

Ege Üniversitesi Botanik Bahçesi ve Herbaryum Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürlüğü görevini yürüten Prof. Dr. Hasan Yıldırım, Karaman'da yeni bir yılanpancarı türünün keşfine katkıda bulundu.
Prof. Dr. Yıldırım, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi'nden Dr. Öğr. Üyesi Ömer Çeçen ve Şanlıurfa İl Millî Eğitim Müdürlüğü'nde görevli Doç. Dr. Mehmet Maruf Balos ile birlikte yürüttükleri bilimsel taksonomik çalışmalar neticesinde, Yılanyastığıgiller (Araceae) familyasına ait Yılanpancarı (Biarum) cinsinden yeni bir türü tanıttı. EÜ Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, Prof. Dr. Hasan Yıldırım'ı başarılı çalışmalarından dolayı kutlayarak başarılarının devamını temenni etti. 
'BELİRGİN FARKLAR MEVCUT'
Karaman Dereköy civarında keşfedilen bu tür, bitki dünyasında tamamen yeni bir buluş olarak değerlendirildi. Prof. Dr. Hasan Yıldırım, “Bu keşif, Anadolu'nun henüz keşfedilmemiş biyolojik zenginliklere sahip olduğunu bir kez daha gözler önüne seriyor” dedi.
Bitkinin keşfiyle ilgili detayları paylaşan Prof. Dr. Yıldırım, “Bitki, ilk olarak Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu Organik Tarım Programı mezunu ve organik tarım işletmecisi Gülşen Kavas tarafından fark edildi. Kavas, 2023 yılında mantar toplamak amacıyla çıktığı doğa gezisi sırasında bu bitkiyi görerek fotoğrafladı ve Dr. Öğr. Üyesi Ömer Çeçen ile iletişime geçti. 
Dr. Çeçen, Türkiye'de Yılanyastığıgiller üzerinde uzun yıllardır çalışan bir araştırma ekibiyle iletişim kurdu. Morfolojik analizler yapıldıktan sonra bitkinin daha önce tanımlanmamış bir tür olduğu doğrulandı. Yeni tür, en yakın akrabası olan Dağ yılanpancarı (Biarum rifatii) ile karşlaştırılarak incelendi. Spatha yapısının iç yüzeyindeki detaylar, çiçek borusunun şekli ve stigma yapısı gibi özelliklerdeki belirgin farklılıklar, bu türün yeni olduğunu kanıtladı. Bitki, onu ilk fark eden Gülşen Kavas'a atfen 'Biarum gulsenianum' olarak adlandırıldı ve Türkçe ismi 'Karaman yılanpancarı' olarak belirlendi. Tür, taksonomik botaniğin saygın uluslararası dergilerinden Annales Botanici Fennici'de yayımlanarak bilim camiasına tanıtıldı” şeklinde konuştu.
TÜRÜN DURUMU KRİTİK TEHLİKE ALTINDA
Prof. Dr. Yıldırım, Biarum cinsinin global durumuna dair şu bilgileri paylaştı: “Biarum cinsi, Akdeniz Havzası'ndan Güney Afrika'ya ve bazı Orta Doğu ülkelerine kadar uzanan geniş bir dağılıma sahip olan, yaklaşık 22 tür içeren bir cinstir. Bu türlerden önemli bir kısmı dar alanlara özgü endemik türlerdir. Türkiye, bu cinsin en önemli çeşitlenme merkezlerinden biridir. Bu keşifle birlikte Türkiye florasında bilinen Biarum türlerinin sayısı 12'ye, endemik türlerin sayısı ise 4'e ulaşmıştır. Yeni tür yalnızca çok dar bir alanda ve 100'den az bireyden oluşan küçük bir popülasyonla temsil edilmektedir. Bu durum, IUCN (2025) kriterlerine göre türün 'Kritik Tehlikede' olduğunu göstermektedir. Bitki zehirli bir tür olduğu için hayvanlar tarafından tüketilmiyor fakat bulunduğu ekosistem, toprak tahribatı ve habitat kaybı gibi tehditlerle karşı karşıya. Bu sebeple, yerel yönetimlerin, koruma kuruluşlarının ve bilim insanlarının birlikte çalışarak acilen koruma planları hazırlaması ve habitatın korunması gerekiyor” diye ekledi. 
Bu çalışma, EÜ'den Prof. Dr. Hasan Yıldırım, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesinden Dr. Öğr. Üyesi Ömer Çeçen, Şanlıurfa İl Millî Eğitim Müdürlüğünden Doç. Dr. Mehmet Maruf Balos ve Balıkesir Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi öğrencisi bitki ressamı Hazelnas Varol'un katkılarıyla gerçekleştirilmiştir.



