İSO Türkiye İmalat PMI Temmuz'da 45,9 Seviyesine İndi

İstanbul Sanayi Odası (İSO), Türkiye İmalat PMI anketinin Temmuz 2025 dönemi sonuçlarını açıkladı. Eşik değer olan 50'nin üzerindeki tüm ölçümler sektörde iyileşme gösterirken, Haziran'da 46,7 olan manşet PMI, Temmuz'da 45,9 seviyesine geriledi.

Anket katılımcıları, talepteki zayıflığın müşteri talebinin duraklama göstermesinden kaynaklandığını ve bunun yeni siparişlerin üst üste 25'inci ay yavaşlamasına neden olduğunu vurguladı.

Ekonomik büyümenin öncü göstergesi kabul edilen imalat sanayi performansı, Ekim 2024'ten beri en bariz yavaşlamaya işaret ederken, Temmuz ayı itibarıyla sektör faaliyet koşullarında devam eden bozulma süreci 16. aya ulaşmış durumda.

Dış talep koşullarındaki zayıflık, yeni ihracat siparişlerinde de daralmaya yol açtı.

Yeni siparişlerdeki ivme kaybı, imalatçıların üretim hacmini küçültmelerine neden oldu. Üretimdeki düşüş Temmuz ayında hız kazanarak son 10 ayın en yüksek oranına erişti. İstihdam ve satın alma faaliyetleri zayıflarken, imalatçılar yeni sipariş akışındaki durgunluk nedeniyle stoklarını azaltma çabası içerisine girdi. Girdi stokları, Ekim 2024'ten bu yana en sert düşüşü gösterirken, Haziran'da hafif artış kaydeden nihai ürün stokları Temmuz'da belirgin şekilde geriledi.

Zayıf girdi talebi, tedarikçilerin teslimat sürelerini hızlandırmalarını sağladı ve teslimat süreleri son 5 ayda dördüncü kez kısaldı. İmalatçılar, girdi maliyetlerindeki keskin artışın Temmuz ayında da sürdüğünü ve bunun büyük ölçüde liradaki değer kaybından kaynaklandığını ifade ettiler.

Bunun yanında, 2025 yılı için en düşük enflasyon oranı kaydedilirken, satış fiyatlarındaki artış Haziran'a göre hafif bir hız kazandı. Ancak bazı firmaların zayıf talep karşısında fiyat indirimine gitmeleri, artışın daha ılımlı kalmasını sağladı.

Tüm Sektörlerde Yeni Siparişlerde İvme Kaybı

İSO Türkiye Sektörel PMI Temmuz 2025 raporu, takip edilen 10 sektörden tamamında yeni siparişlerin ivme kaybı gösterdiğini, üretimin sadece elektrikli ve elektronik ürünler sektöründe artış gösterdiğini ortaya koydu.

Elektrikli ve elektronik ürünler alanında üretim, ılımlı düzeyde artış gösterdi ve bu, son 17 aydır kaydedilen ilk artış oldu.

İstihdam, çoğu sektörde azalırken, imalat sanayi genelinde satın alma faaliyetleri de azalma gösterdi. Girdi maliyetlerindeki devam eden keskin artışla birlikte, tekstil ürünleri hariç tüm sektörlerde satış fiyatları yükselmeye devam etti.

Ağaç ve Kağıt ile Giyim ve Deri Sektörlerinde Yeni İhracat Siparişlerinde Artış

Mayıs 2020'den bu yana en belirgin bozulmanın görüldüğü sektör ise gıda ürünleri oldu. Üretimdeki genel çöküş, talep koşullarındaki zayıflıktan kaynaklandı.

Temmuz ayında yeni siparişler, özellikle tekstil ürünleri olmak üzere tüm sektörlerde düştü. Makine ve metal ürünleri sektöründe yeni siparişler, Haziran'daki sınırlı artışın ardından yeniden daralmaya gitti. Ağaç ve kağıt ile giyim ve deri ürünleri alanlarında yeni ihracat siparişlerinin artması, sınırlı da olsa dış talepten faydalanan sektörlerin varlığını gösteriyor.

Temmuzda istihdam, yalnızca bir sektörde artarken, bu değer son 10 ayın en zayıf performansı olarak kaydedildi. İstihdamını artıran tek sektör gıda ürünleri olurken, en büyük düşüş tekstil ürünlerinde gerçekleşti. Satın alma faaliyetleri ise tüm sektörlerde yavaşlama yaşadı.

Zayıf girdi talebi, Temmuz'da tedarik zincirleri üzerindeki baskıyı hafifletti. Tedarikçilerin teslimat süreleri yedi sektörde kısaldı ve en belirgin iyileşme ağaç ve kağıt ürünlerinde gözlemlendi. Girdi maliyetleri hızla yükselmeye devam etti; ancak 10 sektörden altısında enflasyon Haziran ayına göre düştü. Girdi maliyetlerindeki en hızlı artış, metalik olmayan mineral ürünlerde görülürken, en ılımlı artış ağaç ve kağıt ürünleri sektöründe kaydedildi.

Nihai ürün fiyatlarında en yüksek enflasyon, elektrikli ve elektronik ürünlerde yaşanırken, bu sektörün satış fiyatları Eylül 2024'ten bu yana en yüksek hızda artış gösterdi. Temmuz ayında nihai ürün fiyatlarının düştüğü tek sektör olan tekstil ürünlerinde ise düşüş eğilimi beşinci aya ulaştı.

“Temmuz Anketinde Olumlu Gelişmeler Sınırlı Sayıda Kaldı”

Açıklamada endekse dair değerlendirmelerde bulunan S&P Global Market Intelligence Ekonomi Direktörü Andrew Harker, firmaların yeni sipariş alma konusunda yaşadıkları zorlukların imalat sanayisinin geneline yayılmasının Temmuz anketinde olumlu gelişmelerin sınırlı sayıda kalmasına neden olduğunu belirtti.

Harker, üretim, istihdam ve satın alma faaliyetlerinin azalmaya devam ederken firmaların mümkün olduğunca stokları eritmeye çalıştığını ifade ederek, “Liradaki zayıflık, girdi maliyetlerini artırarak bu zorlu tabloya katkıda bulundu. İmalatçılar, yılın ikinci yarısında talep koşullarında bir miktar toparlanma bekliyorlar.” şeklinde konuştu.