Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, önceki gün düzenlenen Kabine toplantısının ardından yaptığı açıklamada, “Yılbaşından bu yana 4 bin 247 yangınla mücadele ettik. Bu yılki yangınların yüzde 96'sı insan kaynaklıydı.” ifadelerini kullandı. Söndürülmeden atılan sigara izmariti, ormana atılan cam parçaları, söndürülmeyen piknik ateşleri ve anız yakma gibi ihmaller sonucunda her yıl onlarca hektar ormanın yanarak kül olduğu belirtildi. Ayrıca, Bursa'nın Harmancık ilçesinde meydana gelen kasıtlı yangınlar da dikkate alındığında, bunun ceza uygulamaları tarafındaki yansımalarına odaklanıldı. Uzmanlar, cezaların yetersizliği konusunda hemfikir olarak Hürriyet'e görüşlerini bildirdi.
‘ANAYASA’YA KARŞI SUÇ’ OLMALI
Doğan Erkan (Avukat): “Ormanların ihmalkâr davranışlarla yanmasına neden olan kişilerin cezalarının ağırlaştırılması gerekiyor. Kasten yangın çıkaranlar için Türk Ceza Kanunu’nun Anayasa'ya Karşı Suçlar bölümü doğrultusunda özel bir düzenleme ile ağır ceza uygulanmalı; zira ormanlar Anayasa’nın koruması altındadır. Ayrıca, yangın sonucu orman niteliğini kaybeden alanların imara açılması tamamen yasaklanmalıdır; bu konuda hiçbir istisna bulunmamalıdır. Orman Kanunu'nun da bu hususta değişikliklere gitmesi gerekmektedir.”
İNFAZ YASALARI DA YETERSİZ
Prof. Dr. Osman Devrim Elvan (Çevre ve Orman Hukukçusu): “Türkiye’de orman yakma suçuna ilişkin yaptırımlar, Avrupa'dakı en üst düzey yaptırımlar arasında yer alıyor. Yangınların önlenememesinin temel sebepleri incelendiğinde; bilinçsiz davranışlar, sürekli olarak ormanın aleyhinde düzenlenen kanunlar, orman arazisinin sahiplenilmesi amacıyla yürütülen faaliyetler ve orman izinlerinin denetimi konusundaki eksiklikler dikkat çekiyor. Yangınların önlenmesine yönelik mücadele, yangınların söndürülmesinden çok daha önemlidir. Devlet, yangınları önlemek için ayrılan bütçeyi etkili bir şekilde kullanmalıdır.”
ETKİN VE YETERLİ MÜCADELE GEREK
Cömert Uygar Erdem (Çevre Hukukçusu): “Öngörülen cezalar oldukça düşüktür. Ancak burada esas sorun, cezaların yetersizliği değil; cezai uygulamalardaki etkinliğin eksikliğidir. Örneğin, faili meçhul kalan ya da sebebi belirlenemeyen orman yangınlarının sayısı, sebebi tespit edilen yangınlardan daha fazladır. Uzmanlar, yüksek yangın sayısının ormanlık alanların korunamamasından ve ormancılık politikalarındaki hatalardan kaynaklandığını belirtmektedir.”
ORMAN YANGINI SUÇ VE CEZALARI
- Dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı olarak orman yangınına sebebiyet vermek: 3 yıldan 10 yıla kadar hapis ve para cezası
- Kasten orman yakmak: 10 yıldan az olmamak üzere hapis ve para cezası
- Devletin güvenliğine karşı kurulmuş örgüt faaliyeti kapsamında orman yakmak: Müebbet hapis ve para cezası
- Ormanda izin verilen yerlerin dışında ateş yakmak: 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve para cezası
- Ormanda yaktığı ateşi söndürmeden alanı terk etmek: 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve para cezası
- Ormana sönmemiş izmarit ve yangın çıkarabilecek maddeler atmak: 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve para cezası
- Ormana 4 km mesafede anız ve bitki örtüsü yakmak: 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve para cezası. Kaynak: Orman Genel Müdürlüğü
