Balıkesir'in Bandırma ilçesinde Çerkes Ethem anısına mevlit düzenlenecek ve ikramlar yapılacak. Bu etkinliğin duyurulmasıyla birlikte, çeşitli itirazlar ve eleştiriler gündeme gelmeye başladı.
“Sakin ve Tarafsız Bir Bakış Açısı”
Bu tartışmalarla ilgili düşüncelerini Prof. Dr. İlber Ortaylı şöyle ifade etti: “Bu konuya soğukkanlı, tarafsız ve sakin bir şekilde yaklaşmak gerekir. Çerkes Ethem, İstiklal Harbi'ndeki iç isyanları ve Kuva-i İnzibati adı verilen güçlerin ayaklanmalarını bastırmakta önemli rol oynamıştır. Güzel hizmetleri olmuştur. Ancak Milli Ordu'dan sonra İsmet Paşa'ya itaat etmeyi reddetti ve politikaya uyum sağlayamadı. Sonuç olarak dışarıda kaldı. Olaylara bu perspektiften bakmak önemlidir.”
Sürgün Yılları ve Son
Düzenli ordunun kurulmaya başladığı dönemde (1920 sonu–1921 başı), Çerkes Ethem orduya katılmak istemedi ve bağımsız bir komuta talep etti. Bu durum, İsmet Paşa ve Refet Paşa tarafından tepkiyle karşılandı. Gerginlik kısa sürede çatışmalara yol açtı. Ethem'in güçleri, düzenli orduyla karşı karşıya geldi ve artık bir ‘isyancı’ durumuna düştü. Geri çekilirken Yunan hatlarına sığındı. Ankara Hükümeti ise onu ‘hain’ ilan ederek vatandaşlıktan çıkardı. Hayatının geri kalan kısmını sürgünde geçiren Ethem, 1948 yılında Ürdün'de hayatını kaybetti.
