CUMHURBAŞKANLIĞI Millet Kütüphanesi’nde sergilenen “Bir Vizyonun Doğuşu: Geleceğe Miras Projesi–Arkeolojinin Altın Çağı” sergisinin merkezinde, ABD’den 65 yıl sonra Türkiye’ye getirilen ‘filozof imparator’ Marcus Aurelius yer alıyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Kaçakçılıkla Mücadele Daire Başkanı Zeynep Boz, sergide Hürriyet’e yaptığı açıklamada; ABD’den yeni eserlerin ülkemize getirileceğini duyurdu. Boz, “Ülkemizin kültürel mirasını korumak için büyük çaba içindeyiz. Türkiye, kültürel varlıklarıyla son derece zengin bir coğrafya. Her köyden, her şehirden bir eser çıkabilir. Bu değerleri korumak için mevcut uluslararası işbirliğine de büyük önem verilmesi gerekiyor.” dedi.
YUNANİSTAN’DAN İRAN’A İŞBİRLİĞİ
Yunanistan, Mısır, Bulgaristan, Hindistan ve İran gibi ülkelerle işbirliği yaparak kaçırılan eserlerin iadesi için büyük çaba sarf ettiklerini belirten Boz, “Bu konuda belirli bir yol katettik. Son dönemlerde Balkan ülkeleriyle de kapsamlı işbirlikleri oluşturduk. Bulgaristan, Yunanistan, Kuzey Makedonya ve Bosna-Hersek gibi ülkelerle deneyim paylaşımı yapıyoruz. İyi bir diyalog kurmak, kaçakçıların işini zorlaştırıyor.” şeklinde konuştu.
KÖYLERİ ZİYARET EDİYORUZ
Eğitim ve farkındalık yaratma çalışmalarının önemine değinen Boz, “Kültür ve Turizm Bakanlığı olarak biz operasyonel bir yapı değiliz. Kaçak kazıları önlemek için sahaya inip müdahalede bulunmamız mümkün değil. Bunun yerine insanların bilinçlenmesi için çalışmalar yapıyoruz. Köy köy dolaşıp, insanlarla sohbetler gerçekleştiriyor ve çocuk kitapları, masallar yazıyoruz.” dedi.
ULUSLARARASI İADE SÜREÇLERİ
Yurtdışındaki eserlerin iadesi için uyguladıkları yöntemleri sıralayan Boz, “Diplomasi bunun en önemli yollarından biri. Savcılık ve polisle işbirliği de oldukça etkili. Hacı İbrahim Veli Türbesi’nden çıkarılan sandukanın iadesi için çaba sarf ediyoruz. Almanya ile devlet koleksiyonları hakkında yaşanan sıkıntılara rağmen, aktüel kaçakçılıkla mücadelede olumlu işbirlikleri yürütüyoruz. Amerika’dan iadesini beklediğimiz birkaç eser var ve Eylül ayında bunları teslim almayı umuyoruz.” ifadelerini kullandı.
12 BİN YILLIK TARİH
Millet Kütüphanesi’nde başlatılan sergide, toplamda 570 eserin 485’i ilk kez sergileniyor. 2025 yılı itibarıyla yurtdışından getirilecek 25 eser de bu sergide yer alıyor. Sergide, MS öncesi 12 bin yıla uzanan tarihi eserler yer almakta. Ziyaretçileri heyecanlandıran eserler arasında Isparta Müzesi’nden getirilen ve hastalanan bir kızın annesi için yapılan “Gemma” adlı taş parçası da yer almakta.
İMPARATORUN DÖNÜŞ HİKAYESİ
Zeynep Boz, Aurelius’un geri dönüş sürecini şu şekilde özetledi: “1973 yılında Prof. Dr. Jale İnan, Boston’da bir etkinlikte Marcus Aurelius’un da içinde olduğu dört heykeli görmüş. Sonrasında Burdur’da kurtarma kazıları ve iade çalışmalarına başlanıyor. Süreç zaman zaman kesintiye uğramış olsa da, sonunda 2021 yılında yeniden çalışmalar başlamıştır.”
3 AYLIK VEDA İZNİ
Cleveland Müzesi yetkililerinin eserle vedalaşmaları için 3 ay süre verdiklerini belirten Boz, “Amerikalıların bu esere duyduğu bağlılığı göz önünde bulundurarak, onlara 3 ay süre tanıdık. Bu süreçte, Jale İnan’ın müzede anılması ve eserle ilgili onun resimlerinin sergilenmesi şartıyla kabul ettik.” dedi.
HEYKELİN BAŞI KAYIP
Boz, heykelin başının kayıp olduğunu ve yerine ulaşmadığını vurgulayarak, “Muhtemelen geçmişte yaşanan isyanlar sırasında kayboldu. Bu durum, kültürel varlıkların korunmadığı zaman karşılaşabileceğimiz felaketleri gözler önüne seriyor.” şeklinde konuştu.
