KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, GKRY lideri Nikos Hristodulidis ile başkent Lefkoşa’daki Ledra’da bulunan ara bölgede gerçekleştirdiği görüşmenin ardından açıklamalarda bulundu. Cumhurbaşkanı Tatar, KKTC Cumhurbaşkanlığı Yerleşkesi’nde yaptığı açıklamada gerçeklerin kabul edilmesi ve karşılıklı saygının esas alınması gerektiğini belirtirken, iki devletin ve iki halkın yararına olacak konularda iş birliği yapmaya hazır olduklarını ifade etti. “İki devletin iş birliğiyle, su, enerji, mayın temizliği ve mezarlıkların restorasyonu gibi teknik konularda ortak çalışmalar yapılabilir.” diyen Tatar, tüm konularda ilerleme sağlanabilmesi için tarafların eşit statüde kabul edilmesinin şart olduğunu vurguladı.
“Kıbrıs’ta İki Ayrı Halk, İki Ayrı Demokrasi, İki Ayrı Devlet Vardır”
Tatar, Rum liderin konuşmasında sürekli “Reunited Cyprus (Yeniden Birleşmiş Kıbrıs)” ifadesini kullandığını ve federasyon bile demediğini vurgulayarak, bu yaklaşımın gerçeklerle örtüşmediğini ifade etti. Cumhurbaşkanı Tatar, “Kıbrıs’ta 60 yıldır iki ayrı halk, iki ayrı otorite, iki ayrı demokrasi ve iki ayrı devlet vardır. Bu gerçekler dikkate alınmadan sağlıklı bir sürecin ilerlemesi mümkün değildir.” dedi.
“Komite, Gençlerin Çözüm Odaklı Düşünmelerine ve Sorumluluk Almalarına Katkı Sağlayacak”
Cumhurbaşkanı Tatar, 13. Teknik Komite olarak kurulan “Gençlik Komitesi”nin ilk toplantısına katıldıklarını belirtip, komitede 16 Kıbrıslı Türk ve 16 Kıbrıslı Rum gencin eşit sayıda kadın ve erkek olarak yer almasının cinsiyet eşitliği açısından anlamlı olduğunu vurguladı. Tatar, gençler arasında kurulacak diyaloğun gelecekte çözüm odaklı düşünmelerine ve sorumluluk üstlenmelerine katkı sağlayacağını ifade etti. Gençlere hitabında Kıbrıs’taki gerçekleri aktardığını belirten Tatar, bu komitenin kurulmasına onay verdiklerini söyleyerek, gençlerin sürece dâhil olmasının teşvik edilmesi gerektiğinin altını çizdi.
“Rum Tarafının Mülkiyet Konusundaki Adımları Gerginliği Artırıyor”
Cumhurbaşkanı Tatar, görüşmede gündeme gelen önemli başlıklardan birinin mülkiyet meselesi olduğunu vurguladı. Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres’in “Yeni bir atmosfer oluşmuştur.” ifadesine değinen Cumhurbaşkanı Tatar, bu olumlu havada iki tarafın iş birliğiyle bazı somut adımlar atılabileceği yönündeki umudun, Rum tarafının mülkiyet konusundaki saldırgan tutumuyla gölgelendiğini söyledi. Tatar, bu durumu Rum lider Hristodulidis’e de açıkça ifade ettiğini belirtti. Annan Planı sonrası Taşınmaz Mal Komisyonu ile çözüme kavuşmuş mülkiyet konularının neden yıllar sonra yeniden gündeme getirildiğini soran Cumhurbaşkanı Tatar, “Rum tarafının mülkiyet konusundaki adımları gerginliği artırıyor.” dedi.
KKTC’nin kendi yasaları çerçevesinde tamamen yasal yollarla yatırım yapan insanların hedef alınmasının ve bazı bireylerin güneyde tutuklanmasının kabul edilemez olduğunu belirten Tatar, bu girişimlerin iki taraf arasında yeni bir atmosferi zedeleyeceğini vurguladı. BM Kıbrıs Özel Temsilcisi Colin Stewart’a bu durumu açıkça aktardığını ifade eden Tatar, bu rahatsızlığın New York’a, BM Genel Sekteri’nin dikkatine acilen iletilmesini talep ettiğini belirtti. Cumhurbaşkanı Tatar, “Madem ki yeni bir atmosfer oluşuyor, bu gibi hassas konularda beklenti, tansiyonun düşürülmesi yönündedir. Ancak olan, tam tersidir.” dedi.
“Türk Tarafının Önerisi Net”
Tatar, Türk tarafının geçiş kapılarıyla ilgili önerisinin Haspolat ile Akıncılar-Limya kapılarının açılması yönünde olduğunu ifade ederek, Metahan kapısındaki yoğunluğun özellikle sabah ve akşam saatlerinde ciddi trafik oluşturduğunu ve yeni kapıların bu yükü hafifleteceğini belirtti. Rum tarafının Erenköy veya Kiracıköy’den “güneyden güney’e” geçişi sağlayacak bir koridor önerdiğini söyleyen Cumhurbaşkanı Tatar, “Bu öneri hem güvenlik hem de diğer açılardan bizim açımızdan kabul edilebilir değildir.” dedi.
Cumhurbaşkanı Tatar, Temmuz ayında yapılacak toplantıya zemin hazırlamak amacıyla BM Genel Sekreteri’nin Kişisel Temsilcisi Maria Holguin’in sürece katkı sağlayacağını ve bu ay adayı ziyaret etmesinin beklendiğini belirtti. Holguin’in garantör ülkeler ve ilgili taraflarla temaslarda bulunacağını ve Kıbrıs Türk tarafı olarak her iki tarafın faydasına olacak konularda diyalog, temas ve karşılıklı saygıdan yana olduklarını yineledi.
Enerji İş Birliğine KIB-TEK Şartı
Avrupa Birliği’nin ara bölgede kurmayı planladığı güneş enerji santrali projesine de değinen Tatar, bu projeye yalnızca üretilecek elektriğin Kıbrıs Türk tarafının payının doğrudan Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu’na (KIB-TEK) verilmesi şartıyla onay verebileceklerini belirtti.
“Biz Her Zaman Diyalogdan ve Karşılıklı Saygıdan Yanayız”
Cumhurbaşkanı Tatar, “Biz hiçbir zaman iş birliğinden kaçmayız. Karşılıklı saygı temelinde diyalog ve iş birliğine her zaman açık olduğumuzu bugünkü toplantıda da yineledim.” dedi.
