Kış mevsiminin yaklaşmasıyla solunum yolu enfeksiyonları tekrar dikkat çekiyor. Özellikle bu yıl koronavirüsün yaygınlaşması, uzmanlar için endişe kaynağı oldu. Yeni Omicron alt varyantları olan Nimbus (NB.1.8.1) ve Stratus (XFG), dünya genelinde bir “yaz dalgası” yaşanmasına sebep oldu. Bu dalganın etkileri şimdi sonbahara taşındı ve kış aylarında daha da güçleneceği öngörülüyor.
Acil servislerde artan hasta sayısı dikkat çekerken, yapılan bir araştırma zayıf bireylerde ölüm riskinin neredeyse 6 kat arttığını ortaya koydu. Geçtiğimiz haftalarda uzmanlar, acil servislere başvuran hastaların yaşadığı şikayetleri ve bu süreçteki gözlemlerini paylaşmışlardı. Detaylar için aşağıdaki bağlantıya göz atabilirsiniz.
TABLOYA GRİP EKLENDİ ANCAK BU SEFER DURUM FARKLI
Artık tabloya mevsimsel grip de dahil oldu. Ancak bu sefer durum farklı. Amerikan Kalp Derneği Dergisi’nde yayımlanan kapsamlı bir çalışmaya göre, Covid-19’un yanı sıra gribin de kalp hastalıkları ve felç riskini artırabileceği açıklandı.
Yeni yayımlanan meta-analiz, onlarca yıl boyunca gerçekleştirilen 155 bilimsel araştırmanın sonuçlarını değerlendirdi. Bulgular, viral enfeksiyonların hem hemen sonrasında hem de uzun vadede kardiyovasküler hastalık riskini önemli ölçüde artırdığını gösteriyor.
Araştırmanın en dikkat çekici sonucu, grip geçiren bireylerin enfeksiyon sonrasında kalp krizi geçirme olasılığının altı kata kadar yükseldiği tespit edilmesi… Covid-19 geçirenlerde ise kalp hastalığı veya felç riski, enfekte olmayanlara göre neredeyse iki kat artış gösterdi.
Yale Tıp Fakültesi Enfeksiyon Önleme Bölümü’nden Dr. Scott Roberts, bu yeni bulguların klinik gözlemlerle örtüştüğünü ifade etti. “Birçok enfeksiyon kalbi etkileyebilir” diyen Dr. Roberts, solunum yolu virüslerinin kardiyovasküler riski iki şekilde artırdığını belirtti: “Aşırı bağışıklık tepkisi ile iltihaplanmaya ve pıhtılaşmaya neden olarak ya da doğrudan kalp dokusuna zarar vererek.”
Çalışmanın başyazarı, Kaliforniya Üniversitesi Los Angeles (UCLA) David Geffen Tıp Fakültesi’nden Dr. Kosuke Kawai, viral enfeksiyon sonrasında kalp hastalığı riskinin yalnızca kronik hastalığı olanlarla sınırlı olmadığını belirtti: “Genç ve sağlıklı bireyler de enfeksiyon sonrası daha yüksek risk altında olabilir. Bu nedenle herkesin koruyucu önlemler alması gerekli.”
Araştırma sonuçlarını ve uzman görüşlerini nasıl değerlendirmeliyiz? Ayrıca grip şu anda ülkemizde hangi seviyede? Bu soruları Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Ertuğrul Okuyan ile inceledik…
‘GRİP VAKALARINDA YENİDEN ARTIŞ GÖZLEMLENİYOR’
Prof. Dr. Ertuğrul Okuyan, sonbahar ve kış mevsimlerinde grip vakalarında bir artış olduğunu kaydetti. Prof. Dr. Okuyan, gribi mevsimsel bir hastalık olarak tanımlayarak, “Grip genellikle sonbaharda başlayıp ilkbahara kadar sürer. Covid-19 gibi grip virüsü de zaman zaman pandemilere yol açabilir” dedi.
Covid-19 döneminde alınan önlemlerin grip vakalarını da önemli ölçüde azalttığını hatırlatan Okuyan, “Pandemi sürecinde maske kullanımı, hijyen ve karantina uygulamaları grip vakalarını ciddi şekilde düşürmüştü. Ancak son günlerde bu önlemlerin gevşemesiyle grip vakalarında yeniden bir artış gözlemliyoruz. Dünya genelinde influenza aktivitesinin yükseldiği gözlemlenmekte ve Türkiye’de bu yılki durumun önceki yıllarla benzerlik gösterdiği konusunda yorumlar bulunuyor” ifadelerini kullandı.
