Emtia Piyasalarında Trump-Şi Belirsizliği

Emtia piyasaları, ABD'de eylül ayı enflasyonunun beklentilerin altında kalması ve ABD Başkanı Donald Trump'ın Asya turuna yönelik iyimserliklerle dalgalı bir seyir izlerken, yatırımcıların dikkatleri ABD Merkez Bankası (Fed) para politikası kararıyla Trump'ın Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile yapacağı görüşmeye çevrildi.

FED FAİZ İNDİRECEK Mİ?

Tamamlanan haftada, güvenli liman taleplerinin zayıflaması ile birlikte değerli metaller gerilerken, tarım, enerji emtiaları ve baz metallerde ise dünya genelindeki siyasi ve jeopolitik gelişmeler nedeniyle karışık bir seyir izlendi.

Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, Trump'ın Çin, Güney Kore ve Japonya liderleriyle yapacağı temasları içeren Asya turuna çıkacağını duyurdu.

ABD Başkanı Trump, Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) Zirvesi'nin açılışına katılarak konuşma yapacak ve burada Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile diğer APEC liderleriyle bir araya gelecek.

Ayrıca, önümüzdeki hafta Fed ve diğer büyük merkez bankalarının para politikası kararları yatırımcıların radarında olacak.

ABD’deki hükümet kapalı olduğu için veri aksamaları Fed’den gelecek öngörüleri zorlaştırırken, eylüldeki enflasyonun beklentilerin altında kalması, gelecek hafta yapılacak toplantıda faiz indirimi ve parasal gevşemenin devam edeceği tahminlerini güçlendirdi.

Para piyasalarında yapılan fiyatlamalarda, Fed’in 28-29 Ekim tarihlerinde gerçekleştireceği toplantıda politika faizini 25 baz puan düşüreceği bekleniyor. Ardındaki aralık ayı toplantısında da gevşeme sürecinin devam etmesi yönündeki tahminler kuvvetli kalmaya devam ediyor.

GÖZLER MERKEZ BANKALARININ FAİZ KARARINDA

Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) gelecek haftaki para politikası toplantısında üç temel politika faizini sabit tutması bekleniyor. Başkan Christine Lagarde’ın sözlü yönlendirmelerindeki gevşeme patikasına dair ipuçları aranacak.

Japonya Merkez Bankası (BoJ) ise politika faizini yüzde 0,5'te sabit tutmayı planlıyor. Başkan Kazuo Ueda’nın yönlendirmeleri yakından takip edilecek. Bu toplantı, yeni Başbakan Takaiçi Sanae’nin döneminin de ilk para politikası kararı olacak.

Makro ekonomi verilerine göre, ABD'de açıklanan Eylül Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) aylık yüzde 0,3, yıllık yüzde 3 ile beklentilerin altında bir artış gösterdi. Değişken enerji ve gıda fiyatlarını dışarıda tutan çekirdek TÜFE de eylülde aylık yüzde 0,2 ve yıllık yüzde 3 artarak piyasa beklentilerinin altında kaldı.

Bunun yanı sıra, emtia piyasalarında Rusya-Ukrayna Savaşı'na dair gelişmeler takip ediliyor. Avrupa Birliği (AB) de Rusya'nın sıvılaştırılmış doğal gazını (LNG), finansal kurumlarını, kripto işlemlerini ve petrol taşımacılığı yapan gölge fili hedef alan 19. yaptırım paketini onayladı.

Tüm bu gelişmelerin ardından, ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4 seviyesinden haftayı tamamlarken, dolar endeksi yüzde 0,5 yükselişle 98,95’e ulaştı.

ALTINDAKİ 9 HAFTALIK YÜKSELİŞ SEYRİ 10'UNCU HAFTADA SONA ERDİ

Değerli metaller, geçtiğimiz hafta sert dalgalanmalar yaşadı. ABD'de eylülde açıklanan enflasyon verilerinin ardından kısa süreli yükselişlerle kayıplarını telafi eden değerli metaller, hafta başında altın öncülüğünde gelen kar satışları ve güvenli liman talebindeki azalma nedeniyle haftayı düşüşle kapattı.

Analistler, ABD-Çin gerginliğinin azalacağına dair haberlerin güvenli liman talebini düşüren başlıca etkenlerden olduğunu belirtiyor. Altının ons fiyatındaki teknik düşüşler de diğer değerli metallerdeki satışları tetikledi.

Altın fiyatları, beklenenden düşük gelen enflasyondan dolayı Fed'in gelecek hafta faiz indirileceği beklentilerini güçlendirmesiyle hafta sonu kayıplarını azaltsa da hafta içinde yeni rekor seviyeler görüp ardından oluşan teknik düşüşlerle kayıplarını kapatamadı.

Altının ons fiyatı, üst üste dokuz haftalık yükselişin ardından onuncu haftada değer kaybetse de 4,381.55 dolarla rekorunu tazeledi.

Değerli metallerdeki ons bazında fiyatlar; gümüş yüzde 6.5, paladyum yüzde 3.3, altında yüzde 3.2 değer kaybetti. Platin ise önceki haftalık kapanışının hemen altında haftayı tamamladı.

BAZ METALLER TALEP BEKLENTİSİYLE DEĞER KAZANDI

Baz metallerde arz tarafındaki sorunlar devam ederken, Trump'ın Asya turuna yönelik iyimserlikler ve ABD enflasyon verilerinin etkisiyle haftayı pozitif bir seyirle kapattı.

