Bakanlıktan 10 Ayda 50 Bin Mükellefe 220 Milyarı Aşan Vergi ve Ceza

Hazine ve Maliye Bakanlığı, 2023 yılının 10 ayında yaklaşık 50 bin mükellefe yönelik kapsamlı incelemeler gerçekleştirdi.

AA muhabirinin Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerinden derlediği bilgilere göre, vergilemede etkinliğin artırılması ve denetimlerin güçlendirilmesi için kayıt dışılıkla mücadele kararlılıkla devam ediyor.

Bu çerçevede, kayıt dışı faaliyetler için artırımlı cezalar uygulamaya konulurken, usulsüzlük tespitine yönelik cezalar da artırıldı. Akaryakıt sektöründe kayıt dışılığın önüne geçmek için bu yıl Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi faaliyete geçirildi. Vergi incelemeleri ve saha denetimlerinde çok kaynaklı veriler, yapay zeka destekli programlar aracılığıyla analiz edilerek, riskli alanlar belirlenip bu alanlara yoğunlaşıldı.

2023 yılının 10 ayında yapılan incelemelerde önerilen vergi ve ceza toplamı 220 milyar lirayı geçti. 2025 yılında devreye alınan e-İnceleme Sistemi ile vergi incelemeleri dijital, güvenli ve hızlı bir şekilde gerçekleştirildi. Bu kapsamda, 83 bin izaha davet işlemi yapıldı ve 6 milyar lira vergi tahakkuk ettirildi.

BELGE DÜZENİ VE KDV ORANLARININ KONTROLÜ İÇİN 1,1 MİLYON SAHA DENETİMİ YAPILDI

Geçtiğimiz yıl kurumlar vergisi beyannamelerine yönelik olarak “Beyanname Gözetim Programı” başlatıldı. Bu programda 40 bin mükelleften 17 bin 437'si matrahlarını 32 milyar lira artırdı.

“Yüksek Gelir Grupları Gözetim ve Uyum Programı” sayesinde daha önce gelir bildirmeyen 10 bin şirket ortağı riskli mükellef olarak tespit edildi ve bunlardan 2 bin 843'ü 15 milyar lira matrah artışı sağladı.

Mekansal Veri Analizi Programı ile gayrimenkullerin gerçek alım satım bedelinin tespiti için yürütülen çalışmalar sonucunda son 6 ayda mükelleflerce ilave olarak 1,2 milyar lira harç beyan edildi ve ödendi.

Belge düzeni ve KDV oranlarının kontrolü için 2024 yılında 1 milyon 125 bin, 2025 yılının 9 ayında ise 1 milyon 110 bin saha denetimi gerçekleştirildi. 2024 yılında yasalaşan hasılat tespiti uygulaması bu yıl fiilî olarak uygulamaya alındı. Bu kapsamda yılın 9 aylık döneminde toplam 253 bin denetim yapıldı.

BU YIL 473 BİN MÜKELLEF İLK KEZ BEYANNAME VERDİ

Beyanname sayılarında ve beyan edilen gelirlerde de önemli artışlar kaydedildi. 2024 yılına ilişkin kira, ücret, menkul sermaye iradı ile diğer kazançlara dair beyanname sayısı yüzde 24 artışla 2 milyon 248 bine ulaştı. Hesaplanan vergi ise iki katına çıktı. Bu yıl 473 bin mükellef ilk kez beyanname verdi. 2022 yılında 2 milyon 250 bin olan gayrimenkul sermaye iradı mükellef sayısı, Eylül 2025 itibarıyla yaklaşık 1 milyon artışla 3 milyon 200 bine ulaşacak.

Ticari, zirai ve serbest meslek kazancı gelir vergisi mükelleflerinin beyanname sayısı 2,7 milyonu aşmış olup, beyan edilen vergi tutarı yüzde 90 artışla 143,7 milyar liraya çıkmıştır.

2022 yılında 3,8 milyon olan gelir vergisi beyanname sayısı, 2023'te 4,4 milyona ulaştı ve 2024 yılında 5 milyona çıkması bekleniyor. Program dönemi boyunca her yıl hesaplanan vergi iki katına yükseldi.

Öte yandan, mükellef haklarının korunmasına yönelik olarak vergi incelemelerinde uygulanacak denetim standartlarına ilişkin çalışmalar tamamlandı ve bu çalışmalar önümüzdeki günlerde yayımlanacak.