KALP KRİZİ RİSKİ ALTIA KADAR YÜKSELEBİLİYOR! ‘ZAMAN ZAMAN BU TÜR VAKALARLA KARŞILAŞIYORUZ’
Amerikan Kalp Derneği Dergisi’nde yayımlanan bir meta-analize göre, grip geçiren bireylerin enfeksiyon sürecinden sonraki bir ay içinde kalp krizi geçirme olasılıkları altı kata kadar artabiliyor. Bu veriyi ne şekilde değerlendirmeliyiz? Gerçekten enfeksiyon sonrası bir ay içinde böyle bir risk mevcut mu?
Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Ertuğrul Okuyan, enfeksiyon sonrası dönemde özellikle kalp-damar hastalığı, hipertansiyon ve diyabet gibi risk faktörleri taşıyan kişilerin ekstra dikkatli olmaları gerektiği uyarısını yaptı.
Prof. Dr. Okuyan, “İnfluenza ve koronavirüs enfeksiyonları, akut kardiyovasküler olaylar açısından yüksek risk yaratıyor. Bu risk, enfeksiyonu takip eden ilk bir ayda daha belirgin hale geliyor. Bu tarz hastalarla zaman zaman karşılaşıyoruz. Özellikle bilinen kalp hastalığı, kontrolsüz diyabet ve hipertansiyonu olan hastalarda bu durum daha sık görülmekte” açıklamasında bulundu.
GRİP NEDEN KALP KRİZİ VEYA KALP HASTALIĞI SORUNLARINA NEDEN OLUR?
Prof. Dr. Ertuğrul Okuyan, bu virüslerin kardiyovasküler riski artıran iki farklı mekanizma ile işlediğini belirtti:
“Birincisi, virüsler aşırı bağışıklık tepkisi oluşturarak damar duvarlarında enflamasyona neden oluyor ve bu durum pıhtılaşma riskini artırıyor. İkinci olarak, bazı virüsler doğrudan kalp dokusuna zarar vererek kalp kası iltihabına (miyokardit) yol açabiliyor.”
Ayrıca uzmanlar, kalp hastalığı, hipertansiyon veya diyabet gibi kronik rahatsızlıkları olan bireylerin bu dönemde enfeksiyonlardan korunmak için ekstra önlemler alması gerektiğinin altını çizerek, “65 yaş üstü kişiler, beş yaş altındaki çocuklar, hamileler, sağlık çalışanları, bağışıklığı baskılanmış bireyler, diyabet hastaları ve aşırı kilolu bireylerin özel bir dikkat göstermeleri gerekiyor” dedi.
AŞI VE ERKEN TEDAVİ HAYATİ ÖNEM TAŞIYOR
Uzmanlar, aşı ve antiviral tedavi gibi koruyucu stratejilerin kalp-damar hastalıklarının artışını önleyebileceğini vurguladı.
“Aşılar yalnızca enfeksiyonu engellemekle kalmaz, aynı zamanda kalp-damar hastalıkları riskini azaltır” diyen Dr. Scott Roberts, özellikle ciddi enfeksiyonların önlenmesinin kalp sağlığı için büyük önem taşıdığını belirtti. Dr. Kosuke Kawai ise sağlıklı bireylerdeki inaktif aşıların güvenli olduğunu ve kalbi etkileyen aşırı bağışıklık tepkilerine sebep olmadığını ifade etti.
Prof. Dr. Ertuğrul Okuyan ayrıca, “Grip ile ilişkili hastaneye yatışları azaltmak ve ölüm oranlarını önlemek için en etkili yöntem, risk gruplarına aşının yapılmasıdır. Gribi aşılayarak buna bağlı kalp krizi gibi komplikasyonları da önlemiş olursunuz” ifadesini kullandı.
Uzmanlar, enfeksiyon sonrasında kalp çarpıntısı, göğüs ağrısı veya nefes darlığı yaşayan kişilerin bir an önce doktora başvurması gerektiğini de hatırlatıyor.
