ilk altın madalyasını kazanan sporcu olarak tarihte yerini aldı.
Naim Süleymanoğlu, 1988 Seul, 1992 Barselona ve 1996 Atlanta Olimpiyatları'nda birinci olarak üst üste 3 olimpiyat altın madalyasıyla podyuma çıktı. Kariyeri boyunca 7'şer kez dünya ve Avrupa şampiyonluğuna ulaşırken, 46 dünya rekoruna imza attı.
1996 yılında haltere ara veren Naim, 2000 Sydney Olimpiyatları'nda başarı gösteremedi ve bu organizasyonla aktif spor kariyerine veda etti. Efsane sporcu, Sydney'e kadar 24 yıl boyunca halterdeki başarısıyla anıldı.
TİME DERGİSİNE KAPAK OLAN İLK TÜRK SPORCU
1988 Seul Olimpiyatları’nda kazandığı başarılarla “Dünyanın en iyi haltercisi” unvanına layık görülen Naim Süleymanoğlu, 3 Ekim 1988’de “Everybody Wins” başlığıyla Time dergisine kapak oldu. O yıl, düzenlenen Avrupa Halter Şampiyonası sonrası dönemin ABD Başkanı Ronald Reagan tarafından Beyaz Saray’a davet edilen Süleymanoğlu, kendisine teklif edilen ABD vatandaşlığını reddetti.
Naim Süleymanoğlu, 2000 yılında Uluslararası Halter Federasyonu'nda (IWF) dünyanın en genç asbaşkanı oldu. 2012 Londra Olimpiyat Oyunları kapsamında adı, Londra metrosundaki bir istasyona verildi. Ayrıca, 2018 yılında Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından Çankaya'da bir caddeye “Naim Süleymanoğlu” adı verildi.
HAYATINI ANLATAN FİLM: “CEP HERKÜLÜ: NAİM SÜLEYMANOĞLU”
Naim Süleymanoğlu'nun hayatını konu alan ve yönetmenliğini Özer Feyzioğlu'nun üstlendiği “Cep Herkülü: Naim Süleymanoğlu” filmi, 22 Kasım 2019 tarihinde seyirciyle buluştu. Filmde, Naim'in 1970'li yıllarda halterle tanıştığı dönemden başlayarak 1988 yılındaki Seul Olimpiyatları’na kadar geçen süreç anlatıldı.
Efsane halterci, 18 Kasım 2017’de tedavi gördüğü hastanede karaciğer yetmezliği nedeniyle 50 yaşında yaşamını yitirdi. 28 Eylül 2017’de hastaneye kaldırılan Naim ile yakından ilgilenen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 9 Ekim 2017’de onu hastanede ziyaret etti.
19 Kasım 2017’de İstanbul Fatih Camii'nde kılınan cenaze namazına siyaset, iş ve spor camiasından birçok kişi katıldı. Naim Süleymanoğlu, 8 yıl önce Edirnekapı Mezarlığı'na defnedildi.
