Madencilik Geleceğin Yıldız Sektörü Olacak

İstanbul Doğal Kaynaklar Zirvesi’nde yapılan ilk oturumda, kritik mineraller üzerindeki dünya genelindeki gelişmeler ve Türkiye’nin bu alandaki konumu masaya yatırıldı. Konuşmacılar, iş birliklerinin önemine ve Türkiye’nin potansiyeline vurgu yaparak, madenciliğin gelecekteki öneminin artacağına dikkat çekti. EPİAŞ Genel Müdürü Taha Meli Arvas’ın moderatörlüğündeki panelde, Türkiye Madenciler Derneği Başkanı Mehmet Yılmaz, kritik minerallerin tanımının birçok faktöre bağlı olduğunu dile getirdi. Yılmaz, “Türkiye, bor madeninde dünyanın en zengin rezervlerine sahip. Eti Maden gibi güçlü bir kamu kuruluşuyla bu sahada önemli operasyonlar yürütüyoruz. Ayrıca, dünyada tanımlı 90 mineralin 77’si Türkiye’de bulunuyor. Bu durum bizim için büyük bir avantaj. Yapmamız gereken şey, bu 77 mineral arasından ülkemizin sanayisi ve stratejik ihtiyaçları açısından kritik olanları belirlemektir.” şeklinde konuştu. Yılmaz, enerji sektöründe kritik minerallerin ticaret hacminin son 20 yılda 53 milyar dolardan 400 milyar dolara çıktığını belirterek, bu artışın dünyanın yeşil dönüşüme yöneldiğini gösterdiğini ifade etti.

ETİ Maden Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu Başkanı Yalçın Aydın ise, 1849 yılında Kaliforniya’daki Altına Hücumu döneminin bugün kritik mineraller alanında benzer bir durumla karşıya olduğunu vurguladı. Eti Maden olarak bor alanında dünya lideri olduklarını anlatan Aydın, “Dünya bor rezervlerinin yüzde 73’üne sahibiz. Küresel pazarda yüzde 61 payımız var. Bor karbür üretiminde de önemli adımlar attık. Mevcut tesisimiz faaliyette ve üretimlerimizi ihraç ediyoruz. Ferrobor üretimi için yeni bir tesis açmayı planlıyoruz. Yılda yaklaşık 800 ton üretim kapasitesine sahibiz. Amacımız, Türkiye’nin bu alanda Çin, ABD ve Avustralya’dan sonra dördüncü büyük güç haline gelmesini sağlamaktır.” ifadelerini kullandı.

İHTİYAÇ HALKA ANLATILMALI
Norveç Enerji Teknolojileri Enstitüsü, Grup Lideri ve Kıdemli Araştırmacı Duygu Yılmaz, madencilikte sosyal kabulün önemine dikkat çekerek, “İnsanlar bu hammaddelere neden ihtiyaç duyulduğunu anlamalı. Yeşil dönüşüm hedefliyorsak, bu materyallerin bir yerden gelmesi gerekiyor. İnsanlar süreçlerin nasıl işlediğini gördüğünde daha fazla güven duyuyorlar. Değer zincirinin her adımında şeffaflık sağlanırsa, madencilik faaliyetlerine olan toplumsal güven de artar.” şeklinde konuştu. Hague Stratejik Araştırmalar Merkezi Stratejik Danışmanı Peter Handley ise, “Avrupa, yalnızca enerji değil, güvenlik ve savunma açısından da minerallere bağımlı hale geldi.” dedi. Handley, Avrupa Birliği’nin kritik mineraller alanındaki iç ve dış politikalarının önemine değinerek, “Türkiye bu sürecin önemli bir ortağı olabilir. Maden rezervleri, işleme kapasitesi ve sürdürülebilirlik açısından Türkiye, bu zincirin vazgeçilmez bir parçası olma potansiyeline sahiptir.” ifadelerini kullandı.

ÜRETİM TERCİH DEĞİL ZORUNLULUK
TÜMAD Madencilik Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Yücel, 2000 yılına kadar Türkiye’de altın üretiminin neredeyse sıfır olduğunu belirtirken, şu şekilde bilgi verdi: “Artık sadece altın değil; bakır, kurşun, çinko, alüminyum gibi kıymetli metallerde ve kritik minerallerde büyük bir potansiyele sahibiz. Türkiye’nin cari açığının yaklaşık 110 milyar dolar olduğunu düşündüğümüzde, bunun yaklaşık 60 milyar doları maden kaynaklıdır. Bu nedenle yer altı kaynaklarını kullanmak artık bir tercih değil, zorunluluktur. Türkiye, potansiyelini üretime dönüştürmek için son 20 yılda önemli adımlar atmıştır.”