İzmit Körfezi’nin bazı bölgeleri, kahverengi bir hal aldı. İzmit ilçesindeki kıyı şeridindeki renk değişimi, geniş bir alanı etkileyerek dikkat çekti. Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Dairesi Başkanlığı’na bağlı ekipler, bu durumun nedenlerini araştırmak üzere harekete geçti. Alınan su örneklerini inceleyen KOÜ Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Halim Aytekin Ergül, bu tür durumların dünya genelindeki birçok kıyı ekosisteminde gözlemlenebilen bir olay olduğunu ifade etti.
‘DÖNEMSEL OLARAK GÖRÜYORUZ’
Prof. Dr. Halim Aytekin Ergül, “Yaptığımız incelemelere göre, bu olay, bir fitoplankton grubunun aşırı çoğalması sonucu meydana gelmektedir. Genellikle ‘mevsim geçişi’ olarak adlandırılan, hava ve su sıcaklıklarının, rüzgar düzeninin değiştiği zamanlarda ortaya çıkmaktadır. Mikroorganizma sayısındaki artış, bu durumun tetikleyicisi olarak öne çıkıyor. İzmit ve Gemlik Körfezi gibi benzer kıyı ekosistemlerinde bu tür olaylarla sıkça karşılaşmaktayız. Ne yazık ki, bu olayların ekosistem üzerindeki olumsuz etkileri de olabiliyor. Özellikle amphipodalar gibi planktonik ve makrobentik canlılar için zararlı etkileri söz konusu olabilir. Dolayısıyla bu durumu istenmeyen bir olay olarak değerlendirmek gerekir.” dedi.
‘NÜFUS YÜKÜ OKUNUR ÇAĞDA’
Bu tür oluşumların önlenmesinde en etkili yöntemlerin başında atık su arıtma tesislerinin geliştirilmesi geldiğini belirten Prof. Dr. Ergül, “Şu an İzmit Körfezi çevresinde bazı tesisler mevcut ancak nüfus yoğunluğunun artması, deşarj miktarlarını da artırmakta. Hava ve su sıcaklıkları, bu mikroorganizmaların gelişimlerini desteklerken, meteorolojik olaylar da besleyici elementlerin hareket etmesine neden olabilir. Önceki olaylar da benzer şekillerde gelişmiştir. Gördüğümüz bu organizma, teknik olarak ‘Prorocentrum micans’ isimli bir dinoflagellata türüdür. Bu türlerin neden olduğu alg patlaması, dünya genelinde sık karşılaşılan bir durumdur.” diye ekledi.
‘CİDDİYETLE ELE ALINMALI’
Bu oluşumların insan sağlığına doğrudan bir zarar vermediğini ifade eden Prof. Dr. Ergül, “Fakat bulundukları ekosistemdeki diğer organizmaları etkileyebilirler. Daha önceki çalışmalarımızda, amphipodların solungaçlarını tıkayarak ölümlerine yol açtıklarını gözlemlemiştik. Yani, bu olaylar, ekosistem üzerinde zincirleme etkiler yaratabilir. İnsanların doğrudan tedirgin olmalarına gerek yok; ancak hem görsel hem de ekosistemdeki tahribatlar açısından dikkate alınması gereken bir durum.” dedi.
MÜSİLAJ İLE İLGİLİ DE NOTLAR
Müsilaj hakkında da değerlendirmelerde bulunan Prof. Dr. Ergül, “Prorocentrum micans, müsilaj oluşumuna katkıda bulunduğu bilinen organizmalardandır. Bu oluşumların önlenmesi için aktif tedbirlerin alınması önemli. Atık su arıtma tesislerinin etkin kullanılması ve yüksek teknoloji ile desteklenmesi gerekmektedir.” şeklinde konuştu.
MARMARA İÇİN ‘NÜFUS’ UYARISI
Prof. Dr. Ergül, “Bölgemizdeki nüfus yoğunluğu giderek artıyor ve bununla ilgili önlemler acilen düşünülmeli. Kocaeli’ye her yıl yaklaşık 30 bin kişinin katıldığını belirten raporlar var. Bu durum, denizler üzerinde de etkisini gösteriyor. İstanbul başta olmak üzere, Marmara Bölgesi’ndeki nüfus yoğunluğunun azaltılması için tedbirler almak şart. Bu, uzun vadeli planlama gerektiren bir durum ve 5, 10, 20, 50 yıllık perspektiflerle ele alınmalıdır. Artan nüfus, bölgenin taşıma kapasitesini zorlamakta ve bununla ilgili belirtiler gözlemlenmektedir. Bu yüzden geç olmadan önlem almanın önemine işaret etmek gerekir.” dedi. (DHA)
