Madenlerde Çantacılığa Geçit Yok

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, maden sektöründeki “çantacı” olarak adlandırılan ve ruhsat alıp bunu yatırıma dönüştürmeyen firmaların temizlenmesi için harekete geçti. Buluculuk hakkı verilen madenler için işletme ruhsatı alan firmaların yatırım programlarını iki yıl üst üste yüzde 50'nin altında gerçekleştirmesi durumunda ruhsatları iptal edilecek. Benzer şekilde, ön arama faaliyet raporunun süresi içinde verilmemesi durumunda da ruhsat iptal edilecek. Enerji ve maden alanlarına yönelik düzenlemeler içeren Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Genel Kurulunda kabul edilerek yasalaşırken, kanunun uygulanmasına dair alt yönetmelik taslağı da hazırlandı.

Yapılacak yönetmelik değişikliği ile maden ruhsat bedellerinin yüzde 70'inin genel bütçeye gelir kaydedilmesi kararlaştırıldı. Maden arama projesinde belirtilen faaliyetlerin niteliğinde ya da maden cinsinde değişiklik yapılması durumunda revize maden arama projesinin verilmesi zorunlu olacak. Ayrıca, sondaj kuyu lokasyonlarının denetime kadar muhafaza edilmesi ve sondaj sonucunda alınan karotların saklanması gerekecek. Planlanan sondaj başlangıç ve bitiş tarihlerinin, sondaj lokasyon bilgilerinin başlangıç tarihinden bir hafta öncesine kadar bildirileceği, sondaj ilerlemesine ilişkin metraj bilgilerinin ise günlük olarak e-Maden sistemine girilmesi gerektiği vurgulandı. Buluculuk hakkı verilen maden için işletme ruhsatı alan firmaların yatırım programlarını iki yıl üst üste yüzde 50'nin altında gerçekleştirmeleri durumunda ruhsat iptali söz konusu olacak.

Aynı şekilde, ön arama faaliyet raporunun süresi içinde verilmemesi durumunda da ruhsat iptal edilecek. Ruhsat uzatım taleplerinde ise üretimin en az yüzde 30'u kadar üretim yapılmış olması şartı aranacak.

Devlet Hakkı Yüzde 50 Oluyor

İşletme izni olan maden ruhsatlarından her yıl en az ruhsat bedelinin yüzde 50 fazlası kadar devlet hakkı alınacak. Ruhsat ve rehabilitasyon bedellerinin tamamının ocak ayının sonuna kadar yatırılması gerekecek. Tahsil edilen rehabilitasyon bedeli, tahsil tarihi itibarıyla ilgili kurumların rehabilitasyon bedeli hesabına aktarılacak. Lületaşı ve oltutaşı için düzenlenen ruhsatlardan ise ruhsat bedeli ve rehabilitasyon bedeli alınmayacak.

İzinsiz Faaliyet Durdurulacak

Özel çevre koruma bölgeleri, Milli Parklar Kanunu'na göre korunan alanlar, sulak alanlar, yaban hayatı koruma ve geliştirme sahaları, ormanlar, kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri, Kıyı Kanunu'na göre korunması gerekli alanlar, askeri yasak bölgeler, sit alanları ve tarım arazisi gibi izne tabi alanlarda, izin alınmadan faaliyette bulunulduğunun tespiti halinde işletme faaliyetleri durdurulacak. Devlet ormanlarında madencilik faaliyeti yapılabilmesi için ruhsat düzenlenmeden önce Tarım ve Orman Bakanlığı'ndan izin alınması gerekecek. Olumsuz bir görüş verilmesi halinde, ruhsat düzenlenmeyecek. İşletme ruhsatı taban bedeli hariç, başvuru sahibinin ödediği bedeller iade edilecektir.