TÜRKİYE Kardiyoloji Derneği’nin sağladığı verilere göre, Türkiye’de her yıl 300 bin insan kalp krizi geçirmekte ve bunların 125 bini yaşamını yitirmektedir. Sağlık Bakanı Prof. Dr. Kemal Memişoğlu, Hacettepe Üniversitesi ve ASELSAN işbirliğiyle geliştirilen yerli elektroşok cihazının müjdesini vererek, bu cihazın Türkiye’de çok daha uygun maliyetlerle yaygın bir şekilde kullanılacağını belirtti. Avrupa’nın birçok ülkesinde ve ABD’de kalabalık alanlarda bulunan defibrilatör, ani kalp krizlerine hızlı müdahale edilmesine olanak tanıyor.
BİRÇOK YERE YERLEŞTİRİLDİ
Hacettepe Üniversitesi’nin ‘Güvenli Kampus Ağı’ projesi kapsamında, kampusun çeşitli bölgelerine Otomatik Eksternal Defibrilatör (OED) cihazları yerleştirildi. Bu cihazlar, acil durum müdahalelerinde kritik bir rol oynayacak.
Hacettepe Üniversitesi Erişkin Hastanesi Başhekimi ve Türkiye Acil Tıp Derneği Başkanı Doç. Dr. Bülent Erbil, yeni geliştirilen cihazla ilgili şöyle konuştu:
“OED’ler, hastane dışında kalp ve solunum durmalarına müdahale edebilmek üzere tasarlanmış cihazlardır. Avrupa’da bu cihazların kullanılma oranı yüzde 15 ile 40 arasında değişiyor. Ülkemizde ise bu oran yüzde 0. Çünkü henüz halka açık ve toplumsal yaşamın yoğun olduğu alanlara yerleştirilmiş değil. Geçen hafta Sağlık Bakanlığı, İstanbul, Ankara ve İzmir’de birçok noktaya OED cihazları yerleştirdi. 9 Aralık’ta Resmi Gazete’de yayımlanan ‘Taşınabilir Otomatik Şok Cihazı Hakkında Yönetmelik’ ile birlikte bu cihazların yaygınlaştırılma süreci başlamıştır. ‘Hacettepe Üniversitesi Güvenli Kampus Ağı projesi’ ile de OED’lerin yaygınlaştırılması için çabalarımıza destek oluyoruz.
Doç. Dr. Bülent Erbil
‘FARKINDALIK ARTYOR’
Bu cihazların kampusa yerleştirilmesiyle birlikte farkındalık düzeyinde ciddi bir artış yaşandı. Üniversitedeki tüm personel bu eğitimleri almak istemekte. Bunun yanında kısa eğitim videoları ve uzaktan eğitim modülü videoları hazırlanarak, kalp masajı yapımıyla ilgili pratik eğitimler kampusta belirlenen alanlarda verilecektir.
NASIL KULLANILIYOR
Cihazın kullanılması için herhangi bir tıbbi bilgiye ihtiyaç yok. Cihaz açıldığında kullanıcıya tüm talimatları vermektedir. Hastaya müdahalede bulunan kullanıcı, cihazın yönlendirmesiyle pedleri ve kabloyu bağladıktan sonra ‘çekilin ritim analiz ediliyor’ uyarısını dinlemelidir. Bu aşamada kalp ve solunumu duran kişiden uzak durmak gerekir. Eğer cihaz şok önerirse, kullanıcıdan ‘şok düğmesine basması’ istenir.
‘HEDEF 10 BİN KİŞİYE ULAŞMAK’
2026 yılında toplumun çeşitli kesimlerinden en az 10 bin kişiye ulaşıp OED farkındalığını artırmayı ve vatandaşların bu cihazı tanımasını sağlamayı hedeflediklerini ifade eden Türkiye Acil Tıp Vakfı Başkanı Prof. Dr. Şahin Çolak, şunları açıkladı: “Türkiye’de hastane dışı ani kardiyak ölüm vakalarının yaklaşık 80 ila 100 bin arasında olduğu tahmin ediliyor. Otomatik Şok Cihazı’nın doğru zamanda uygulanması, ölümlerin yaklaşık yüzde 70’inin önlenebileceği bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Kalp ritmini otomatik analiz eden bu taşınabilir cihazlar, sesli ve görsel olarak adım adım yönlendirerek, vatandaşlara en doğru müdahaleyi en hızlı şekilde yapabilme imkânı sunuyor.
‘HAYATTA KALMA ORANI YÜKSELECEK’
Hastane dışı kalp durmalarında hayatta kalma oranı oldukça düşüktür. 1 Ocak 2026 tarihinde yürürlüğe girecek yönetmelikle birlikte, 2026 – 2028 yılları arasında havaalanları, alışveriş merkezi, istasyon gibi yoğun insan bulunan alanlarda OED cihazı bulundurulması zorunlu hale getirilecektir. Bu sayede toplumun bu hayat kurtaran cihaza erişimi sistematik şekilde artacak ve hayatta kalma oranı yükselecektir.
