Temmuz Sıcaklığı, Elektrik Tüketiminde Rekor Kırdı

Uluslararası enerji düşünce kuruluşu Ember'in yaptığı yeni analize göre, yüksek sıcaklıkların etkisiyle artan klima kullanımı, elektrik tüketiminde kayda değer bir artışa neden oluyor.

Buna göre, Türkiye'de her bir derece sıcaklık artışı, 0,77 gigavat ek elektrik üretim kapasitesi ihtiyacı ortaya çıkarıyor. Başka bir deyişle, sıcaklığın 22 dereceden 32 dereceye çıkması durumunda, artan elektrik talebini karşılamak için Atatürk Hidroelektrik Santrali'nin üretim kapasitesine eşdeğer en az 3 yeni santralin devreye alınması gerekiyor.

Geçtiğimiz ay kaydedilen rekor sıcaklıklar, Türkiye'de klima kullanımının artmasına bağlı olarak saatlik elektrik tüketiminin 59 gigavatsaat ile tarihinin en yüksek seviyesine ulaşmasına yol açtı. 28 Temmuz'da görülen bu saatlik rekorun yüzde 18'i soğutma faaliyetlerinden kaynaklandı.

Raporda, Türkiye'de yaz aylarında saat 12.00-18.00 arasında soğutma talebinin yüzde 10'un üzerinde seyrettiği belirtiliyor. Bu durum, soğutma ihtiyacının artık “lüks bir tüketim değil, elektrik şebekesi üzerindeki kritik bir yük” olarak ele alınması gerektiğine işaret ediyor.

Ayrıca, anlık talep artışları, elektrik hatları ve trafo merkezleri gibi şebeke bileşenleri üzerinde aşırı yüklenmelere yol açarak arıza ve kesinti riskini artırıyor.

Ember'in raporu, şebeke üzerindeki yükü azaltmanın en etkili yolunun güneş enerjisi kullanımı olduğunu ortaya koyuyor. Güneş enerjisinin en yüksek üretim saatlerinin günün en sıcak saatleriyle örtüşmesi, artan soğutma talebini karşılama konusunda doğal bir çözüm sunuyor.

2024 yazında, güneş enerjisi soğutma ihtiyacının zirveye ulaştığı saatlerde elektrik talebinin yüzde 20'sinden fazlasını karşılayacak.

Soğutma Talebinde Artışın Devam Etmesi Bekleniyor

2023-2024 dönemi için Türkiye'de alan soğutmasına bağlı elektrik tüketiminin yüzde 19 artış ile 10 teravatsaate ulaşması öngörülüyor. Bu miktar, Türkiye'deki mevcut elektrikli araç sayısının 15 katına eşdeğer olan yaklaşık 4 milyon otomobilin yıllık şarj ihtiyacına denk geliyor. Mevcut eğilimin sürmesi halinde, Türkiye'de soğutma talebinin 2030'a kadar iki katına, 2035'te ise 3,5 katına çıkması bekleniyor.

Sıcaklıklar Elektrik Tüketim Alışkanlıklarını Değiştiriyor

Küresel iklim değişikliğine bağlı artan sıcaklıklar, Türkiye'nin elektrik talebi alışkanlıklarını da etkiliyor. Son on yılda, elektrik talebinin zirveye ulaştığı saatlerdeki tüketim 1,5 kat fazlalaştı.

2008 yılına kadar saatlik zirve elektrik talebi kış aylarında görülürken, 2008 sonrası dönemde en yüksek talep, soğutma ihtiyacının etkisiyle yaz aylarında kaydedilmeye başlandı. 2025 yılı itibariyle yaz ve kış mevsimleri arasındaki zirve elektrik talebi farkının, 2008'e göre 12 kat artacağı tahmin ediliyor.

Ember Enerji Analisti Bahadır Sercan Gümüş, soğutma ihtiyacındaki büyüyen talebin daha iyi anlaşılması ve olumsuz etkilerinin azaltılması için geniş kapsamlı bir klima envanteri yapılması, enerji verimliliği politikalarının güçlendirilmesi ve şebeke esneklik çözümlerinin yaygınlaştırılması gerektiğini vurguladı.

Gümüş, Türkiye'nin güneş enerjisinin, günün en sıcak saatlerinde sağladığı yüksek üretimin artan soğutma taleplerini temiz ve sürdürülebilir bir şekilde karşılayarak şebeke üzerindeki baskıyı azaltabileceğini belirtti.