Muhalefet NTE İle Engellemeye Çalıştı

Nadir toprak elementleri (NTE), savunma sanayisi gibi birçok stratejik alanda kritik bir öneme sahibken, muhalefetin gerçek yüzü bir kez daha gün yüzüne çıktı. CHP öncülüğündeki muhalefet partileri, “NTE'ler ABD'ye satılacak” yönündeki asılsız iddiaların ailesini yayarken, aynı zamanda CHP'nin yönetimindeki Eskişehir Büyükşehir Belediyesi'nin madenlerin Türkiye tarafından işletilmesini engellemek amacıyla dava açtığı bilgisi edinildi.

KAMU YARARI YOKMUŞ
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı döneminde Berat Albayrak'ın önderliğinde Türkiye, NTE alanında önemli adımlar atmıştı. AK Parti hükümeti döneminde keşfi yapılan NTE'lerin ekonomik kullanımı için tesis kurulması konusunda, CHP'li Yılmaz Büyükerşen'in başkanlığındaki Eskişehir Büyükşehir Belediyesi'nin 2020 yılında olumsuz değerlendirme yaptığı ve 2021 yılında tesis aleyhine dava açtığı bildirildi.

SABAH'a ulaşan dava dilekçesinde, Eskişehir Beylikova'da inşa edilmesi planlanan zenginleştirme tesisinin çevresel etki değerlendirme (ÇED) raporunun iptalinin istendiği, gerekçenin ise “projenin kamu düzenine ve kamu yararına aykırı” olduğu gibi mantık dışı ifadelerle açıklandığı belirlendi. Ayrıca, bölgedeki NTE'lerin çıkarılması sürecinin radyoaktif kirliliğe yol açacağına dair hiçbir bilimsel temele dayanmayan iddiaların ortaya atıldığı görüldü. Belediye adına yazılan kurum görüşünün altında, o dönemdeki Eskişehir Büyükşehir Belediye Genel Sekreteri ve şimdi Eskişehir Büyükşehir Belediye Başkanı olan Ayşe Ünlüce'nin imzası yer aldı. Ünlüce, kurum görüşünde tarım, hayvancılık ve arıcılık faaliyetlerinin mevcut radyasyondan etkilenebileceğine dair görüş bildirdi.

İKİNCİ BÜYÜK REZERV
ABD Başkanı Donald Trump'ın Ukrayna'daki 500 milyar-1 trilyon dolarlık değerdeki NTE'leri çıkarmak için Ukrayna ile anlaşma yapmaya zorladığı düşünüldüğünde, Türkiye geleceğin madenlerinde çok kritik bir konumda. Çin’in Bayan Obo sahasında bulunan 800 milyon ton NTE rezervinin ardından, 694 milyon tonla dünyanın en büyük ikinci rezervinin Eskişehir Beylikova'da bulunduğu kaydedildi. İlk araştırmalar, burada üretilebilecek lantan, seryum, neodimyum ve praseodimyum elementlerinin varlığını ortaya koydu. Tüm muhalefet çabalarına rağmen, 18 Nisan 2023'te Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından yıllık 1200 ton cevher işlenecek Eti Maden Pilot Üretim Tesisi'nin faaliyete girdiği ve 2026 yılında endüstriyel tesisin inşasının başlayacağı bildirildi.

ERDOĞAN: MUHALEFETİN DENKLEMİ ORTADA
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, muhalefetin madenler konusundaki tutumunu şu sözlerle değerlendirdi: “Beylikova'daki nadir toprak elementleri sahasının başka bir ülkeye verilmesi asla mümkün değildir. Bu iddialarda bulunanlar kendi ülkesine iftira atmış olurlar. Önce maden tetkik arama çalışmalarını engellemeye çalışıyorlar. Başarısız olunca da bunun işletilmesini sabote etmek için uğraşıyorlar. Denklem çok basit; engellemeyi hedefliyorlarsa, onu başaramazlarsa itibarsızlaştırmayı hedefliyorlar. Nadir toprak elementleri ile ilgili yaşananlar da tam olarak budur.”

BAYRAKTAR'DAN 'SİYASİ KAYNAKÇI' TEPKİSİ
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, muhalefetin daha önce halkı yanlış bilgilendirmek amacıyla ortaya attığı “NTE'ler ABD'ye satılacak” yalanıyla “siyasi kaynakçılık” yaptığını açıkladı. Bayraktar, “Muhalefet NTE'ler konusunda yeni bir strateji izlemeye başladı. Bu stratejinin adı 'Siyasi kaynakçılık.' Sırayı görüp araya girmeye çalışanlar gibi, ana muhalefet sıranın en önüne geçmeye çalışıyor. 'NTE'leri kimseye sattırmayız' diyerek bu konuda mitingler düzenliyor, yasa teklifi sunarak sanki ön alıyorlar. Biz burada 10 yıl boyunca 125 bin metre sondaj yaptık. 59 binden fazla numuneyi analiz ettik ve tüm engellemelere rağmen pilot tesisi hayata geçirdik.” dedi.