Kazakistan ve Türkiye, bu yıl diplomatik ilişkilerinin 33. yılını kutlarken, işbirliklerinde yeni bir aşamaya geçiyor. Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın davetiyle Türkiye'yi resmi ziyaret ediyor.
Tokayev ve Erdoğan, Ankara'da Türk-Kazak stratejik ortaklığının güçlendirilmesi adına önemli konuları görüşmek üzere Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde bir araya gelecek.
Bu görüşmeler sırasında, Türkiye-Kazakistan Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi'nin 5. Toplantısı düzenlenecek. Toplantıda iki ülke arasındaki “geliştirilmiş stratejik ortaklığın” mevcut durumunun yanı sıra, Orta Koridor'un geliştirilmesi, enerji, savunma sanayi, ticaret, tarım, medya ve kültür alanlarındaki işbirliğinin derinleştirilmesine yönelik yeni hedeflerin belirlenmesi bekleniyor.
Görüşmelerde, Türkiye ile Kazakistan arasındaki hukuki zeminlerin güçlendirilmesine yönelik pek çok belgenin imzalanması planlanıyor.
DİPLOMATİK İLİŞKİLER
Türkiye ve Kazakistan arasındaki ilişkiler, iki halkın kardeşlik ve tarihsel bağlarına dayanmaktadır. Türkiye, 16 Aralık 1991'de bağımsızlığını kazanmış olan Kazakistan'ı tanıyan ilk ülke olurken, 2 Mart 1992'de diplomatik ilişkiler resmen kurulmuştur. Aynı yıl Kazakistan'ın Ankara Büyükelçiliği faaliyete geçmiştir.
Bugün Türkiye'nin, Kazakistan'ın başkenti Astana'da bir Büyükelçiliği ve Almatı, Aktau ve Türkistan şehirlerinde Başkonsoloslukları yanı sıra Çimkent'te bir Fahri Konsolosluğu bulunmaktadır. Kazakistan'ın Türkiye'nin başkenti Ankara'da ise Büyükelçilik, İstanbul, Antalya ve İzmir'de Başkonsolosluklar, ayrıca Denizli, Alanya, Bursa, Bitlis, Hatay, Konya ve Mersin'de Fahri Konsolosluklar bulunmaktadır.
2009’da imzalanan “Stratejik Ortaklık Anlaşması” ile güç kazanan bu ilişkiler, 2022’de “Genişletilmiş Stratejik Ortaklık” seviyesine terfi etmiştir.
Kazakistan, bağımsızlığından bu yana Türkiye’ye 20'den fazla resmi ziyaret gerçekleştiren bir cumhurbaşkanına sahiptir. 2019'da Cumhurbaşkanlığına seçilen Tokayev, Erdoğan ile 14 kez ikili görüşme yapmıştır.
Ayrıca, Türk Devletleri Teşkilatı'nın kurucu üyeleri olan Kazakistan ve Türkiye, teşkilatın uluslararası alandaki rolünü güçlendirmek için çaba sarf ederken, Türk Dünyası'nın entegrasyonu için Türk Devletleri Parlamenter Asamblesi (TÜRKPA), Türk Akademisi, Türk Kültürü Teşkilatı (TÜRKSOY) ve Türk Kültür ve Miras Vakfı gibi yapıların işbirliğinde aktif rol oynamaktadırlar.
Bu iki ülke, Birleşmiş Milletler (BM), İslam İşbirliği Teşkilatı, Asya'da İşbirliği ve Güven Artırıcı Önlemler Konferansı ve Ekonomik İşbirliği Teşkilatı gibi organizasyonlar bünyesinde de ikili ve çok taraflı işbirliği içerisinde yer almaktadırlar.
KARŞILIKLI TİCARET
Dünya genelindeki jeopolitik ve jeoekonomik krizlere rağmen, Kazakistan ve Türkiye arasındaki ticaret hacmi artmaya devam ediyor. 2024 yılı itibarıyla iki ülke arasındaki ticaret hacminin 5 milyar dolar olması hedefleniyor. Kazakistan Ticaret ve Entegrasyon Bakanlığı'nın verilerine göre, bu yıl ocak-mayıs döneminde karşılıklı ticaret hacmi 1,9 milyar doları aşmıştır.
Türkiye, Kazakistan'ın en büyük yabancı yatırımcılarından biri olarak öne çıkıyor. 2005 ile 2024 yılları arasında Türkiye, Kazakistan ekonomisine 5,2 milyar dolar yatırım yaparken, ülkede 3 bin 538 Türk sermayeli şirket faaliyet göstermektedir.
Ayrıca, Türkiye ile Kazakistan arasında şu ana kadar 78 ortak proje hayata geçirilmiştir.
TÜRKİYE VATANDAŞLARI, KAZAKİSTAN'DA 90 GÜNE KADAR VİZESİZ KALABİLECEK
Eğitim ve turizm alanlarında da iki ülke arasındaki işbirliği dikkat çekmektedir. Şu an 12 binden fazla Kazak genç Türkiye'de yükseköğrenim görmektedir. 2024-2025 döneminde 300 Kazak öğrenci daha “Türkiye Bursları” ile eğitim fırsatı bulmuştur.
Kazakistan vatandaşları, Türkiye'yi yurt dışı tatili için en çok tercih edilen destinasyonlardan biri olarak görmekte; geçen yıl Türkiye'de tatil yapan Kazak turist sayısı 863 bin, Türkiye'den Kazakistan'a gelen turist sayısı ise 130 bin kişi olarak kaydedilmiştir.
Kazak hükümeti, Türkiye vatandaşlarının Kazakistan'da 30 güne kadar vizesiz kalış süresini 90 güne çıkararak iki ülke arasında turizm ve yatırım alanlarındaki ilişkileri canlı tutmayı amaçlamaktadır.
