Sivil vatandaşların terör olayları sonucu engelli hale gelmesi veya hayatını kaybetmesi durumunda, güvenlik güçlerinin görev sırasında yaşanan olaylar nedeniyle maaş bağlanabiliyor. Ek olarak, güvenlik güçlerine yardımcı olan vatandaşlar ile terör eylemleri sırasında engelli kalan ya da vefat edenlerin yakınlarına da aylık bağlanmaktadır.
Başvurular Nereye Yapılacak?
Başvurular, doğrudan dilekçe ile SGK’ya yapılabileceği gibi, aynı zamanda ikamet edilen il veya ilçe mülki idare amirlikleri ve İçişleri Bakanlığı İller İdaresi Genel Müdürlüğü’ne de yapılabilmektedir. Başvurular, mağdurun ya da mirasçılarının, olayın öğrenilmesinden itibaren 60 gün içerisinde, her durumda ise olay tarihinden itibaren bir yıl içinde yapılmalıdır.
Sorunun Kaynağı Nedir?
Aylık bağlanabilmesi için Zarar Tespit Komisyonu kararı ve gerekli belgelerin SGK’ya gönderilmesi gerekmektedir. Olayın yaşandığı tarihten itibaren en geç bir yıl içinde valiliklerden gerekli yazıyı alamayan mağdurlara aylık bağlanamamaktadır. Bir yıl içinde yazı alamayan çok sayıda vatandaş mevcuttur. CİMER, TİHEK, TBMM Dilekçe Komisyonu ve Kamu Denetçiliği’ne (KDK) şikâyetçi olan vatandaşlar, sonuç alamamaları üzerine mahkeme yoluna başvurmuşlardır. Mağdurlar tarafından birçok dava açılmış durumdadır.
SGK Ne Gibi Adımlar Attı?
SGK, Meclis Dilekçe Komisyonu, TİHEK, CİMER ve KDK’dan gelen “Bu sorunun çözülmesi için ne yapmayı planlıyorsunuz?” şeklindeki resmi yazılar ve açılan davaların aleyhe sonuçlanmasının ardından harekete geçti. SGK, gerekli komisyon kararı ve belgelerin valiliklerden alınması için ne gibi adımlar atılması gerektiği konusunda İçişleri Bakanlığı’na yazı yazmıştır.
İçişleri Bakanlığı, SGK’ya gönderdiği yazıda yasal düzenlemeye vurgu yapmıştır. Bu yazıda “İl mülki amirlikleri tarafından temin edilip SGK’ya iletilecek olan olaya ilişkin adli, idari ve askeri mercilerden temin edilecek her türlü bilgi ve belgenin, terör eylemleri veya terörle mücadele faaliyetleri nedeniyle yaralanma, engelli hale gelme ve ölüm meydana gelip gelmediğini ortaya koyacak nitelikte olması gerektiği” ifade edilmiştir. İçişleri Bakanlığı yazısında, zarar tespit komisyonu kararı aranmasına gerek olmadığı bilgisini vermiş, engelli hale gelme ve ölüm durumunda aylık bağlanmasına ilişkin karar vermeye yetkili mercilere yönelik açık bir düzenleme yapılmasının gerekliliğine dikkat çekilmiştir.
Geçici Düzenleme Nasıldır?
SGK, İçişleri Bakanlığı’ndan gelen yazı sonrası, terör eylemleri sonucunda engelli olanlar ve hayatını kaybedenlerin yakınlarına aylık bağlanması konusunda kolaylık sağlayan geçici bir düzenleme getirmiştir. Valiliklerden Zarar Tespit Komisyonlarından karar alamayan terör mağdurları, bundan böyle “kesinleşmiş mahkeme kararları” olması durumunda aylık alabileceklerdir.
Yasal Çalışmalar Başlatıldı
Geçici çözümler üreten SGK, vatandaşların sorunlarının çözülmesi, diğer resmi kurumların baskısı ve dava yükünün azaltılması amacıyla kalıcı uygulama için harekete geçmiştir. İçişleri Bakanlıkları ile SGK bünyesinde geçici uygulamanın kalıcı hale getirilmesi için yasal bir zemin çalışması yürütülmektedir. Diğer bakanlıkların görüşleri doğrultusunda belirsizliklerin ortadan kaldırılması, mağdurların haklarına hızlıca ulaşması ve SGK’nın iş yükünün hafifletilmesi amacıyla hazırlanan yasal çalışmanın, dönem bitmeden TBMM’ye sunulması beklenmektedir.
Sorunun Boyutu Nedir?
2019’dan bugüne kadar 50 ilde 57 Zarar Tespit Komisyonu’na 100 bine yakın başvuru yapılmıştır. Bu başvuruların yalnızca %57’si sonuçlandırılabilmiştir. Hak sahiplerine yaklaşık 2.5 milyar TL ödeme yapılmıştır. Geçmiş döneme ait sonuçlandırılamayan 85 bine yakın dosya bulunmaktadır. Bu dosyaların incelenip tamamlanabilmesi için Zarar Tespit Komisyonları ve sekreterliklerinin güçlendirilmesi gerektiği tespit edilmiştir.
Aylık Ne Kadar Bağlanmaktadır?
Terör olayları sonucunda engelli hale gelen bireylere, çalışma gücündeki kayıp oranına göre birinci derece engelli için 9.619 TL, ikinci derece engelli için 7.695 TL ve üçüncü derece engelli için 5.771 TL aylık ödenmektedir. Hayatını kaybedenlerin eş ve çocuklarına ise yine 9.619 TL olmak üzere hisseleri oranında ödeme yapılmaktadır. Bu ödemeler Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın finansmanı ile SGK tarafından gerçekleştirilmektedir.
Nakdi Ödemeler Nasıl Gerçekleştiriliyor?
Nakdi Tazminat, adli karar gerektirmeden yetkili komisyonlarca ve idarece kendiliğinden alınan kararlarla yapılan ödemedir. 1 Ocak 2025 tarihi itibarıyla ödenen nakdi tazminat miktarları: ölüm halinde 961.928 TL, hayatını başkasının yardım ve desteği olmaksızın sürdüremeyecek şekilde malul olanlar için 1.923.856,40 TL olarak belirlenmiştir.
DOLAR
EURO
İNG. STERLİNİ
İSV. FRANGI
KAN. DOLARI
ÇEYREK ALTIN
BITCOIN