Bakır fiyatları, arz endişeleriyle değer kazanımını sürdürürken, Uluslararası Bakır Çalışma Grubu (ICSG) raporuna göre, 2026'da küresel bakır piyasasının arz açığı verebileceğine işaret edildi. Rapor, 2025 için öngörülen 178 bin tonluk fazlaya karşın 2026’da yaklaşık 150 bin ton arz açığı beklendiğini belirtmiştir. Talep artışındaki yavaşlama ile örneğin Endonezya ve Şili’deki üretim aksaklıkları ve bazı madenlerde meydana gelen doğal afetler nedeniyle önümüzdeki yıl bakır arzının kısıtlı kalacağı tahmin edilmektedir.

Bu gelişmeler ışığında, baz metallerde bu hafta tezgah üstü piyasada alüminyumda yüzde 3.1, çinkoda yüzde 2.8, kurşun ve bakırda yüzde 2.5, nikelde ise yüzde 1.6 değer kazandı.

PETROL FİYATLARI YAPTIRIMLAR VE ZİRVE İPTALİYLE YÜKSELDİ

Petrol fiyatları, tamamlanan haftada dalgalı bir seyir izledi. Arz fazlası endişeleriyle haftaya düşüşle başlayan petrol fiyatları, ABD'nin bazı Rus şirketlere yaptırım kararı ve ABD-Rusya zirvesinin iptali sonrası artan arz kesintisi endişeleriyle kayıplarını telafi ederek haftayı yükselişle tamamladı.

Brent petrolün varili hafta başında 61.01 dolara kadar gerileyerek mayıs ayının başından beri en düşük seviyesini gördü. Fakat Trump ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasında yapılması planlanan zirvenin iptal edilmesi, arz endişelerini artırarak fiyatlara olumlu yansıdı.

Trump ile Putin arasındaki zirvenin, Rusya'nın Ukrayna'daki ateşkes çağrılarını geri çevirmesi üzerine süresiz olarak ertelendiği bildirildi.

ABD'nin, Rosneft ve Lukoil'in iştiraklerini yaptırım listesine eklemesi ve AB'nin Rusya'nın LNG sektörünü hedef alan yeni yaptırım paketini onaylaması da arz endişelerini artırdı.

Analistler, fiyatlardaki kısmi yükselişte ABD ve Çin arasındaki ticaret gerginliğinde azalma beklentilerinin etkili olduğunu belirtiyor. Öte yandan, Uluslararası Enerji Ajansı'nın (IEA) yayınladığı Petrol Piyasası Raporu'nda küresel petrol talebine ilişkin olumsuz görünümün fiyatlardaki artışı sınırladığı belirtildi.

Doğal gaz fiyatları, ABD'deki beklenen soğuk hava dalgasının etkisiyle arttı. Meteoroloji tahminlerinin gelecek iki haftada mevsim normallerinin altında sıcaklık öngörmesi, ısınma talebini artıracağı beklentisini güçlendirdi.

Bütün bu gelişmeler ışığında, Brent petrolün varil fiyatı yüzde 6.5 artarak, New York Ticaret Borsası'ndaki doğal gazın fiyatı da yüzde 9.8 değer kazandı.

TARIM EMTİA KARIŞIK SEYRETTİ

Tarım emtia piyasalarında, jeopolitik gelişmeler ve enerji piyasalarındaki hareketlilik fiyatlamalar üzerinde etkili oldu.

ABD ile Çin arasındaki olumlu ticaret beklentileri, risk iştahını artırırken, ham petrol fiyatlarındaki artış da fiyatlamaları destekledi.

Soya fasulyesinde, Çin’in eylülde ABD'den ithalatı sıfıra inmiş oldu ki bu, 2018'den bu yana ilk kez yaşanıyor. Yüksek gümrük vergileri nedeniyle Çinli alıcılar, Brezilya ve Arjantin’e yönelmiş bulunuyor. Gelecek hafta APEC zirvesinde yapılacak ABD-Çin görüşmelerinde yeni alımların başlayabileceğine yönelik beklentiler fiyatları destekliyor.

Mısır fiyatları, ABD'de biyoetanol üretiminin günlük 1 milyon 112 bin varile ulaşması ve stokların yüzde 3.1 gerilemesiyle desteklendi. Meksika ve Güney Kore’nin ABD mısırına ilgisinin devam ediyor olmasıyla Brezilya'daki ekim ayı mısır ihracat beklentileri yukarı yönlü revize edildi.

Diğer yandan, Çin'de hasat sırasında aşırı yağışın ürünlere zarar vermesi, rekoltenin yaklaşık 297.5 milyon tona gerilemesine neden oldu. Bu durum, ülkenin ilerleyen dönemde ithalat ihtiyacını artıracağı yönündeki beklentileri güçlendirdi.

Bu gelişmelerle, Chicago Ticaret Borsası’nda bu hafta pirinçte fiyatlar yüzde 4.3 değer kaybederken, soya fasulyesinde yüzde 4, buğdayda yüzde 1.8 ve mısırda yüzde 0.4 artış kaydedildi.

ABD'de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange’te libre bazında fiyatlar, kahvede yüzde 0.7 artış, pamukta yüzde 0.2 ve şekerde yüzde 3.4 azalış gösterirken, kakaonun ton başına fiyatı haftayı yüzde 7.4 artışla tamamladı.