Finansal Varlıklar Tarihi Zirveye Ulaştı: 40 Trilyon TL'yi Geçti

2024 yılı ekim ayında başlayan kesintisiz büyüme süreci, finansal varlıklarda dokuzuncu aya taşındı. Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB) tarafından açıklanan verilere göre, yurtiçi ve yurtdışı yerleşiklerin finansal varlıkları, 2024 yılının haziran sonu itibarıyla 40 trilyon 146 milyar lira ile tarihin en yüksek seviyesine ulaştı. Finansal varlıklar, mayıs ayına göre 1.6 trilyon lira, 2024'ün aynı dönemine göre ise 10.3 trilyon lira arttı. Varlıklardaki yıllık büyüme ise yüzde 34.6 olarak gerçekleşti.

TL Mevduat Yükselişte

Yurtiçi yerleşiklerin finansal varlıkları, haziran sonu itibarıyla son 5 yılda yüzde 680, son 3 yılda yüzde 235, son 1 yılda ise yüzde 38.3 artarak 36.1 trilyon liraya ulaştı. Yerli yatırımcılar arasında TL mevduat ve hisse senetlerinde çarpıcı bir artış gözlemlendi. Son 5 yılda yurtiçi yerleşiklerin TL mevduatı yüzde 789 artarak 1 trilyon 482 milyar liradan 13 trilyon 175 milyara yükseldi. TL mevduatta son 3 yıldaki büyüme yüzde 358, 1 yıllık büyüme ise yüzde 35 oldu. TL mevduatın yurtiçi yerleşiklerin toplam varlıkları içindeki payı, 2022'nin haziran sonunda yüzde 26.7'den 2025'in aynı döneminde yüzde 36.5'e çıktı.

Döviz Payı Düşüşte

Yurtiçi yerleşiklerin döviz tevdiatları son 3 yılda yüzde 49.2 artarak 5.5 trilyon lira oldu. Ancak döviz tevdiat hesaplarının toplam varlıklar içindeki payı bu dönemde yüzde 34.4'ten yüzde 15.3'e geriledi. Yurtiçi yerleşiklerin finansal varlıkları içerisinde Devlet İç Borçlanma Senetleri'nin (DİBS) tutarı, haziran sonu itibarıyla son 5 yılda yüzde 578, son 3 yılda yüzde 210, son 1 yılda ise yüzde 59.8 artarak 7.4 trilyona ulaştı. DİBS'lerin finansal varlıklar içindeki payı ise yüzde 20.5 oldu.

Tahvillere İlgi Artıyor

Yerli yatırımcıların ocak sonunda 1.5 trilyon lira olan altın hesaplarının büyüklüğü, haziranda 2 trilyon 166 milyara ulaştı. Altının finansal varlıklar içindeki payı yüzde 6 olarak gerçekleşti. Yurtiçi yerleşiklerin son dönemde Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın yurtdışında gerçekleştirdiği borçlanma aracı olan eurobondlara ilgisinin arttığı dikkat çekiyor. Kamuya ait eurobond portföyünün büyüklüğü 5 yıl önce 203 milyar lira iken, 2025'in haziran sonunda bu rakam 2 trilyon lirayı aştı. Özel sektöre ait eurobondların büyüklüğü de bu süre zarfında 61 milyar liradan 1.3 trilyona yükseldi. Eurobondların finansal varlıklar içindeki payı ise yüzde 5.7'den 9.4'e çıktı.

Hisse Senedinde Rekor Kırıldı

Endeksin uzun süreli düzeltmesi nedeniyle 2 milyona yakın yatırımcının hisse senetlerinden çıkış yaptığı gözlemlenirken, yurtiçi yerleşiklerin hisse senedi varlığı haziran sonu itibarıyla 3 trilyon 889 milyar lira ile tarihin en yüksek seviyesine ulaştı. Hisse senedi varlığındaki son 5 yıllık büyüme yüzde 1.356, son 3 yıllık büyüme yüzde 414, son 1 yıllık büyüme ise yüzde 5 oldu. Hisse senetlerinin toplam varlıklar içindeki payı yüzde 5.7'den 10.8'e çıkarak önemli bir artış gösterdi.

Yabancı Yatırımcı da TL'yi Tercih Etti

TSPB verilerine göre, yurtdışı yerleşiklerin finansal varlıkları haziran sonu itibarıyla 4 trilyon 50 milyar lira ile rekor seviyeye ulaştı. Yabancıların finansal varlıkları son 5 yılda yüzde 716, son 3 yılda yüzde 409, son 1 yılda ise yüzde 8.5 büyüme gösterdi. Yabancıların TL mevduat portföyü 2020'nin haziran sonunda 39 milyar lira, 2022 haziran sonunda 61 milyar lira, 2024 haziran sonunda ise 419 milyar lira iken, 2025'in altıncı ayı sonunda 449 milyara ulaştı. TL mevduatın yabancıların finansal varlıkları içerisindeki payı yüzde 7.8'den 11.1'e çıktı. Yabancının döviz tevdiat hesapları 886 milyar lira büyüklüğünde, kıymetli maden hesapları ise 67 milyara ulaştı. Yabancıların hisse senedi portföyü, haziran sonu itibarıyla son 5 yılda 266 milyar liradan 2.1 trilyona çıktı.

KKM 97 Hafta Süresince Düşüyor

Ekonomi yönetiminin bu yıl sonlandırmayı hedeflediği kur korumalı mevduat, 18 Ağustos 2023'teki tarihi zirvenin ardından 97 hafta boyunca kesintisiz olarak düşmeye devam ediyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun açıkladığı son verilere göre, KKM hesapları 27 Haziran haftasında 543.8 milyar liraya geriledi. KKM'nin büyüklüğü dolar bazında ise 13.7 milyar dolara düştü. Kur korumalı mevduatın toplam mevduattaki payı yüzde 26.2'den 2.3'e geriledi.