

Merkez üssü Gölcük olan 7.4 büyüklüğündeki 17 Ağustos 1999 Marmara Depremi, 26 yıl önce ciddi yıkımlara ve can kaybına neden oldu. Deprem anında Değirmendere Mahallesi Çınarlık Meydanı'ndaki kıyı hattının bir kısmı denize gömüldü ve birçok bina, araç ile iskele su altında kaldı.
Uzun yıllar sonra “batık şehre” dalış gerçekleştiren ekipte su altı fotoğrafçısı ve belgesel yapımcısı Tahsin Ceylan, Türkiye Sualtı Sporları Federasyonu (TSSF) Yönetim Kurulu Başkanvekili Hakan Arslan, Değirmendere Sualtı Topluluğu Kurucu Başkanı 1. Sınıf Dalgıç Murat Kulakaç ve Japon yüksek inşaat mühendisi, mimar ve deprem uzmanı Yoshinori Moriwaki yer aldı.
Kocaeli Büyükşehir Belediyesi ve Değirmendere Sualtı Topluluğu'nun desteğiyle gerçekleştirilen dalışta, o gece su altında kalan alanlar tekrar gün yüzüne çıkarıldı. Görüntülerde çay bahçesi, çınar ağaçları, beton kalıntıları, sandalye, kameriye ve fayansların bulunduğu duvar net bir şekilde görüldü.
Uzmanlar, deniz tabanındaki yapıların büyük ölçüde korunmuş olduğunu ancak metal kısımların zamanla paslandığını ifade etti. Bu görüntüler, hem deprem gerçeğini hatırlatıyor hem de afet bilinci oluşturma açısından büyük önem taşıyor.
“Deprem İzlerinin Silinmediği Yer”
Tahsin Ceylan, çekimlerin yapıldığı yerin eskiden Çınarlık Meydanı'nın ortası olduğunu belirterek, şu anda meydanın büyük kısmının 30 metre derinlikte su altında kaldığını açıkladı.
Deprem sonrası binaların yıkılıp yenilerinin yapılmasıyla birlikte deprem izlerinin silinmiş olabileceğine dikkat çeken Ceylan, “Deprem izlerinin silinmediği bir yer varsa o da Değirmendere'deki o batık şehirdir. 17 Ağustos'u, deprem hafızasını hatırlatmak amacıyla o çekimleri yaptık. Şu anda meydandaki çınar ağaçlarının daha büyükleri, hepsi suyun altında ve artık o bölge yapay resif haline gelmiş. Orası artık ıstakozlar, kırlangıç balıkları ve birçok canlı için bir yuva haline geldi.” dedi.
Ceylan, Türkiye'nin deprem kuşağında bulunduğunu hatırlatarak, bu nedenle depreme hazırlıklı olunması gerektiğini ifade etti.
Deprem hafızasını canlı tutma hedefiyle “batık şehre” dalış gerçekleştirdiklerini belirten Ceylan, konuşmasını şu şekilde sürdürdü:
“Dünyada Çınarlık Meydanı'na benzer bir başka örnek yok. Tek örnek, aslında ülkemizde, Gölcük'teki o Çınarlık Meydanı. Herkesin oraya dalıp deprem gerçeğiyle yüzleşmesi gerekiyor. Orada 50 metre derinliğe kadar dalış yaptık. O çınar ağaçlarının bir kısmı ve o dönemin bazı yapıları tam 50 metre derinlikteydi. Bir zamanlar Gölcüklülerin, Değirmenderelilerin dolaştığı sahil, vakit geçirdiği çay bahçesi ve güneşten korundukları çınar ağaçları şu anda suyun altında. Depremin izlerini koruyor ve gün yüzüne çıkarıyor.”