Hürmüz Boğazı’nda Gerilim: Avrupa Doğal Gazında Kritik Artış!

İsrail’in İran’a yönelik saldırıları sonrasında, Hürmüz Boğazı’ndaki sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) sevkiyatlarında ve bölgedeki gaz arzında aksamalar yaşanabileceğine dair endişelerin artmasıyla birlikte Avrupa’da gaz fiyatları son bir hafta içinde yüzde 15 yükseliş kaydetti.

Basra Körfezi’nin ağzında yer alan dar bir geçit olan Hürmüz Boğazı, Orta Doğu’daki LNG ve petrol üretimini Umman Denizi ve Hint Okyanusu üzerinden dünya pazarlarına ulaştırıyor.

Küresel LNG ticaretinin yaklaşık yüzde 20’si Hürmüz Boğazı’ndan geçerken, bu bölgedeki büyük LNG üreticileri olan Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin ihracatının tamamı yine bu boğazdan gerçekleştiriliyor.

Rus gazı tedarikinde yaşanan kayıpların ardından LNG’ye bağımlılığı artan Avrupa, Orta Doğu’dan önemli miktarda LNG ithal ediyor. Dolayısıyla, İsrail’in İran’a yönelik saldırıları sonrası bölgede gaz ve LNG arzında aksamalar olabileceğine dair risklerin ortaya çıkması, Avrupa gaz fiyatlarına yansıyor.

Fiyatlar Hafta Boyunca İnişli Çıkışlı Seyir İzledi

Avrupa’nın en derin sanal doğal gaz ticaret noktası olan Hollanda merkezli TTF’de, temmuz vadeli kontratlarda gaz fiyatları son bir haftada yaklaşık yüzde 15 artış gösterdi.

İsrail’in İran’a saldırısından önceki gün, yani 12 Haziran’da megavatsaat başına 36,2 avrodan kapanan doğal gaz fiyatları, hafta boyunca inişli çıkışlı bir grafik sergiledi.

Fiyatlar, 18 Haziran’da 38,7 avroya çıkarak kapanmasının ardından, 19 Haziran’da 39,3 avrodan işlem görmeye başladı ve günü megavatsaat başına 41,5 avrodan tamamladı.

Bu durum, Avrupa gaz fiyatlarının 31 Mart’tan bu yana en yüksek seviyeye ulaşmasına sebep oldu. Ağustos vadeli kontratlarda ise gaz fiyatı megavatsaat başına 41,9 avroya kadar yükseldi.

Tanker Operatörleri Hürmüz Geçişleri İçin Temkinli

Gaz fiyatlarındaki artış, İran’ın Hürmüz Boğazı’nı kapatma olasılığından kaynaklanan endişelerle birlikte kendini gösterdi.

İran’ın Hürmüz Boğazı’nı kapatma ihtimalinin düşük olduğu düşünülse de bu durum gerçekleşirse, Avrupa’nın gaz tedarikinin yaklaşık yüzde 4’ünü sağlayan Katar’dan LNG tedarikinde önemli etkiler oluşabilir.

Katar yetkilileri deniz trafiğinin normal seyrinde sürdüğünü belirtse de, tanker operatörleri Hürmüz Boğazı geçişlerine karşı temkinli bir yaklaşım sergiliyor.

Avrupa’nın 2024 yılı LNG ithalatının yüzde 46’sını ABD, yüzde 16’sını Rusya, yüzde 11’ini Cezayir, yüzde 10’unu Katar, yüzde 5’ini Norveç ve yüzde 4’ünü Nijerya oluşturmaktadır.

Aynı zamanda, Avrupa’da mevsim normallerinin üzerinde seyreden hava sıcaklıkları nedeniyle artan soğutma talebi ve gazdan elektrik üretimine duyulan ihtiyaç, gaz fiyatları üzerinde yukarı yönlü baskı oluşturmaya devam ediyor.

Fiyatlarındaki artışa rağmen, gaz depolarının doluluk oranı iyi bir seviyede olmasına karşın, Avrupa’nın enerji bağımlılığı açısından halen kırılgan olduğunu gösteriyor.

Diğer yandan, bu hafta ortasında 7 LNG tankeri, Hürmüz Boğazı’na girmeyerek, Umman açıklarında bekleme pozisyonuna geçiş yapmıştı.