Orman yangınları bu yıl da binlerce hektar alanı yok ederken, çıkan 4477 yangında yaklaşık 56 bin futbol sahası büyüklüğünde alana tekabül eden 70 milyon ağaç kül oldu. Yangınların yüzde 96'sı insan kaynaklı olarak gerçekleşirken, anız yakılmasının yanı sıra ormanlara atılan şişe ve izmarit gibi atıklar da alevlerin çıkmasında etkili oldu. Atık Yönetimi ve Atıktan Enerji Üreticileri Derneği (TAYED) Başkanı Ali Rıza Öner, “Türkiye'de 2025 yazında da orman yangınlarıyla zorlu bir mücadele veriliyor. Yangınların ardındaki nedenler incelendiğinde, doğal olaylardan çok insan kaynaklı ihmaller öne çıkıyor. Cam şişeler, plastik çöpler ve sigara izmaritleri gibi sıradan atıklar, yazın kavurucu sıcaklarında yangın tetikleyicisine dönüşüyor” ifadelerini kullandı.
Atıklar Yangını Tetikliyor
Cam ve plastik atıklar ile izmaritlerin ormanın sıcak, kuru ve rüzgârlı ortamında birer bomba gibi davranarak ilk kıvılcımı ateşlediğini anlatan Öner, “Ocak-Temmuz 2025'te 4477 yangın çıktı. Söz konusu dönemde 40 bin hektar alan yandı. Yanan bu alan, 56 bin futbol sahası büyüklüğüne denk geliyor. Hektar başına 1000-2500 ağaç düştüğü hesaplandığında, 70 milyon ağaç yandığı tahmin edilmektedir. Yangınların yüzde 96'sının insan kaynaklı olduğu hesaplanıyor” dedi.
14.2 Milyar TL'lik Zarar
Orman Genel Müdürlüğü'nün benzeri bir büyüklükteki alanın söndürülmesi ve rehabilitasyonu için harcadığı bütçenin günümüz enflasyonu ile 350 milyon dolar (14.2 milyar TL) olduğu hesaplandı. Öner, “Yangın söndürme operasyonları için 27 uçak, 105 helikopter, 14 İHA, 25 bin personel ve 6 bin kara aracı kullanılmıştır. Hava filosu 8884 sorti yaparken, 29 bin 575 ton su bırakılmıştır. Kiralık uçak ve helikopterlerin saatlik bedeli 5-15 bin dolar arasında değişmektedir. Personel maaşları, fazla mesai, konaklama, yakıt, yemek, bakım gibi maliyetler yanında yalnızca söndürme işlemleri için 6-8 milyar TL arasında bir bütçe harcandığı tahmin edilmektedir. Aynı şekilde, yanan alanların ağaçlandırılması da büyük bir maliyet getirmektedir. OGM'ye göre 1 hektarın yeniden ağaçlandırma maliyeti 196 bin TL'dir. 40 bin hektar alanın ağaçlandırılması için gereken rakam ise 7.8 milyar TL'dir. Yani söndürme ve rehabilitasyon için toplam 350 milyon dolar (14.2 milyar TL) harcama yapıldığı ve yapılacağı ortaya çıkmaktadır.”
Ormancı Çöp Bırakma
“Yangını söndürmek zaman alır, maliyetlidir ve telafisi mümkün olmayan kayıplar getirir. Ama yangını önlemek, bir çöpü toplamak kadar basit olabilir” diyen Öner, “Bir cam şişe bir ormanı, bir izmarit milyonlarca canlıyı yok edebilir. Bunun için parolamız 'ormana çöp bırakma, gördüğün çöpü topla, yangın riskini 112'ye bildir, sıfır atık kültürünü doğada da uygula'” ifadelerini kullandı.
