Piyasaların Gözü 29 Ekim'de: FED'inin "Kör Uçuş" Yapması Bekleniyor

ABD Merkez Bankası'nın bu yıl için iki faiz indirimi yapması öngörülüyor. Para Politikası Kurulu (FOMC), 28-29 Ekim tarihlerinde gerçekleştirilecek toplantıyla birlikte faiz kararını açıklamaya hazırlanıyor. Türkiye saati ile 29 Ekim akşamı 21:00'de duyurulacak olan karar, döviz kurları, emtia ve kripto para piyasalarında önemli etkiler yaratacak.

Uzmanlar, Fed'in belirsizliğe rağmen 25 baz puanlık bir faiz indirimi yapmasını bekliyor. Kritik toplantı öncesinde değerlendirmeler dile getirilmeye başlandı.

FED'İN ELİ KOLU BAĞLI

ABD'de federal hükümetin kapalı olması nedeniyle, Merkez Bankası (Fed) gelecek hafta gerçekleştirilecek para politikası toplantısında önemli verilere erişim sağlayamıyor.

Çalışma İstatistikleri Bürosu (BLS), işsizlik maaşı başvurularına ilişkin verileri ve 3 Ekim'de yayımlanması beklenen tarım dışı istihdam raporunu açıklayamamış durumda.

BLS, enflasyon verilerinden de sorumlu olup, geçtiğimiz hafta için planlanan Üretici Fiyat Endeksi verilerini paylaşmayı erteledi. Tüketici enflasyonu verileri ise daha önceki gün yayımlandı.

Buna göre, ABD'de Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), Eylül ayında aylık bazda yüzde 0,3, yıllık bazda ise yüzde 3 artış gösterdi. Çekirdek enflasyon ise, değişken enerji ve gıda fiyatları hariç, aylık yüzde 0,2 ve yıllık yüzde 3 ile beklentilerin altında kaldı.

Fed Başkanı Powell, birçok veriden mahrum bir şekilde faiz kararı açıklamak durumunda kalacak.

ALTERNATİF VERİLER PİYASAYA IŞIK TUTTU

Resmi verilerin için geç olmaması nedeniyle, ADP Araştırma Enstitütü'nün özel sektör istihdamına dair raporu ve Challenger, Gray & Christmas'ın işten çıkarmalara ilişkin raporu gibi alternatif veriler göz önüne alındı.

ADP'nin raporuna göre, ABD'de özel sektör istihdamı Eylül ayında 32 bin kişilik bir azalma kaydetti, bu durum artış beklentileriyle çelişti.

İşverenlerin duyurduğu işten çıkarmalar, bu yıl ocak-eylül döneminde 946 bin 426 olarak 2020 yılından bu yana en yüksek seviyeye ulaştı.

Fed'in Bej Kitap gibi saha raporlarında, tüketici harcamalarının son haftalarda hafif bir azalma gösterdiği belirtildi.

BLS'nin son verilerine göre, ABD'de tarım dışı istihdam Ağustos ayında 22 bin kişi artarak, beklentilerin altında gerçekleşti. İşsizlik oranı ise yüzde 4,2'den yüzde 4,3'e yükseldi.

FED YETKİLİLERİ RİSK DENGESİNE DİKKAT ÇEKTİ

Fed Başkanı Jerome Powell, geçtiğimiz hafta bir etkinlikte, hükümetin kapanması dolayısıyla bazı verilerin yayımlanmasının geciktiğini ancak eyalet düzeyindeki işsizlik maaşı başvuruları ve ADP gibi verilere baktıklarını belirtti.

Powell, istihdama yönelik aşağı yönlü risklerin arttığını, bunun risk dengesi değerlendirmelerini değiştirdiğini vurguladı.

Diğer Fed yetkilileri arasında, enflasyonun hala hedefin üzerinde seyretmesi ve iş gücü piyasasındaki zayıflama arasında bir denge oluşturma konusunda fikir ayrılıkları bulunuyor.

Bazı yetkililer enflasyonun yüksek olduğunu ve faiz indiriminin riskli olduğunu belirtirken, diğerleri iş gücü piyasasındaki yavaşlama nedeniyle “temkinli faiz indirimleri” talep ediyor.

