Emtia Piyasalarında Karışık Seyir: Platin Rekorunu Korudu

Emtia fiyatları, ABD'deki vergi indirimi tasarısı, ABD Başkanı Donald Trump'ın “tarife mektupları” açıklamaları ve ülkede yayımlanan istihdam raporunun etkisiyle dalgalanan dolar endeksi eşliğinde karışık bir seyir izledi. Platin fiyatları, haziran ayında yüzde 28 artarak 1986'dan bu yana en güçlü aylık performansını kaydetti. Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı bazı üretici ülkelerden oluşan OPEC+ grubu üyesi 8 ülke, ağustos ayında petrol üretimini temmuz ayına kıyasla günlük 548 bin varil artırma kararı aldı.

1 AĞUSTOS'TA YÜRÜRLÜĞE GİRECEK

Trump, tarifelerin ertelenme süresinin 9 Temmuz'da sona ereceğini hatırlatarak, ABD ile ticaret yapan ülkelere uygulanacak yeni tarifelerin mektupla bildirileceğini ve 1 Ağustos'ta yürürlüğe gireceğini duyurdu.

Ayrıca, küresel ekonomik ve jeopolitik endişeler devam ederken, geçen hafta ABD ekonomisine ilişkin gelişmeler de yatırımcıların ilgisini çekti. Trump, Kongre'den geçen vergi indirimleri ve harcama kesintilerini içeren yasa tasarısını imzalayarak yürürlüğe koydu. Bu düzenlemenin büyük bir ekonomik büyüme yaratacağını ve ülkenin bel kemiği olan çalışkan vatandaşları yeniden canlandıracağını ifade etti.

Söz konusu tasarının, ülkenin bütçe açığını 2034 yılına kadar 3,4 trilyon dolar artıracağı tahmin ediliyor. Uluslararası Para Fonu (IMF) Sözcüsü Julie Kozack, IMF'nin ABD'nin bütçe açığını zamanla azaltması gerektiği yönündeki tutumunu koruduğunu bildirerek, “vergi indirimi” tasarısının borcun azaltılması tavsiyelerine aykırı olduğunu belirtti.

Analistler, tarife artışları ve genişleyici mali politikaların büyüme beklentilerini desteklediğini, ancak bütçe açığı ve politika belirsizliklerinin risk iştahını azaltabileceğini ve güvenli liman varlıklarına olan talebi artırabileceğini dile getirdi.

İSTİHDAM RAPORU PİYASALARIN YÖNÜNÜ BELİRLEDİ

Geride kalan haftada açıklanan ABD istihdam raporu, ülkedeki iş gücü piyasasının güçlü olduğunu gösterdi. ABD Merkez Bankası'nın (Fed) para politikası kararlarında önemli rol oynayan iş gücü piyasasına dair olumlu sinyaller, Bankanın gevşeme döngüsüne ilişkin belirsizlik yarattı. Para piyasalarında, Fed'in yıl boyunca toplam 3 kez faiz indirimi yapacağına dair öngörüler zayıflarken, Eylül'de politika faizinin 25 baz puan düşme ihtimali yüzde 88'den yüzde 72'ye geriledi.

Fed'in faiz indirimi beklentilerinin zayıflamasıyla güçlenen dolar endeksinin enerji ve baz metaller üzerinde baskı oluşturabileceğini de belirten analistler, küresel piyasalardaki artan oynaklıkla birlikte yatırımcıların daha temkinli hareket edebileceğini ifade etti.

Söz konusu gelişmeler sonucunda ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi yaklaşık 7 baz puan artarak haftayı yüzde 4,35 seviyesinde tamamlarken, dolar endeksi yüzde 0,2 düşerek 97,2'ye geriledi.

PLATİN REKORU SÜRÜYOR

Değerli metallerin tamamı, ABD'den gelen istihdam verileri ve açıklanan vergi indiriminin ekonomiye olası etkilerine yönelik endişelerle değer kazandı. Platin fiyatları, haziran ayında fonlar ve yatırımcıların güçlü alımlarıyla yüzde 28 artarak ons başına 1.432,6 dolara kadar yükseldi. Böylece 1986'dan bu yana en güçlü aylık performansını sergileyen metal, 11 yılın en yüksek seviyesini görmesine rağmen yüksek seviyelerde kalmaya devam ediyor.

Bununla birlikte, analistler, geçen ay rekor seviyelere yükselen platin fiyatlarının, Çin'in zayıflayan ithalatı ve Güney Afrika üretiminin toparlanma sinyalleri vermesiyle birlikte, otomotiv talebinin düşük seyrettiği bir ortamda yukarı yönlü hareket alanının sınırlı kalabileceğini belirtti.

Bu gelişmeler doğrultusunda değerli metallerde, ons bazında fiyatlar, platinde yüzde 4, paladyumda yüzde 0,01, altında yüzde 1,9 ve gümüşte yüzde 2,6 değer kazandı.

