Doğalgazda Kademeye Geçiş: Soğuk İklimlere Pozitif Ayrımcılık

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, yılbaşı itibarıyla elektrikte uygulanan kademe sisteminin, doğalgazda da hayata geçirilmesini planlıyor. Gelir düzeyi yüksek olan hanelerin destek kapsamından çıkarılması için tüketim esaslı bir modele geçiş yapılacak. Her bölge için belirlenen doğalgaz kademeleri, kış aylarında yaşanan soğuk hava koşullarını dikkate alacak.

Bakanlık, enerji desteklemelerinin yalnızca ihtiyaç sahibi hanelere ulaşmasını sağlamak amacıyla adil bir sistem oluşturmak için çaba harcıyor. Bu yıl elektrik ve doğalgaz desteklemeleri toplamda 600 milyar TL'ye ulaşırken, borçlanma finansmanı eklendiğinde bu tutar 850 milyar lira olarak hesaplanıyor. Hâlihazırda doğalgaz sübvansiyonu %60 oranında sürdürülüyor; yani 100 liralık bir doğalgaz faturasının 60 lirasını devlet karşılıyor.

İllere Göre Kademe Uygulaması

Desteklerin her haneye eşit şekilde dağıtılması, dar, orta ve yüksek gelir seviyesine sahip haneler arasında gelir adaletsizliğine yol açıyor. Bu durumu önlemek için, Bakanlık sık tüketim yapan haneleri yüksek gelir grubunda değerlendirerek doğalgaz desteğini bu gruptan kaldırmayı planlıyor. Çalışmalarda, her il için kış aylarında doğalgaz tüketim ortalamaları dikkate alınarak bir kademe sistemi oluşturulacak. Diğer illere göre daha soğuk hava koşullarına sahip iller, yeni sistemde pozitif ayrımcılık ile değerlendirilecek.

Erzurum ve İstanbul Farklı Tüketim Rakamlarına Sahip

Yeni sistemde, her ilin kış dönemindeki aylık doğalgaz tüketim ortalamaları dikkate alınacak. Geçtiğimiz ocak ayında Marmara'daki haneler ortalama 155 metreküp, Ege ve İç Anadolu 180 metreküp, Karadeniz 175 metreküp, Güneydoğu Anadolu 195 metreküp ve Doğu Anadolu 235 metreküp doğalgaz tüketti. Bu yeni modelle, örneğin İç Anadolu Bölgesi'nde yer alan Ankara'da ortalama 180 metreküp, İstanbul'da 155 metreküp, Erzurum'da ise 230 metreküp doğalgaz tüketimi esas alınacak. Bu verilere son şekli Bakanlık tarafından verilecek. Modelde, belirtilen illerde ortalama tüketimin %50 fazlasını aşanlar destek kapsamından çıkarılacak; örneğin, Ankara'da 270, İstanbul'da 230, Erzurum'da 345 metreküp üstü tüketim yapanlar destekten faydalanamayacak.

%84'ü Etkilenmeyecek

Yeni düzenlemeden etkilenecek vatandaşların oranı %16 olarak hesaplanıyor. Bu kesim, toplam gaz tüketiminin neredeyse yarısını gerçekleştiren yüksek gelir grubundaki haneler olarak değerlendiriliyor ve bu haneler doğalgazın gerçek maliyetleriyle karşılaşacak. Eğer uygulamada bir hata tespit edilirse, ihtiyaç sahibi haneler Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'na başvurarak durumu düzeltebilecek. Ayrıca, vatandaşlar doğalgaz faturalarında aylık tüketim miktarlarını görebilmektedirler.

Bölge Bölge Hanelerin Tükettiği Gaz Miktarı (m³)