Komisyon, TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş’un başkanlığında, parlamentoda grubu bulunan ve temsil edilen AK Parti, CHP, MHP, DEM Parti, Yeni Yol grupları ile DSP, DP, HÜDA-PAR, YRP, TİP ve EMEP’ten oluşan temsilcilerin katılımıyla toplam 48 üyeyle bir araya geldi. İYİ Parti bu komisyonda yer almadı. Kurtulmuş, salonda bulunanların toplumun yüzde 98'ini temsil ettiğini belirtti. Açılış konuşmasının ardından, parti temsilcileri komisyonun amacı, beklentileri ve süreci değerlendirdi. Sonrasında komisyonun adı, süresi, çalışma ilkeleri ve karar yöntemleri hakkında müzakerelere geçildi.
ANAYASA GÖREVİ YOK
Kurtulmuş ve diğer parti temsilcileri, komisyonun görevlerinin yeni bir anayasa yapma olmadığını ifade etti. Kurtulmuş, komisyonun ilkelerini “şeffaflık, açıklık ve çok seslilik” olarak tanımlarken, şunları söyledi:
“Komisyon sıradan bir oluşturma değil, geleceğimizi onarmak için cesaret gösteren ve toplumsal birliği sağlamayı hedefleyen tarihi bir yapıdır. Bu komisyon, millet adına çözümlenecek sorunların tartışılması, üzerinde uzlaşılan tekliflerin TBMM’ye iletilmesi ve bu süreçlere millet adına müdahale etmek amacıyla oluşturulmuştur.
YENİ DÖNEMİN EŞİĞİ
Bugün, FETÖ dahil darbe girişimlerini bertaraf eden ve terör örgütünün etkisini azaltan cesur adımlarla yeni bir dönem başlamak üzeredir. Bu yeni dönem, siyasetin, düşüncenin ve vicdanın daha fazla ifade edildiği bir dönem olmalıdır. Evladını kaybeden annenin, dükkânını kapatmak zorunda kalan esnafın ve kamuda görev yaparken hayatını kaybeden, şehit olan kamu çalışanlarının acısı bizim ortak acımızdır. Bu ortak acıları ortak bir umuda dönüştürmek için buradayız.
ASLA PAZARLIK YOK
Silah bırakma süreci, bir pazarlık sonucunda gerçekleşmeyecektir. Manevi kayıplar, unutulmaz acılardır. Her bir şehit, her bir gazinin acısı bir ailenin yüreğine düşmüştür. Canlarını feda eden tüm kahramanlarımız, burada başlatacağımız sürecin manevi mimarlarıdır. Atacağımız her adımda onların emanetine sadık kalacağımızı beyan ediyoruz.
SİLAH BIRAKMA SÜRECİ
Bu süreç, Türk, Kürt ve diğer her kesimden yurttaşların ortak geleceğini ilgilendiren bir varlık meselesidir. Bu nedenle komisyonumuz, istişare eden bir organ olarak hareket edecektir. Özellikle silah bırakma sürecinin millet adına takibi kritik bir öneme sahiptir.
TOPLUMSAL PSİKOLOJİ ÖNEMLİ
Süreci olumsuz etkileyebilecek açıklamalarla ilgili olarak dikkatli olmak da bu komisyonun sorumlulukları arasında yer almaktadır. Bu sürecin önemli bir bileşeni, toplumsal psikolojinin iyi bir şekilde yönetilmesidir. Kürt’ün onurunu zedeleyecek bir dil ve Türk’ün gururunu hiçe sayan söylemler, barışa değil, derinlemesine kırılmalara yol açar.”
KÜRT ŞAİRDEN ALINTI
Kürt şair Ahmedi Hani’nin görüşlerine atıfta bulunan Kurtulmuş, “Büyük bilgin ve mutasavvıf, Kürtçe’nin büyük şairi Ahmedi Hani’nin sözleriyle ifade etmek gerekirse, ‘Halkların kalbi adaletle birlikte atarsa millet olunur. Dil, kıyafet ve coğrafya değişebilir ama ortak duygular baki kalır.’ Akif’in, ‘Girmeden tefrika bir millete, düşman giremez. Toplu vurdukça yürekler, onu top sindiremez’ dizeleriyle ve Nazım’ın ‘Bir ağaç gibi tek ve hür ve bir orman gibi kardeşçesine’ dizeleriyle dile getirdiğimiz kardeşliği büyütmek zorundayız.”
