Para Transferine Beyan Zorunluluğu

Finansal kuruluşlar aracılığıyla gerçekleştirilen EFT, havale ve nakit işlemlerinin şeffaflığının artırılması, kayıt dışılığın önlenmesi ve finansal sistemin güvenliğinin güçlendirilmesi amacıyla önemli adımlar atıldı. Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) Başkanlığı, bu doğrultuda hazırladığı Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği Taslağı'nı kamuoyuna sundu.

FATF Standardı Geliyor
Taslak, Mali Eylem Görev Gücü (FATF) standartlarına uyumun artırılması ve ulusal ile uluslararası yükümlülüklere etkin bir şekilde riayet edilmesi hedefiyle hazırlandı. Bu taslakta, suç gelirlerinin tespit edilmesi, yurtdışına kaçırılmasının önlenmesi ve kayıt dışı ekonomi ile mücadele amacıyla, EFT, havale ve nakit işlemlerinin izlenmesine yönelik FATF üyesi ülkelerin uygulamalarına odaklanıldı. Taslak gereği, finansal kuruluşlar belirli sıkılaştırılmış tedbirler alacak.

Bu çerçevede, finansal kuruluşlar müşterilerinin nakit işlemlerini dikkatle izleyecek ve hukuki veya ekonomik açıdan geçerli bir nedeni olmayan ya da müşteri profiliyle uyumsuz olan olağan dışı büyüklük ve sıklıktaki işlemlere özel önem verecek. Bankalar ve ödeme ile elektronik para kuruluşları, EFT ve havalelerde işlemin mahiyetinin beyanı için sıkça kullanılan işlem türlerini seçenek olarak sunacak. Bununla birlikte, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından belirlenen başlıkların dışındaki “gayrimenkul alım ödemesi”, “motorlu taşıt alım ödemesi”, “borç verme-ödeme”, “hediye-bağış-yardım”, “vergiresim-harç”, “tazminat-sigorta”, “avukatlık-danışmanlık-müşavirlik”, “sağlık”, “kripto-dijital varlık”, “şans oyunları-bahis”, “eğlence-sosyal medya ödemeleri” gibi ifadelerin de zorunlu olarak yer alması gerekecek. Eğer transferin gerekçesine dair somut bir bilgi içermeyen “diğer” veya “bireysel ödeme” gibi seçenekler varsa, en az 20 karakter uzunluğunda işlem açıklaması talep edilecek; açıklama yapılmadığı takdirde işlemin gerçekleştirilmesi mümkün olmayacak.

Milyonun Kaynağı?
Finansal kuruluşlar, tutarı ya da birbiriyle ilişkili toplam tutarı 200 bin lira ile 2 milyon lira arasında değişen nakit işlemler için müşterilere en sık kullanılan işlem türlerini seçenek olarak sunacaktır. 2 milyon 1 lira ile 20 milyon lira arasındaki tutarlarda da “nakit işlem beyan formu”nun doldurulması istenecek. Bu formda, somut bilgi içermeyen “diğer” veya “bireysel ödeme” seçimi yapılması durumunda, yine en az 20 karakter uzunluğunda açıklama yapılması gerekecek. 20 milyon TL'yi aşan nakit işlemler için Nakit İşlem Beyan Formu'nun detaylı bir açıklama ile birlikte doldurulması ve ilgili belgelerin eklenmesi zorunludur. Yani, bu formun doldurulmasının yanı sıra fonun kaynağı ile ilgili de bir açıklama sunulması gerekecektir.

İşte Yeni Kurallar
200 bin TL ile 2 milyon TL arasındaki nakit işlemlerde işlem mahiyeti seçilecek; “diğer”, “bireysel ödeme” gibi seçenekler için minimum 20 karakter uzunluğunda açıklama yapılması gerekecek.
2 milyon TL-20 milyon TL arası nakit işlemlerde Nakit İşlem Beyan Formu talep edilecek.
20 milyon TL üstü nakit işlemlerde beyan formuna ek olarak fonun kaynağı hakkında ilave bilgi veya belge ibraz edilecektir.
Yükümlüler, müşteriden gerekli açıklama, bilgi veya belgeyi temin edemediği durumda işlemi gerçekleştirilemeyecektir.

1 Ocak 2026'da Yürürlüğe Girecek
Taslağın 1 Ocak 2026'da yürürlüğe girmesi hedefleniyor. MASAK'ın açıklamasına göre, bu taslağın daha da geliştirilmesi ve yayımlanmaya hazır hale getirilmesi için çalışmalar sürerken, mevcut taslakta yer alan konu ve öneriler için görüş ve katkılar 18 Ağustos 2025 tarihine kadar '[email protected]' adresine iletilebilmektedir.