Para Politikası Kurulu Toplantı Özeti Yayınlandı

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu'nun 19 Haziran tarihli toplantısına dair özeti yayımlandı. Özette, küresel ticaret politikalarındaki belirsizliklerin azalmış olmasına rağmen hala yüksek seviyelerde seyrettiği aktarılırken, bu durumun küresel büyüme görünümünde sınırlı bir iyileşmeye yol açtığı bilgisi yer aldı.

Türkiye'nin dış ticaret ortaklarının ihracat paylarıyla ağırlıklandırılan küresel büyüme endeksinin 2025'te %1,9, 2026'da ise %2,2 artmasının beklendiği ifade edildi.

Özette, nisan ayında sert bir düşüş yaşayan ham petrol fiyatlarının, son dönemlerdeki jeopolitik gelişmelere bağlı olarak yeniden yükseldiği belirtilerek, enerji emtia fiyatlarındaki yükseliş risklerinin arttığı vurgulandı. “ABD ve diğer ülkelerin alacağı ticaret ve ekonomi politikalarına dair belirsizlikler ve artan jeopolitik riskler, küresel iktisadi faaliyet üzerindeki en önemli risk faktörleri arasında yer alıyor.” denildi.

“Jeopolitik gelişmeler; enerji fiyatları, risk iştahı, ülke risk primleri ve turizm kanallarından küresel ekonomiyi olumsuz etkileyecektir.”

Tarife artışlarının ülkeler arasında enflasyon üzerindeki etkileri değişiklik gösterse de, genel olarak enflasyon belirsizliğinin küresel çapta arttığı ifade edildi. Özette, merkez bankalarının indirim süreçlerinde dikkatli olacaklarının düşünüldüğü, gelişmekte olan piyasalardaki sınırlı portföy girişlerine rağmen yüksek belirsizliklerin portföy hareketleri üzerindeki olumsuz etkisini koruduğu aktarıldı. Jeopolitik gelişmelerin enerji fiyatları ve risk primlerindeki artışlar üzerinden global ekonomiyi olumsuz yönde etkileyeceği belirtildi.

Türk lirası (TL) mevduat faizlerinin, politika faizindeki artış neticesinde 18 Nisan haftasına göre 334 baz puan yükselerek 13 Haziran haftası itibarıyla %56,7 seviyesine çıktığı kaydedildi. Bu dönemdeki faiz oranları şu şekilde belirtildi:

“TL ticari kredi faizleri %60,3; ihtiyaç kredisi faizleri %70,9; konut kredisi faizleri %43,5; taşıt kredisi faizleri ise %46,5 olmuştur. Bireysel kredilerin 4 haftalık büyüme oranı %4,8'e yükseldi. Bu gelişmede kredi kartı bakiye büyümesinin artış göstermesi etkili olmuştur. TL ticari kredilerin 4 haftalık büyüme oranı ise %2,4'e gerilemiştir.”

“Kur etkisinden arındırılmış YP ticari kredilerin 4 haftalık büyüme oranı %0,5 olarak gerçekleşti.” denilen özette, “TL'ye geçişi desteklemek amacıyla makroihtiyati politikaların mevcut dönem boyunca bazı adımlar atılmıştır.” ifadesine yer verildi.

TCMB'nin uluslararası brüt rezervlerinin, 18 Nisan'dan bu yana 12,7 milyar dolar artarak 13 Haziran itibarıyla 159,3 milyar dolara ulaştığı bildirildi.

Jeopolitik gelişmelerin etkisiyle kredi risk priminde ve kur volatilitesinde artış yaşandığı, takip eden dönemde bu göstergelerde kısmi bir dengelenme sağlandığı ifade edildi. Türkiye'nin 5 yıllık kredi risk priminin 16 Nisan'dan bu yana yaklaşık 40 baz puan düşerek 18 Haziran'da 304 baz puana geldiği belirtildi.

“Özel tüketimin yıllık büyümesi yavaşlarken, toplam yatırımlar yıllık büyümeye pozitif katkı vermeye devam etmiştir.”

Gayri Safi Yurt İçi Hâsıla (GSYH) verilerine göre, 2025 yılının ilk çeyreğinde yıllık ve çeyreklik bazda büyüme oranlarının gerilemesine işaret edildi. Yıllık büyümenin ana driver'ının hizmetler sektörü olduğu, sanayi sektörünün ise büyümeyi sınırladığı kaydedildi.

Özetle, nisan ayında perakende sektörü satış hacim endeksinde aylık %2,8, çeyreklik %2,3 artış gerçekleştiği ifade edildi. Ancak, altın hariç bakıldığında, sabit ve mevsimsel etkiler göz önüne alındığında daha düşük artışlar gözlemlendi.

“Nisan ayında sanayi üretim endeksi %3,1 düşüş gösterirken, yıllık bazda %3,3 artış kaydedildiği belirtildi.”

Özette, iş gücüne katılım oranının çeyreklik olarak değişmediği, nisan ayı itibarıyla işsizlik oranının %8,6 seviyesine yükseldiği ifade edildi. Nisan ayında cari işlemler dengesi 7,9 milyar ABD doları açık verdi. Nisan ayında bayram tatilinin dış ticarette yarattığı oynaklık göz önüne alındığında, 12 aylık birikimli cari açığın 15,8 milyar ABD doları seviyesine ulaştığı bilgisi vurgulandı.

“Yüksek frekanslı veriler, Haziran ayında da mücevher ithalatında yüksek seviyeler ile tüketim malı ithalatında aylık bazda yatay bir görünüm sergilemektedir.”

Mayıs ayında dış ticaret açığında belirgin bir değişim yaşanmadığı ifade edildi. Altın ithalatının 2,1 milyar ABD doları seviyesine ulaştığı, birikim olarak 20,1 milyar ABD doları olduğu kaydedildi.

Tüketici fiyatlarının mayıs ayında %1,53 arttığı, yıllık enflasyonun %35,41 seviyesine gerilediği belirtildi. Temel mal grubu enflasyonu üzerinde TL'deki gelişmelerin etkisi sürerken, mevsimsel etkilerden arındırıldığında fiyat artışlarının yavaşladığı ifade edildi.

“Enflasyonda kalıcı düşüş sağlanana kadar sıkı para politikası duruşu sürdürülecektir.”

Para Politikası Kurulunun, politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını %46'da sabit tutma kararı aldığı açıklandı. Ayrıca, Kurulun Merkez Bankası borç verme faiz oranını %49'da, borçlanma faiz oranını ise %44,5'te sabit tutmaya devam edeceği belirtilmiş oldu.

Küresel ticarette artan korumacılık ve jeopolitik gelişmelerin dezenflasyon sürecine etki edeceği de vurgulandı. Haziran ayı enflasyon beklentilerindeki düşüş dikkat çekiyor.