Bakan Kacır: Türkiye Yerli Patent Başvurularında Dünyada 10. Ülke

Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü (WIPO) tarafından yayımlanan 2025 Dünya Fikri Mülkiyet Göstergeleri Raporu'na göre, Türkiye, Patent İşbirliği Antlaşması (PCT) çerçevesinde kadın buluşçuların yaptığı başvurularda yüzde 26,1 ile dünya sıralamasında en önde yer alıyor. Türkiye, toplamda 10 bin 4 yerli patent başvurusuyla küresel sıralamada 10. sıraya yükselmiş durumda.

“Yerli Patent Başvurularında Dünyada 10. Ülkeyiz”

Bakan Kacır, sosyal medya üzerinden yaptığı duyuruda, “Türkiye, fikri mülkiyette uluslararası alanda yeni bir başarıya imza attı. WIPO'nun 2025 Dünya Fikri Mülkiyet Göstergeleri Raporu, patent, tasarım, marka ve kadın buluşçular gibi birçok alanda ülkemizin yükselişini net bir şekilde ortaya koyuyor. Yerli patent başvurularında dünyada 10. sıradayız. Yerli patent artış hızında dünyanın en hızlı gelişen üç ülkesi arasında yer alıyoruz. Ayrıca, uluslararası patent başvurularında kadın buluşçu oranında yüzde 26,1 ile dünya lideriyiz.” şeklinde değerlendirmelerde bulundu.

Türkiye'nin yerli marka başvurularında dünya genelinde 6. sırada bulunduğuna dikkat çeken Kacır, sözlerine şöyle devam etti:

“Yerli tasarım başvurularında ise 3. sıradayız. Bu tablo, araştırmacılarımızın, mühendislerimizin, girişimcilerimizin ve özellikle kadınlarımızın teknoloji ve inovasyon alanındaki yoğun çabalarının güçlü bir yansımasıdır. Türkiye, fikri mülkiyette küresel rekabette kararlılıkla yoluna devam ediyor.”

Dünya Fikri Mülkiyet Raporu, inovasyon ve endüstriyel politikalar aracılığıyla ülkelerin mevcut potansiyellerinden yararlanmalarının olumlu etkilerini vurguladığı için son derece büyük önem taşıyor.

Patent, Marka ve Tasarımda Güçlü Performans

Raporda, Türkiye'nin geçen yıl patent, marka ve tasarım alanlarında küresel ölçekte güçlü bir performans sergilediği kaydedildi. Türkiye, 2024 yılında bir önceki yıla göre patent başvurularında yüzde 18,4 ve tescil oranlarında ise yüzde 38,9 artış göstererek dünya ortalamasının üzerinde bir büyüme kaydetti. Uluslararası alanda kadın girişimcilerin patent başvurularında dikkate değer bir artış yaşandığı görüldü. Bu bağlamda, Türkiye PCT kapsamında başvuruda bulunan kadın buluşçularla dünya lideri konumunda bulunuyor.

2014-2024 döneminde kişi başına düşen patent başvurusu artışında Türkiye dünya 2.'si, yerli faydalı model başvurularında ise 7. sırada yer aldı. Türkiye, patent uzmanı sayısının 181'e ulaşmasıyla bu alanda dünya 10.'su konumuna geldi. Ayrıca, patent ofisleri değerlendirmesinde Türkiye'nin, 23.'lükten 18.'liğe çıkarak tarihimizde ilk kez ilk 20'de yer aldığı kaydedildi.

Marka Başvurularında Avrupa'nın Zirvesinde

Türkiye, 2024'te 366 bin 543 sınıf ile yerli marka başvurularında dünyada 6. sırada, Avrupa'da ise 2. sırada yer aldı. Yerli marka tescillerinde ise 284 bin 781 sınıf ile Türkiye, Avrupa'da birinci ve dünyada dördüncü sıraya yerleşti.

Türkiye Tasarımda Dünya Üçüncüsü

Geçen yıl Türkiye, 41 bin 875 yerli tasarım başvurusu ile dünya 3.'sü oldu. Tasarım başvurularının sektörlere göre dağılımında mobilya ve ev eşyaları yüzde 25,8, reklamcılık yüzde 19,2 ve tekstil ile aksesuarların ise yüzde 13,4 oranında olduğu gözlemlendi. Yerli tasarım yoğunluğunda Türkiye, gayrisafi yurt içi hasılaya oranla dünya 4.'sü, nüfusa göre ise 5.'si olarak konumlandı.

Türkiye'nin Küresel Sıralaması

2024 verilerine göre, Türkiye, 10 bin 4 yerli patent başvurusu ile Çin 1 milyon 672 bin 1, ABD 270 bin 295, Japonya 237 bin 169, Güney Kore 195 bin 786, Hindistan 63 bin 217, Almanya 40 bin 85, Rusya 21 bin 502, Fransa 12 bin 751 ve İngiltere 11 bin 105'in ardından 10. sırada yer aldı.

Türkiye, İtalya'nın 9 bin 120, İran'ın 8 bin 314, Kuzey Kore'nin 6 bin 936, Brezilya'nın 5 bin 752 ve Kanada'nın 4 bin 304 başvurusunun hemen ardından gelmektedir.

Yerli marka başvurularında Türkiye, Çin'in 6 milyon 786 bin 172, Rusya'nın 523 bin 570, Hindistan'ın 512 bin 597, ABD'nin 493 bin 415 ve Brezilya'nın 425 bin 953 sınıf sayısından hemen sonra 366 bin 543 sınıf ile 6. sırada yer alıyor.

Bu alandaki sıralamada Türkiye, 302 bin 9 sınıf ile İran, 265 bin 457 sınıf ile Güney Kore, 240 bin 417 sınıf ile Japonya, 239 bin 28 sınıf ile Fransa, 207 bin 784 sınıf ile Almanya, 200 bin 303 sınıf ile İngiltere, 159 bin 140 sınıf ile Meksika ve 127 bin 832 sınıf ile Endonezya tarafından takip edilmektedir.

Türkiye, 41 bin 875 yerli tasarım başvurusu ile dünyada 803 bin 234 ile Çin ve 51 bin 765 başvuruyla Güney Kore'nin ardından 3. sıradadır.

Yerli tasarım başvurularında Türkiye'yi, 36 bin 754 başvuruyla İtalya, 36 bin 118 başvuruyla Hindistan, 30 bin 985 başvuruyla İngiltere, 28 bin 202 başvuruyla Almanya, 26 bin 821 başvuruyla Fransa, 20 bin 675 başvuruyla Japonya, 20 bin 670 başvuruyla ABD, 13 bin 916 başvuruyla İspanya, 7 bin 723 başvuruyla Rusya, 7 bin 545 başvuruyla İran, 5 bin 892 başvuruyla Brezilya ve 5 bin 776 başvuruyla Endonezya takip etmektedir.