ÜRETİM ENDİŞESİ

Baz metal fiyatları, karışık bir seyir izlerken, yatırımcılar geçen hafta imalat Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) verilerini dikkatle izledi. Çin'de imalat PMI, haziran ayında 49,7 seviyesinde gerçekleşerek üst üste üçüncü ay daralma kaydederken, veri sınırlı da olsa toparlanma sinyali verdi. Sanayi sektöründeki zayıflığın devam etmesi ve ek teşvik ihtiyacının gündemde kalması, başta bakır olmak üzere endüstriyel metallere yönelik talep beklentilerini baskılamaya devam etti.

Analistler, Çin'den gelen zayıf veriler ve süregelen ticaret belirsizliklerinin, endüstriyel metal fiyatları üzerindeki yukarı yönlü hareket alanını kısıtladığını ifade etti.

Bu durumla birlikte, baz metallerde tezgah üstü piyasada bu hafta fiyatlar libre bazında bakırda yüzde 1,1, alüminyumda yüzde 0,1 değer kaybederken, çinkoda yüzde 2,8, kurşunda yüzde 1 ve nikelde yüzde 0,2 değer kazandı.

PETROL ZAYIF DOLARDAN DESTEK ALDI

Petrol fiyatları, zayıflayan dolar endeksinden destek bulurken, İran ile ABD arasındaki nükleer diplomasi sinyalleri, OPEC+ grubunun üretimi artırma kararı ve ABD'de ham petrol stoklarının beklentilerin aksine yükselmesi fiyatlar üzerinde baskı oluşturdu. OPEC+ grubu üyesi 8 ülke, ağustos ayında petrol üretimini temmuz ayına göre günlük 548 bin varil artırma kararı aldı.

Analistler, söz konusu üretimi artırma kararının kısa vadede petrol fiyatlarındaki yukarı yönlü baskıyı sınırlayarak enflasyonist baskıların hafiflemesine yardımcı olabileceğini belirtiyor. Öte yandan, ABD Enerji Enformasyon İdaresi (EIA), ülkedeki ticari ham petrol stoklarının geçen hafta 3 milyon 800 bin varil artarak 419 milyon varil seviyesine çıktığını bildirdi. Piyasa beklentisi, stokların yaklaşık 3 milyon 500 bin varil azalacağı yönündeydi. Bu dönemde, stratejik ham petrol stokları 200 bin varil, benzin stokları ise yaklaşık 4 milyon 200 bin varil artış gösterdi.

Bu gelişmelerle birlikte, Brent petrolün varil fiyatı yüzde 2,4 artarken, New York Ticaret Borsası'nda işlem gören doğal gazın İngiliz termal birimi (MMBtu) cinsinden fiyatı da yüzde 9,4 değer kaybetti.

TARIM EMTİALARI KARIŞIK SEYREDİYOR

Tarım emtia fiyatlarında, ABD Tarım Bakanlığı (USDA) verileri fiyatlamaları etkilerken, ABD'nin ticaret anlaşmalarına ilişkin gelişmeler de yatırımcılar tarafından yakından takip edildi. Buğday fiyatlarında, arz kaynaklı endişeler fiyatları olumlu etkiledi. Avrupa Birliği, kuraklık nedeniyle 2025-2026 sezonu tahıl üretim tahminini 279,6 milyon tona düşürdü. Kanada'da ise yetersiz toprak nemi, buğday rekoltesi öngörüsünü aşağı yönlü revize etti.

Diğer yandan, Endonezya hükümetinin ABD ile yürütülen ticaret müzakereleri çerçevesinde, ABD'den 500 milyon dolar değerinde (yaklaşık 2 milyon ton) buğday satın almayı ve bazı ABD ürünlerine uygulanan ithalat vergilerini sıfıra yakın seviyelere indirmeyi teklif etmesi, buğday fiyatları üzerinde etkili oldu.

Mısır fiyatlarında ise süregelen etanol talebi, USDA ihracat satışlarına ilişkin iyimserlik, Ukrayna'daki kuraklık ve Arjantin'de gündeme gelen vergi artışı riskleri dikkatle izlendi.

Bununla birlikte, USDA raporuna göre, ülkedeki soya fasulyesi ekim alanı 2025'te yıllık bazda yüzde 4 azaldı.

Bu gelişmelerle Chicago Ticaret Borsası'nda kile başına fiyatlar, soya fasulyesinde ve mısırda yüzde 2,3, buğdayda ise yüzde 3 değer kazanırken, pirinçte yüzde 0,1 azalma görüldü.

ABD'de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange'te libre bazında fiyatlar, kahvede yüzde 5,2, şekerde yüzde 2 ve pamukta yüzde 1,3 değer kaybederken, kakao fiyatı ise ton başına yüzde 9,3 azalışla haftayı kapadı.