TÜRKİYE’nin almak istediği Eurofighter savaş uçaklarıyla ilgili süreçte sona yaklaşılıyor. Almanya’nın satış için onay vermesinin ardından işler hızlandı. Şimdi gözler, İngiltere Başbakanı Keir Starmer’ın önümüzdeki haftalarda gerçekleştirmesi beklenen Türkiye ziyareti üzerinde. Bu ziyarette nihai imzaların atılması bekleniyor. Türkiye, Eurofighter sürecini İngiltere ile yürütürken, temmuz ayında Londra ile bir ön mutabakat imzalamıştı.
BERLİN’DEN SATIŞ ONAYI
Eurofighter jetleri, İngiltere, Almanya, İspanya ve İtalya’nın ortaklığında üretiliyor. Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, Türkiye’nin 40 adet Eurofighter uçağı almak istediğini Kasım 2023’te TBMM’deki bütçe komisyonu toplantısında kamuoyuna duyurmuştu.
O tarihten itibaren yoğun bir diplomasi trafiği gerçekleşti. Ancak proje ortaklarından Almanya, uzun süre Türkiye’ye jet ihracatına karşı çıktı. Almanya’da Friedrich Merz hükümetinin göreve gelmesiyle birlikte bu tutum değişti ve Berlin'in satışa karşı çıkmayacağı mesajı verildi. Almanya Dışişleri Bakanı Thomas Wadephul, geçtiğimiz haftaki Ankara ziyaretinde “Türkiye güvenilir bir NATO müttefiki. Eurofighter’ların Türkiye’ye gönderilmesi son derece mantıklı” dedi.
SAFE PROGRAMINA YUNANİSTAN VETOSU
Avrupa Birliği'nin savunma sanayi üretimini desteklemek amacıyla oluşturduğu 150 milyar Euro’luk SAFE programı, Türkiye için yeni işbirliği fırsatları sunuyor. Ancak, Yunanistan’ın vetosu süreci tıkamış durumda. Türkiye, SAFE programına katılmayı arzuluyor fakat Atina karşı çıkıyor.
Yunanistan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Lana Zochiou, Türkiye’nin SAFE programına katılımına yönelik vetonun, “12 mil” kararı geri çekilmedikçe süreceğini belirtti. Ankara ise “12 mil savaş sebebidir” kararından asla geri adım atmayacağını vurguladı.
Diplomatik kaynaklara göre, Ankara, Brüksel’e “Türkiye-AB ilişkileri, Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin rehinesi olamaz. SAFE konusunda ciddiyseniz, karşılıklı adımlar atalım. İrade gösterin, Yunanistan’ı ikna edin” mesajını iletti.
AVRUPA TÜRKİYE'Yİ PROGRAMDA İSTİYOR
Türkiye, SAFE programına katılmak için Avrupa Komisyonu’na başvuran ülkeler arasında. Ancak, AB üyesi olmayan ülkelerin bu programdan yararlanabilmesi için Birlik ile güvenlik anlaşması imzalaması gerekiyor. Türkiye, Rum Kesimi ve Yunanistan ile yaşadığı sorunlar yüzünden bu adımı henüz atmadı. Buna rağmen, Avrupa’nın birçok başkentinde Türkiye’nin programa dahil edilmesini destekleyen sesler giderek artıyor. SAFE başvuru süreci 30 Kasım’da sona erecek.
