Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayımlanan doğum istatistikleri, 2024 yılında Türkiye’de tarihsel olarak en düşük doğurganlık oranının kaydedildiğini ortaya koydu. Bir kadının doğurganlık döneminde (15-49 yaş arası) doğurabileceği ortalama çocuk sayısını belirten ‘toplam doğurganlık hızı’, 2001 yılında 2.38 çocuk iken, 2014 yılından itibaren sürekli bir düşüş göstererek 2024’te 1.48 çocuk seviyesine geriledi. Bu oranın 2023 yılında 1.51 olduğu görüldü. Söz konusu durum, Türkiye’nin nüfusun yenilenme düzeyi olan 2.1 değerinin altında kaldığını işaret ediyor. Geçen yıl Türkiye’de canlı doğan bebek sayısı ise 937 bin 559 olarak belirlendi.
BİRİNCİ ŞANLIURFA
2023 yılında en yüksek toplam doğurganlık oranı 3.28 çocuk ile Şanlıurfa’da kaydedilirken, bu ili 2.62 ile Şırnak ve 2.32 ile Mardin takip etti. En düşük toplam doğurganlık oranı ise 1.12 ile Bartın ve Eskişehir’de kaydedildi. Bu illerin ardından 1.15 çocukla Zonguldak ve Ankara, 1.17 çocuk ile İzmir gelmektedir.
Toplam doğurganlık oranı, 2017 yılında nüfusun yenilenme seviyesinin altına inmişti. O yıl 57 ilin toplam doğurganlık hızı 2.10’un altında iken, bu sayının 2024’te 71’e yükseldiği belirlendi. 1.50’nin altında kalan iller 2017’de 4 iken, 2024’te bu sayı 55 olarak tespit edildi. 3 çocuk ve üzerinde doğurganlık hızına sahip iller, 2017’de 10 iken 2024’te yalnızca Şanlıurfa ile sınırlı kaldı.
2024 yılında, okuma yazma bilmeyen ya da yalnızca ilkokul diplomasına sahip annelerde toplam doğurganlık hızı 2.65 çocuk olarak belirlenmişken, yükseköğrenim mezunu annelerde bu oran 1.22 çocuk olarak kaydedildi. 2024 yılı itibarıyla kırsal alanlarda toplam doğurganlık hızı 1.83 çocuk, orta yoğunluklu kentlerde 1.58 çocuk ve yoğun kentlerde ise 1.39 çocuk olarak gerçekleşti.
TÜRKİYE AB’DE 9’UNCU SIRADA
– Avrupa Birliği (AB) üyesi 27 ülkenin toplam doğurganlık hızları incelendiğinde, 2023 yılında en yüksek doğurganlık oranına sahip ülke 1.81 çocuk ile Bulgaristan oldu. En düşük doğurganlık oranı ise 1.06 çocuk ile Malta’da kaydedildi. Toplam doğurganlık hızı 2024 yılı itibarıyla 1.48 olan Türkiye, AB ülkeleri arasında 9. sırada yer aldı.
