Aygır Gölü, plastik kirliliğinde zirvede

Çukurova Üniversitesi (ÇÜ), Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) ve Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi'nden (RTEÜ) uzmanlar, Türkiye'nin kuzeydoğusunda yer alan 3 bin 937 metre yüksekliğindeki Kaçkar ve 3 bin 549 metre yüksekliğindeki Keşiş Dağları'ndaki buzul göllerinde mikroplastiklerin varlığını inceledi. Akademisyenler, bölgede Balık, Aygır, Büyük, Yedigöller, Küçükdeniz, Büyükdeniz, Aşağı Kapılı ve Yukarı Kapılı olmak üzere 8 farklı yüksek rakımlı buzul gölünden örnekler aldılar. ÇÜ Su Ürünleri Fakültesi Su Ürünleri Temel Bilimleri Bölümü Öğretim Üyesi ve Mikroplastik Araştırma Grubu Kurucusu Prof. Dr. Sedat Gündoğdu, kış mevsiminde insan aktivitesinin sıfıra inmesine rağmen göllerde ciddi bir kirlenme ile karşılaştıklarını belirtti. Prof. Dr. Gündoğdu, “Göl içerisinden alınan 1 litre su örneğinde 1-2 mikroplastik tespit ettik. Bu oran litre başına düşük gibi görünse de, bir gölde tonlarca su olduğunu düşündüğümüzde 1 metreküp suda bu oran 160'a kadar yükselebiliyor. 1 kilogram göl çamurunda ise bu oran 120'ye kadar çıkabiliyor. Bu rakamlar, göllerin kullanım biçimi ve çevresindeki insan faaliyetlerine bağlı olarak değişkenlik göstermektedir. Özellikle tekstil ürünlerinden kaynaklanan iplik biçimindeki mikroplastiklerin yanı sıra, bardak, tabak ve poşet gibi tek kullanımlık plastiklerden kaynaklanan mikroplastiklere de rastladık” dedi.

HAVADAN TAŞINIMLA OLUŞUYOR
Mikroplastiklerin hafif parçacıklar olduğundan atmosferde taşınabildiğine dikkat çeken Prof. Dr. Gündoğdu, “Yakın zamanda gerçekleştirilen bir çalışmada Everest'in zirvesinde bile mikroplastik bulunduğu tespit edildi. Yüksek rakımlı göllerde atmosferik taşınım yoluyla dış alanlarda kullanılmış plastik parçalarının kirliliğe yol açtığını söyleyebiliriz. En yüksek mikroplastik oranına sahip göl Aygır Gölü idi. Bunun sebepleri arasında çevresindeki turistik faaliyetlerin yoğunluğu ve atmosferik taşınımın bu bölgede daha belirgin bir etki yaratması yer almaktadır” ifadelerini kullandı. 4 bin rakıma kadar ulaşan bu kirlilikten kurtulma yöntemleri üzerinde duran Prof. Dr. Gündoğdu, “Bu göller yer altı suyuyla doğrudan bağlantılı. Dolayısıyla mikroplastiklerin yer altı suyuna ve dolayısıyla içme sularına karışabileceğini biliyoruz. Özellikle bu tür turistik alanlarda denetimlerin artırılması ve ziyarete gelenlerin tek kullanımlık plastiklerle bu noktalara girmelerinin engellenmesi gerekiyor. Ülke genelinde bu önlemleri plastik poşetlerin ve tek kullanımlık plastiklerin sınırlandırılması ya da yasaklanması gibi genişletmeliyiz. Ayrıca, depozito sisteminin tüm ambalajları kapsayacak şekilde bir an önce yaygınlaşması gerekmektedir.” dedi. DHA