Kadınların ekonomik güçlendirilmesini hedefleyen G20 açılım grubu Women 20 (W20), 2015 yılında Türkiye'nin ev sahipliğinde kuruldu ve bu yıl onuncu yıl dönümünü kutluyor.
1. Kuruluş ve Türkiye'nin Rolü
Women 20 (W20), dünyanın en etkili küresel ekonomik iş birliği platformu Yirmiler Grubu'nun (G20) açılım gruplarından biri olarak, 2015 yılında Türkiye'nin Dönem Başkanlığı döneminde faaliyete geçti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, bir yıl boyunca G20 ülke liderleri ile yürüttüğü yoğun diplomasi sayesinde hayata geçirilen W20’nin ilk zirvesi, İstanbul'da Erdoğan'ın tüm liderlere hitap ettiği açılış konuşmasıyla gerçekleştirildi.
Kuruluş kararının ardından, G20 Dönem Başkanlığı Yönlendirme Komitesi'nin resmi görevlendirmesiyle, W20'nin çalışmalarını yürütme görevi Türkiye’nin önde gelen üç sivil toplum örgütü olan Türkiye Kadın Girişimciler Derneği (KAGİDER), Türkiye İş Kadınları Derneği (TİKAD) ve Kadın ve Demokrasi Derneği (KADEM)’e verilmiştir.
Bu kapsamda, 2015 yılı W20 çalışmalarını yönlendirmek ve ev sahibi ülkeye ait görevlerini yerine getirmek için bu üç dernek, W20'nin kadınların ekonomik olarak güçlendirilmesine yönelik felsefesine uygun olarak güçlerini birleştirerek yolculuklarına ilk adımı atmışlardır.
W20’nin resmi olarak tanıtımının yapıldığı 6 Eylül 2015 tarihinde, IMF Başkanı Christine Lagarde, ITC Başkanı Arancha González ve UN Women Başkan Yardımcısı Lakshmi Puri gibi lider kadınlar İstanbul’da bir araya gelerek, bu yeni G20 açılım grubunun kadınların ekonomik güçlenmesine katkı sağlayacağına olan inançlarını dile getirdi.
2. Görev ve Çalışma Alanları
W20’nin temel görevi, kadınların ekonomik olarak güçlenmesi için gerekli kadın hakları savunuculuğu temalarını belirlemek ve yıl boyunca bu konularda çalışmalar yürütmektir. Elde edilen sonuçlar, G20 Liderler Zirvesi'nde ele alınması için tavsiye niteliği taşımaktadır. Her yıl ortaya çıkan ekonomik, toplumsal ve politik değişimlere uygun temalar belirlenmekte ve çalışma gruplarının başlıkları “Kadın Girişimciliği ve Finansal Kapsayıcılık,” “Tarım,” “İklim Adaleti ve Çevre,” “Kadına Yönelik Şiddet,” “Bakım Ekonomisi,” “Afet Yönetimi,” “Dijitalleşme” ve “Yapay Zeka” biçiminde sıralanabilir.
Bu çerçevede, dönem başkanı ülkenin liderliğinde, G20 ülkelerinden pek çok uzman delegenin bu çalışma grupları aracılığıyla yaptığı detaylı istişareler sonucu hazırlanan W20 deklarasyonu, G20 liderlerine sunulmaktadır. Yıllık olarak yayımlanan bu deklarasyonlar, önceki başarılar üzerine inşa edilmekte ve kadınların karşılaştığı yeni zorlukları ele alarak küresel kadın politikalarının şekillenmesine önemli katkı sağlamaktadır.
3. İlklerin Yılı: 2015 Türkiye Dönem Başkanlığı
2015'te ilk adımın atıldığı W20, 2025 yılında Güney Afrika Cumhuriyeti'nin dönem başkanlığıyla onuncu yılını tamamlamış olacak. Türkiye’nin dönem başkanlığı döneminde pek çok başarıya imza atıldı. Türkiye, geniş katılım sağlanan bir lansmanla W20’yi hayata geçirip, ilk W20 deklarasyonunu yayınladı.
2015 Türkiye dönem başkanlığında; G20'nin büyüme hedeflerine ulaşmak için, ayrıntılı uygulama takvimi içeren bir çerçeve oluşturulmasıyla ilgili G20 Maliye Bakanları ve Merkez Bankası Başkanları anlaşmaya vardı. Örneğin, G20 tarihinde ilk kez Enerji Bakanları toplantısı düzenlendi ve enerji verimliliği ile yenilenebilir enerji konuları ele alındı.
İlk W20 Zirvesinde:
- İlk W20 Deklarasyonu yayımlandı.
- Kadınların yaşadığı küresel sorunlar, öneriler ve talepler, 2015 W20 deklarasyonunda liderlerin önüne getirildi.
- Kadın mülteciler ve karşılaştıkları sorunlar özel bir toplantıda ele alındı.
4. On Yılda Öne Çıkan Başarılar
W20, kadınların işgücüne katılım oranını artırarak, kadınlar ve erkekler arasındaki işgücüne katılım farkını 2025 yılına kadar %25 azaltmayı hedeflemektedir. Dünya genelindeki meseleler, özellikle bazı ülkeleri daha fazla etkileyen gelişmeler nedeniyle hedefe ulaşılmasa da, ILO'nun 2024 Women at Work in G20 Raporu'na göre, yaklaşık %19'luk bir ilerleme kaydedilmiştir. Ayrıca G20 için belirlenen 100 milyon çalışan kadın hedefi de başarıyla gerçekleştirilmiştir.
Son on yılda, KAGİDER, TİKAD ve KADEM’in iş birliği, W20 politikalarına önemli katkılar sağlamıştır. Bu kuruluşların projeleri ve Türkiye'deki iyi uygulama örnekleri, uluslararası etkinliklerde Türkiye’nin görünürlüğünü artırmıştır.
Türkiye'de kadın akademisyen oranı %47’ye çıkmış, kadın öğrenci oranı ise %53 olmuştur. Cinsiyet dengesi alanında önemli gelişmeler yaşanmaktadır.
5. Geleceğe Bakış
W20’nin bir sonraki on yıllık yolculuğunda, Türkiye’de ve tüm G20 ülkelerinde kadınların kazandığı yeni başarıları kutlayacağız. W20, eşitlik sağlanana kadar aynı azimle çalışmayı sürdürecek.
