Kara Kıta’da Türkiye Etkisi: Ticaret Hacmi 9 Kat Arttı

Afrika açılımı çerçevesinde kıtada yer alan 54 ülkenin 49'unda elçilik açma hedefine ulaşmaya yalnızca 5 ülke kalırken, Afrika ülkeleri de Türkiye'de büyükelçilik sayılarını artırmaya devam ediyor. Bu çerçevede, 2008 yılında 10 olan Ankara'daki Afrika Büyükelçilikleri sayısı, 2024 itibarıyla 38'e yükseldi. Büyükelçiliklerin artışı, ticaretin de büyümesine katkı sağladı. Türkiye'nin 2002 yılında Afrika ile olan ticaret hacmi 4.3 milyar dolar iken, 2024 yılı sonunda bu rakam 36.6 milyar dolara çıkarak yaklaşık 9 kat artış gösterdi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, geçtiğimiz hafta Senegal Başbakanı Ousmane Sonko ile düzenlediği ortak basın toplantısında, “Afrika kıtasına yönelik kibirli, küçümseyici, buram buram oryantalizm kokan yaklaşımları reddediyoruz. Ana muhalefet partisi ne derse desin, Afrika halklarıyla dostluk ve kardeşlik bağlarımızı güçlendirmeye kararlılıkla devam edeceğiz” şeklinde ifadelerde bulundu.

Dönüm Noktası

Türkiye, Afrika açılımına hız kesmeden devam ediyor. 2005 yılında Türkiye'nin Afrika Birliği'ne (AFB) gözlemci üye olarak kabul edilmesiyle başlatılan “Afrika Açılım Politikası” ve bunu takiben 2008'de AfB Stratejik Ortaklığı ile hız kazanan süreç, 2013 yılından itibaren ise uygulamaya konulan “Afrika Ortaklık Politikası” Türk diplomasisinin kıtadaki etkisi açısından önemli bir dönüm noktası oldu. Türkiye'nin 2002 yılında 12 olan Afrika'daki büyükelçilik sayısı, 2024 yılı itibarıyla 44'e yükseldi. Buna bağlı olarak, Afrika ülkeleri de Türkiye'deki büyükelçilik sayılarını artırma yönünde adımlar attı. 2008'de 10 olan Ankara'daki Afrika Büyükelçilikleri, geçen yıl 38'e ulaşmış durumda. Türk diplomatik temsilcilikleri sayısındaki artış, siyasi, ekonomik ve kültürel alanlarda başarıyı beraberinde getirdi.

49 Ülkeyle İş Konseyi

Türkiye, Afrika'dan 49 ülkeyle Ticari ve Ekonomik İşbirliği anlaşması imzalarken, 32 ülke ile Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması, 17 ülke ile Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi, 35 ülke ile Askeri Çerçeve, 21 ülke ile Askeri Eğitim İşbirliği Anlaşması ve 29 ülkeyle Savunma Sanayi İşbirliği Anlaşmaları da yapılmıştır. 49 Afrika ülkesiyle ayrıca İş Konseyi kurulmuştur.

37 Milyar Dolar Ticaret Hacmi

Büyükelçiliklerin açılması, ticaretin büyümesine önemli bir katkı sağladı. Türkiye'nin 2002 yılında Afrika ile olan ticaret hacmi 4.3 milyar dolar iken, 2024 sonu itibarıyla bu rakam 36.6 milyar dolara yükselmiş durumdadır. Diğer yandan Türkiye'nin Afrika'daki yatırımları, 2003 yılında 67 milyon dolar iken, 2024'te bu rakam 10 milyar dolara ulaşmıştır.

Müteahhitlerden 97 Milyar Dolarlık Yatırım

Türk müteahhitler, 2024 yılı itibarıyla Afrika'da toplam 97 milyar dolar değerinde 2 bin 31 projeyi üstlenmiş durumdadır. Türkiye'nin resmi ihracat finansman kuruluşu olan Türk Eximbank, Afrika Finans Kuruluşu'nun (AFC) daveti üzerine, 2023 yılı Aralık ayında AFC'nin Afrika dışından ilk sermayedarı konumuna gelmiştir.