Sıfır Atık Hareketi: Küresel Vicdanın Temsilcisi

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın eşi Emine Erdoğan liderliğinde, 'Sıfır Atık' hareketi İstanbul'da uluslararası bir platformda tartışıldı. Sıfır Atık Vakfı'nın ev sahipliğinde, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı, Birleşmiş Milletler (BM) Çevre Programı (UNEP) ve BM-Habitat işbirliğiyle düzenlenen Uluslararası Sıfır Atık Forumu'nda konuşan Emine Erdoğan, Türkiye’nin iklim krizi ile ilgili katkılarını vurguladı. Erdoğan, “2017’de başlattığımız Sıfır Atık Hareketi, bu hedefin en somut göstergesidir. Öncesinde Türkiye'deki geri kazanım oranı yüzde 13 iken, şu anda bu oran yüzde 36’ya yükseldi. Bugüne kadar 74.5 milyon ton atığı geri kazandık ve ekonomimize 256 milyar lira katmadeğer sağladık. Ayrıca, 'Sıfır Atık Mavi Hareketi' çerçevesinde yaklaşık 285 bin ton deniz çöpünü topladık” dedi. Erdoğan, Sıfır Atık'ın uluslararası düzeye taşındığını ve 2022 yılında BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ile bir 'İyi Niyet Beyanı' imzaladıklarını hatırlatarak, “BM Genel Kurulu'nda sıfır atığı destekleyen karar, 105 ülke tarafından kabul edildi.” şeklinde konuştu.

GAZZE'DE EKO-KIRIM
Emine Erdoğan, savaşların çevre üzerindeki yıkıcı etkilerine dikkat çekerek, “Savaşların, iklim değişikliğiyle mücadelemizdeki kazanımlarımızı nasıl sıfıra indirdiğini anlatmalıyız! Bunun en çarpıcı örneği Filistin'de yaşanıyor. İsrail, Gazze'de çok büyük bir soykırım gerçekleştirirken 'eko-kırım' da yapıyor. Gazze’de geri dönüşümü belki bir asır alacak 61 milyon ton enkaz kaldı. Ağaç verimlerinin yüzde 97'si, yıllık mahsulün yüzde 82'si ve çalılık alanların yüzde 95'i yok oldu. İnsanlar ve hayvanlar için yaşanacak alan kalmadı. Bu nedenle şu gerçeği unutmamalıyız: savaşlar durmadıkça, doğanın yaralarını saramayız. Gazze'de yok olan çevre, tüm insanlığa aittir. Dolayısıyla Sıfır Atık, küresel vicdanı temsil eder.” ifadelerini kullandı.

1 KOT İÇİN 3.781 LİTRE SU
İnsanlığın günümüzdeki tüketim alışkanlıklarına da değinen Erdoğan, “Bir kot pantolonun üretimi için 3.781 litre su kullanıldığını bilseydik, bu kadar kolayca yeniler miydik? Teknolojik atıkların toprağı ve suyu zehirlediğini bilseydik, sağlam telefonlarımızı ister miydik? Bir dilim ekmeğin, dünyada gıdaya erişimi olmayan 150 milyon çocuğun hayali olduğunu hatırlasaydık, artan yemekleri bu kadar rahat çöpe atar mıydık?” şeklinde konuştu.

SIFIR ATIK UMUDUN ADI
Emine Erdoğan, Sıfır Atık hareketinin yeni bir dönemi simgelediğini belirterek, “Yaşar Kemal'in dediği gibi; 'Yaşam, umutsuzluktan umut üretmektir. İnsan, umutsuzluktan umut üreterek bugüne kadar gelmiştir.' Bugün bizler umutsuzluğun değil, büyük bir dönüşümün eşiğindeyiz. Sıfır Atık, umut ürettiğimiz yeni bir dönemi simgeler.” dedi.

İSTANBUL SIFIR ATIĞIN BAŞKENTİ OLACAK
2023 yılı itibarıyla Türkiye'de Sıfır Atık Vakfı’nı kurduklarını ifade eden Emine Erdoğan, “Vakfımız bünyesinde Sıfır Atık Enstitüsü’nü kurduk. New York'ta Küresel Sıfır Atık Ödüllerini açıkladık. Birleşmiş Milletler Habitat’ın Türkiye'de bir bölgesel ofis açması için gerekli adımları attık. İnancım o ki İstanbul, sıfır atığın başkenti olacaktır.” diyerek sözlerini tamamladı.

DOĞAYLA ADİL İLİŞKİ KURULMALI
Sıfır Atık Vakfı Başkanı Samet Ağırbaş: “Sıfır Atık, çöpü değil, değeri yeniden tanımlamaktır. Doğayı korumak değil, doğayla yeniden bağ kurmaktır. Yeni söylemlere, anlatılara ve uyanışa ihtiyacımız var. Sorunlara değil, önceliklere odaklanmalıyız. Çözüm, doğru bir yol haritası çizmekle başlar ve bu yol haritası, insanın doğayla adil bir ilişki kurmasıyla mümkündür.”

OMUZ OMUZA MÜCADELE EDİYORUZ
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı: “Tarladan markete kadar her aşamada kayıpları azaltmaya ve döngüsel ekonomiyi desteklemeye yönelik bir sistemi birlikte inşa ediyoruz. Bu süreçte özel sektör, yerel yönetimler, sivil toplum kuruluşları ve vatandaşlarla beraber mücadele ediyoruz.”

SÜRDÜRÜLEBİLİR DÜNYANIN ANAHTARI
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum: “21. yüzyılda insanlık, sınırsız tüketimin sınırına gelmiştir. Kaynaklarımız tükeniyor, atık miktarımız artıyor ve doğal dengenin korunması için zaman daralıyor. Bu nedenle Sıfır Atık, sürdürülebilir bir dünyanın anahtarıdır. İklim değişikliğini tersine çeviremeyiz belki ama bu süreci yavaşlatacak en büyük güç Sıfır Atık’tır.”

10 YILLIK YENİ YOL HARİTASI
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, 2025-2035 yıllarını kapsayan Ulusal Atık Yönetimi Stratejisi ve Planı oluşturdu. 2028 yılına kadar atık oluşumunun önlenmesi ve azaltılması hedefleniyor. Düzensiz döküm sahalarına atık kabulü durdurulacak. 2031'den itibaren, ambalaj atıklarının %70'i kaynağında ayrı toplanacak ve geri kazanıma gönderilecek. 2035 yılı itibarıyla belediyelerde atık yönetimi uygulanmaya başlanacaktır.