Kayıt dışı istihdamla mücadele amacıyla kaçak yabancı işçi çalıştıran işverenlere yönelik yeni yaptırımlar devreye alınıyor. Türkiye'de yabancıların çalışabilmesi için öncelikle çalışma iznine sahip olmaları gerektiği belirtiliyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın yaptığı denetimlerde her yıl yaklaşık 5 bin civarında kayıtdışı yabancı işçinin çalıştığı tespit ediliyor. Hükümet, bu sorunu çözmek için kaçak işçi çalıştıran işverenlere yeni cezalar ekledi. Son olarak Resmi Gazete'de yayımlanan yönetmelik ile kaçak yabancı çalıştıran işverenler, “deport işlemleri masraflarını” da üstlenmek zorunda kalacak.
İŞLEMLER NE ŞEKİLDE GERÇEKLEŞECEK?
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, SGK müfettişleri ve sosyal güvenlik denetmenleri tarafından gerçekleştirilen denetimlerde kaçak işçi çalıştığı tespit edilirse durumu bakanlığa bildirecekler. Çalışma izni olmaksızın yabancı işçi çalıştırılması durumunda il müdürlükleri idari yaptırımlara başvuracak. İzinsiz çalışan yabancıların ve işverenlerin bilgileri, il müdürlükleri tarafından kolluk kuvvetlerine iletilecek. Kolluk güçleri de kaçak çalışanları sınır dışı işlemleri için il göç idarelerine teslim edecek.
MASRAFLARI KİM ÜSTELEYECEK?
Eski düzenlemede kaçak yabancıların sınır dışı edilme harcamaları Göç İdaresi Başkanlığı tarafından karşılanıyordu. Ancak yapılan değişiklikle bu masraflar artık işverenler veya işveren vekilleri tarafından karşılanacak. Ödeme yapılmaması durumunda yasal işlemler başlatılacak ve gecikme faizi eklenerek tahsil edilecek. Yabancıların idari gözetim süresince ortaya çıkan masraflar işverenlerden tahsil edilecek.
HANGİ MASRAFLAR KAPSAMDA OLACAK?
Sınır dışı işlemleri geri gönderme merkezlerinde gerçekleştirildiğinde, bu süreçte yabancıların konaklama giderleri, ülkelerine dönüşleri için gerekli masraflar ve gerektiğinde sağlık harcamaları işverenlerce karşılanacak. Ayrıca geri gönderme merkezleri dışındaki işlemlerde de ülkelerine dönüş masrafları işverenler tarafından ödenecek. Kaçak yabancının varsa eşi ve çocuklarının harcamaları da bu kapsamda değerlendirilecek.
ÖDEME SÜRESİ NE OLACAK?
Kaçak yabancı ve varsa eş ve çocukları için yapılan harcamalar için Göç İdaresi Başkanlığı, işverene 1 aylık bir süre tanıyacak. Bu süre içinde ödeme yapılmadığı takdirde, işverene bir ay içinde tahsil edilmesi gereken harcamalar için ek süre verilecek. 1 ay içerisinde ödeme yapılmaması halinde 6183 Sayılı Kanun kapsamında takip ve tahsil işlemleri başlatılacak. Geri gönderme merkezlerindeki günlük giderlerin maliyeti, her yılın başında belirleniyor.
YÜRÜRLÜK TARİHİ NE ZAMAN?
Kaçak yabancıların masraflarının işverenler tarafından ödenmesine dair yönetmelik, 23 Ocak 2026 tarihinde yürürlüğe girecek.
KAÇ YABANCI KAYIT DIŞI ÇALIŞIYOR?
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, kayıt dışı istihdamla mücadelesi çerçevesinde 2024 Ocak-2025 Haziran tarihleri arasında toplam 165 bin 816 iş yeri denetledi. Bu denetimlerde 21 bin 634'ü 2024 yılında olmak üzere toplam 31 bin 355 çalışanın kayıtdışı çalıştığı belirlendi. 2011 yılında Suriye'den gelen göç, Türkiye'nin işgücü piyasasını önemli ölçüde etkiledi. Sosyal Güvenlik Kurumu denetçileri, 2023 yılında yaklaşık 4 bin 300 kaçak yabancı tespit etti. Bu rakamın 2024'te de 5 bin civarında olması bekleniyor.
KAÇAK YABANCI ÇALIŞTIRANA VERİLEN CEZALAR NEDİR?
2025 yılında çalışma izni bulunmayan yabancı işçi çalıştıran işverenlere her bir yabancı için 81 bin 143 TL ceza uygulanacak. Tekrarı halinde bu ceza iki katına çıkacak ve 162 bin 286 TL’ye ulaşacak. Ayrıca çalışma izni olmaksızın bağımlı çalışan yabancı için 32 bin 654 TL, bağımsız çalışan içinse 65.352 TL ceza ödenecek. Tekrarında bu cezalar da iki katına çıkacak.
ÇALIŞMA İZNI ALAN YABANCILARIN SAYISI NE?
2024 yılında 87.361’i kadın olmak üzere toplam 300 bin 852 yabancıya çalışma izni verildi. İstanbul, 103 bin 25 kişiyle en fazla izni alan şehir olurken, onu 35 bin 953 ile Antalya ve 30 bin 79 ile Mersin izledi.
DOLAR
EURO
İNG. STERLİNİ
İSV. FRANGI
KAN. DOLARI
ÇEYREK ALTIN
BITCOIN