Hızla gelişen teknoloji ve sosyal medyanın hayatımıza girmesi, genel anlamda dijitalleşmenin artışı, konuşma yetilerimizi etkileyerek dil dağarcığımızın zayıflamasına sebep oluyor. Özellikle çocuklar, bu dijitalleşmenin etkisi altında dil becerilerini kaybediyor ve kendilerini ifade etmede zorluk yaşıyor. Bu bağlamda Enstitü Sosyal, Türkiye'de bir ilke imza atarak, 6-10 yaş grubundaki çocukların sözcük dağarcığını bilimsel yöntemlerle inceleyen 'İlkokul Çocuklarının Söz Varlığı Projesi'ni tamamladı. Kasım 2024 ile Ekim 2025 tarihleri arasında gerçekleştirilen proje, 10 milyondan fazla kelimenin analiz edilmesiyle, ülkenin ilk kapsamlı çocuk dili derlemesini ortaya koydu.
11 Bin 150 Sözcük
Proje çerçevesinde çocukların günlük yaşamda, okulda ve dijital ortamda karşılaştıkları kelimeler sistematik bir şekilde incelendi. Bu çalışmalar sonucunda 11 bin 150 kelime, 130 kavram alanına ayrılarak çocukların dil ve düşünce dünyasına dair kapsamlı bir tablo oluşturuldu. Proje, dün Boğaziçi Üniversitesi'nde düzenlenen bir programla tanıtıldı. Tanıtımın açılış konuşmasını Enstitü Sosyal Genel Koordinatörü Dr. İpek Coşkun Armağan yaptı. Armağan, “Bir çocuğun sınırlı bir sözcük dağarcığı ile büyümesi, onu akademik, sosyal ve duygusal birçok alanda akranlarından geri bırakabilir. Her çocuğun bilişsel gelişimine uygun zenginlikte bir söz varlığıyla büyümesi, en temel hakkıdır,” dedi.
Dil bilimci Dr. Ümit Atlamaz ise, “Yapılan bir araştırmaya göre, günde beş kitap okuyan bir çocuk, diğerlerine göre yaklaşık üç milyon daha fazla sözcükle karşılaşıyor. Günde sadece bir kitap okuyan çocuk bile en az 290 kelime ile temas ediyor. Bu durum, erken yaşta okuma alışkanlığının dil gelişimi üzerindeki etkisini açıkça ortaya koyuyor,” dedi.
Hızla gelişen teknoloji ve sosyal medyanın hayatımıza girmesi, genel anlamda dijitalleşmenin artışı, konuşma yetilerimizi etkileyerek dil dağarcığımızın zayıflamasına sebep oluyor. Özellikle çocuklar, bu dijitalleşmenin etkisi altında dil becerilerini kaybediyor ve kendilerini ifade etmede zorluk yaşıyor. Bu bağlamda Enstitü Sosyal, Türkiye'de bir ilke imza atarak, 6-10 yaş grubundaki çocukların sözcük dağarcığını bilimsel yöntemlerle inceleyen 'İlkokul Çocuklarının […]
