Resmi Gazete'de yayınlanan karara göre, Bakırköy 9. Asliye Hukuk Mahkemesi, 195 sayılı Basın İlan Kurumu Teşkiline Dair Kanun'un 49. maddesinin Anayasa'ya aykırı olduğu iddiasıyla AYM'ye başvuruda bulundu.
Başvuruda, iptal edilmesi istenen düzenlemede resmi ilan ve reklam kesme cezalarına dair koşulların net bir şekilde belirlenmediği, uygulanan yaptırımların yeterince açıklayıcı olmadığı ve bu kararların ölçülülük ilkesine uygun olmadığı savunuldu.
AYM, kanunun “a” bendinde yer alan “Kurum tarafından o gazete veya dergi ya da internet haber sitesine verilecek ilan ve reklamlar, kesinleşen Yönetim Kurulu Kararına dayanılarak, Kurum Genel Müdürlüğünce iki ayı geçmeyecek bir süre ile kesilir. Ayrıca bu kanunla temin edilen menfaatlerden de aynı şekilde faydalandırılmaz.” ifadesini iptal etti.
Ek olarak, Basın İlan Kurumu tarafından verilen cezalara karşı asliye hukuk mahkemelerinde açılacak davalarda “verilen kararların kesin olduğu” kuralı da Anayasa'ya aykırı bulunarak iptal edildi.
Kararın Gerekçesinden
AYM'nin açıklamasında, Anayasa'nın 26. maddesinde ifade özgürlüğü ve 28. maddesinde basın özgürlüğünün güvenceler arasında olduğu belirtildi.
Basın İlan Kurumu'nun, gazetelerin önemli bir gelir kaynağı olan resmi ilan ve reklamları adil bir biçimde dağıtmasının, gazetelerin kalitesini artırmaya katkı sağladığı ifade edildi. Reklam ve ilan kesme cezalarının uygulanmasının “ifade ve basın özgürlüğüne” müdahale olarak değerlendirildiği kaydedildi.
Müdahalenin yasal sınırlar içinde kalması ve keyfiliğe yer vermemesi gerektiği vurgulanan kararda, iptal edilen düzenlemede yaptırım gerektiren hareket ve işlemlerin hangi konulara dayanacağı ve uygulanacak yaptırımların kapsamının belirsiz olduğu ifade edildi.
Bu düzenlemenin, Basın İlan Kurumu'na “yaptırım uygulamayı gerektiren eylem ve işlemleri belirleme yetkisi” tanıdığı, ancak bu yetkinin “açık ve net ifadelerle” belirlenmesi gerektiği ifade edilerek Anayasa'ya aykırı olduğu bildirildi.
AYM, Basın İlan Kurumu tarafından verilen cezalara karşı asliye hukuk mahkemelerinde açılan davalarda, mahkeme kararlarının denetlenmesini isteme hakkına aykırı olan düzenlemeyi de iptal etti.