PARTİLER: ÇÖZMEK ZORUNDAYIZ
Komisyonda yapılan ilk değerlendirmeler ise şöyle oldu:
* CHP Grup Başkanvekili Murat Emir, “Her kesimi kucaklayarak bu konuları konuşmak çok önemlidir. Umuyorum ki acil yaralarımızı sararak çözüme ulaşırız. Meclis’in atması gereken adımları cesaretle atmaktan çekinmeyiz” dedi. Emir, hukukun üstünlüğü, Anayasa’daki kuralların uygulanması ve Anayasa Mahkemesi kararlarının yerine getirilmesi için komisyonun irade göstermesi gerektiğini vurguladı.
* MHP Genel Başkan Yardımcısı Feti Yıldız, Anayasa’nın ilk dört maddesinin değiştirilemeyeceğini belirterek, “Bu komisyonun yeni bir anayasa yapma gibi bir görevi yok” dedi. Yıldız, “Bu süreçte biz, istihbarat örgütlerinin etkin olduğu, entrikaların döndüğü Ortadoğu’da kimseden yardım almadan siyasi partiler olarak ilerliyoruz ve bunda da oldukça başarılıyız. Tüm mağdurların siyasi görüşüne, inancına ve felsefesine bakmaksızın eşitlik içinde bu meseleleri çözmek zorundayız. Anaların gözyaşlarının akmadığı bir geleceği kurabileceğimize inanıyoruz.” şeklinde konuştu.
* Yeni Yol Grup Başkanvekili Emin Ekmen, “Gerçek anlamda tarihi bir eşikteyiz. Devletimiz 1993’ten beri en az 13 kez bu süreçleri denemiştir. Artık bu deneyimlerin getirdiği güvensizliği aşabileceğimize inanıyorum. Birbirimizi yargılamak yerine anlamaya çalışmalıyız.” dedi.
* DEM Parti Grup Başkanvekili Gülistan Koçyiğit, “Kürt sorununu, Türkiye’nin demokratikleşme sorunu ile ayrı göremeyiz. Türkiye’nin çözümsüzlük prangalarından kurtulması için Meclis’in tarihsel bir rolü olacaktır. Özgürlükçü, demokratik bir sistemin yeniden inşası, tüm kesimlerin ortak sorumluluğudur.” şeklinde ifade etti.
İLKELER OYBİRLİĞİYLE GEÇTİ
8.5 saat süren toplantıda, “Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu” adı benimsenirken, Meclis Başkanlığı, çalışma yöntemi ve ilkelerin oy birliğiyle kabul edildiğini duyurdu. Komisyon, genel olarak basit çoğunlukla (katılanların yarısından bir fazlası) karar alacak; ancak yasa teklifi taslaklarının hazırlanmasında üye tam sayısının beşte üçünün oyu gerekiyor. 48 üyeden dolayı, gereken nitelikli çoğunluk 29 oy olacak. Komisyonda, tüm konuşmaların detaylı şekilde kayıt altına alınması anlamına gelen “tam tutanak” tutulacak. Bazı tutanakların kamuoyuna kapalı olabileceği de karar altına alınır. Ayrıca, bazı toplantılar basına kapatılacak ve bu kapalı toplantıların tutanakları her koşulda “gizli” olacak. Komisyonun rutin görev süresi 31 Aralık 2026’da sona erecek fakat bu süre iki aylık dönemlerle uzatılabilecek. Kurtulmuş istediği an komisyonu kapatabileceği gibi, nitelikli çoğunluk kararıyla da komisyon iptal edilebilecektir.
KIRMIZI-BEYAZ DONATILDI
TBMM Tören Salonu, geçmişte diğer özel toplantılar gibi kırmızı-beyaz çiçeklerle süslendi. Üyelerin masalarının önüne, “mutluluk ve bereketi” simgeleyen flamingo çiçekleri yerleştirildi.
CUMAYA KRİTİK SUNUMLAR
“Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu” olarak adlandırılan komisyonun ikinci toplantısının cuma günü yapılması planlanıyor. Bu toplantıda, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya ve MİT Başkanı İbrahim Kalın’ın süreç, gelecek aşamalar ve Meclis'ten beklentiler hakkında üyeleri bilgilendirmesi bekleniyor.
