Özellikle genç nesil arasında popülaritesini yükselten sosyal medya platformu Instagram, bazı yeni özelliklerle kullanıcılara merhaba dedi. Ancak bu güncelleme, bazı kullanıcıları rahatsız ederek kafa karışıklığı ve endişelere yol açtı.
MESAJLAŞMA BÖLÜMÜNE ENTEGRE EDİLDİ
Instagram, kullanıcıların içeriklerini belirli lokasyonlarla eşleştirerek harita üzerinde paylaşmalarını sağlayacak olan ‘haritalı paylaşım’ özelliğini tanıttı. Bu yeni özellik, Instagram’ın DM (Direct Message) yani mesajlaşma bölümüne de entegre edildi. Kimi kullanıcılar tarafından heyecanla karşılanan bu yenilik, diğer taraftan mahremiyet ve veri güvenliği konularında rahatsızlık yarattı.
TERCİHE BAĞLI KULLANILACAK AMA ÇOĞU KİŞİ FARKINDA DEĞİL
Meta'nın açıklamasına göre, bu özellik kademeli olarak sunuluyor ve tamamen tercihe bağlı kullanılabilir. Ancak, “Kim, nerede, ne paylaşıyor?” sorusu özellikle düşündürücü. Kullanıcıların çoğu, bu özelliği farkında olmadan aktif hale getiriyor. Yapılan gözlemler, birçok kullanıcının bu yeni özelliği kullanmakta bir sakınca görmediğini ortaya koyuyor.
Bu durumun detaylarını daha iyi anlayabilmek için, konunun uzmanı Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Görsel İletişim Tasarımı Anabilim Dalı Başkanı ve Bilişim Teknolojileri Uzmanı Prof. Dr. Ali Murat’a danıştık.
Instagram, haritalı paylaşım özelliğini Android ve iOS işletim sistemlerinde kullanılabilir hale getirdi. Kullanıcılar, hangi cihaza sahip olurlarsa olsunlar, bu özelliği otomatik olarak uygulamalarında görebilecekler.
‘ARKA PLANDA ÇOK DAHA KAPSAMLI BİR VERİ İŞLEME STRATEJİSİ DÖNÜYOR’
Prof. Dr. Ali Murat Kırık, güncellemelerin yalnızca kullanıcı deneyimini iyileştirmek için düşünülmemesi gerektiğini belirterek, “Instagram’daki canlı konum özelliği, kullanıcıların davranışsal verilerini gizlice toplayarak arka planda kapsamlı bir veri işleme ve gözetim stratejisinin parçası olabilir” şeklinde konuştu.
Prof. Dr. Kırık, “Kullanıcı konumunu paylaştıkça, platform bir kişinin hangi lokasyonlarda ne kadar süre ile bulunduğu gibi önemli verilere erişim sağlar. Bu, reklam hedeflemesi açısından önem taşırken, aynı zamanda güvenlik açığı yaratabilir” ifadelerini kullandı.
Bu özellik, Instagram’ı daha etkileşimli bir platform haline getirirken, kullanıcıları harita üzerinden takip edilebilir hale de sokabilir ve bu durum ciddi rahatsızlık yaratabilir.
‘SOKAĞINI HATTA APARTMANI GÖSTERECEK KADAR AÇIK BİLGİ PAYLAŞIYOR’
Yeni haritalı paylaşım özelliğinin çalışmasına ilişkin bilgi veren Prof. Dr. Ali Murat Kırık, “Aktif hale getirildiğinde, cihazın GPS donanımından elde edilen hassas konum verileri, yalnızca genel lokasyonlar değil, ayrıntılı sokak ve bina seviyesinde bilgiler sunulabiliyor” dedi.
“Kullanıcılar, bu özelliği sadece belirli kişilerle paylaşmak istediklerini düşünseler de, aslında verileri Meta'nın veri havuzuna eklenmiş oluyor, bu da ev veya iş yerlerine dair detayların ortaya çıkmasına neden olabilir” dedi.
YENİ ÖZELLİKLERİN RİSKLERİ
Prof. Dr. Ali Murat Kırık, yeni özelliklerin bazı riskleri de beraberinde getirdiğine dikkat çekti:
— Kullanıcının gerçek zamanlı konumunu paylaşması, dijital takipçilerin işini kolaylaştırabilir. Eski sevgililer ya da rahatsız edici bireyler için durum daha tehlikeli olabilir.
— Çocuklar ve gençler, kötü niyetli kişiler için daha kolay hedef haline gelebilirler. Bu durum, dijital zorbalık ya da fiziksel takip gibi tehlikeleri artırabilir. Özellikle ebeveyn denetimi olmadan bu özelliğin açık kalmasının ciddi sonuçları olabilir.
‘BİLGİLER BİR KEZ VERİLDİ Mİ GERİ DÖNÜŞÜ YOK’
“Bu bilgilerin bir kez toplandığında geri dönüşü yok” diyen Prof. Dr. Kırık, “Yani bugün ‘sadece tanıdıklarımla paylaştım’ denilen bir konum yarın sistemde kalıcı bir iz haline gelebilir” uyarısını yaptı.
DİKKAT! DOLANDIRICILAR BU ÖZELLİKTEN NASIL FAYDALANABİLİR?
“Bu konum verileri, dolandırıcılar ve siber suçlular için son derece değerli” diyen Kırık, “Bir kişinin evde olup olmadığını ya da tatilde olup olmadığını bilen biri, bu bilgileri suistimal edebilir” şeklinde uyardı. Ayrıca sosyal mühendislik saldırıları için de uygun bir zemin oluşturulabileceğine dikkat çekti.
KULLANICILAR KENDİLERİNİ KORUMAK İÇİN NE YAPMALI?
Prof. Dr. Kırık, kullanıcıların bu duruma karşı alabilecekleri en basit tedbirin bu özelliği kullanmamak ya da sadece güvenilir kişilerle kısa süreli paylaşım yapmak olduğunu belirtti. “Konum paylaşım ayarlarını sürekli kontrol edin, uygulamanın verdiği izinleri gözden geçirin. Ayrıca, 'konum geçmişi' gibi arka planda kaydedilen verileri kapatmayı unutmayın” dedi. Genç kullanıcıların sosyal medya platformlarında konum bazlı paylaşımlardan kaçınmaları önemlidir.
INSTAGRAM KONUM PAYLAŞIMINI NASIL KAPATILIR?
Instagram’ın yeni harita tabanlı paylaşım özelliği, gizlilik kaygıları olan kullanıcılar tarafından devre dışı bırakılabilir. İşte bunu yapmanın kolay yolları:
Instagram’ı Açın: Profil sayfanıza gidin ve sağ üst köşedeki üç çizgi (☰) simgesine tıklayın.
Ayarlar ve Gizlilik’e Girin: Açılan menüden 'Ayarlar ve Gizlilik' seçeneğine tıklayın.
Konum Ayarlarını Bulun: 'Hikaye, Canlı Yayın ve Konum' başlığına tıklayın.
Konum Paylaşımını Kapatın: 'Konum Paylaşımı' bölümüne gidin ve 'Konumunu kimler görebilir?' seçeneğini 'Hiç kimse' olarak işaretleyerek paylaşımı devre dışı bırakın.
Telefon Ayarlarını Kontrol Edin: Ek olarak, telefon ayarlarından Instagram’ın konum erişim iznini kapatmayı unutmayın.