Trump tarafından Fed yönetim kurulu üyeliğine atanan Stephen Miran, faizlerin aşırı yüksek olduğu gerekçesiyle daha hızlı faiz indirimlerine sıcak bakıyor.

FED'İN TEMKİNLİ DURUŞUNA DEVAM ETMESİ BEKLENİYOR

Analistler, önemli ekonomik göstergelerin yayımlanmasındaki aksamaların Fed'in ekonomik görünüm değerlendirmesini ve politika yönünü belirlemesini zorlaştırdığını söylüyor.

Sınırlı veri akışı, Fed'in 28-29 Ekim tarihlerindeki para politikası toplantısında karar sürecinin belirsizlik içinde kalmasına neden olabilir. Bu nedenle analistler, Fed'in “veri karanlığında” temkinli duruşunu sürdürmesini bekliyorlar.

Analistler, piyasalarda politika faizinin 25 baz puan indirilerek yüzde 3,75-4,00 aralığına çekilmesini bekliyor ve kapanmanın devam etmesi durumunda aralık ayında yapılacak toplantı öncesinde veri akışının daha da kritik olacağını vurguluyor.

“TÜFE FAİZ İNDİRİMİ İÇİN YEŞİL IŞIK YAKIYOR”

Oxford Economics ABD Başekonomist Yardımcısı Michael Pearce, AA muhabirine konuya ilişkin değerlendirmesinde, “Eylül ayında tüketici fiyatlarının beklenenden daha az artması, önümüzdeki hafta faiz indirimi için yeşil ışık yakıyor.” açıklamasını yaptı.

Ancak enflasyonun gelecek yılın büyük bir bölümünde yüzde 2'nin üzerinde, yüzde 3'e yakın gerçekleşeceği öngörülmektedir. Pearce, bu nedenle piyasanın 2026 için faiz indirim müsaitliğinin çok iddialı olduğunu belirtti.

Pearce, “Fed'in gevşeme hızını yavaşlatmak için gelecek yıl boyunca üç faiz indirimi yapacağını öngörüyoruz.” dedi.

Tarifelerin hala mal fiyatlarını etkilediğine değinen Pearce, gümrük vergilerinin manşet enflasyona 0,4 puanlık bir katkı sağladığını ifade etti.

Pearce, “Fed'i son haftalarda iş gücü piyasası koşullarının iyileştiğine ikna edecek veri bulunmuyor, bu nedenle önümüzdeki hafta faiz indiriminin kesin olduğunu düşünüyoruz. Ekonomiye yönelik aşağı yönlü riskler azaldıkça, enflasyon riskleri gelecek yıl Fed'in kararlarını daha fazla etkileyecek ve bu da daha ılımlı bir faiz indirim temposunu gerektirecektir.” değerlendirmesini yaptı.

“İŞ GÜCÜ PİYASASINA İLİŞKİN RİSKLER AŞAĞI YÖNLÜ'

American Enterprise Institute (AEI) kıdemli uzmanı Steven Kamin de, verilerin beklentilerin altında olmasına rağmen yıllık yüzde 3 oranındaki enflasyonun hala Fed'in hedefi olan yüzde 2'nin üzerinde olduğuna dikkat çekti.

Dört yılı aşkın süredir bu hedefin tutturulamadığını belirten Kamin, tarife kaynaklı fiyat artışlarının yolda olup olmadığı veya enflasyon beklentilerinin istikrarlı kalıp kalmayacağının henüz belirsiz olduğunu ifade etti.

Kamin, iş gücü talebinin zayıf olduğuna, işsizlik oranının artmamasının sebebinin de iş gücü arzının aynı şekilde zayıf olması olduğunu belirtti.

Herkes gibi Fed'in gelecek hafta yeniden faiz indirimine gitmesini beklediğini ifade eden Kamin, “Bu bir 'zarar vermeme' adımı olacak, çünkü enflasyon kontrolden çıkmış değil ve iş gücü piyasasına ilişkin riskler aşağı yönlü. Kapanmanın yakında sona ermesi ve verilerin yeniden yayımlanmaya başlaması durumunda Fed, aralık ayında stratejisini yeniden değerlendirme fırsatı bulacak.” dedi.

“FED'İN ODAĞI ZAYIFLAYAN İŞ GÜCÜ PİYASASINA KAYDI”

Fitch Ratings ABD Ekonomik Araştırmalar Başkanı Olu Sonola, son enflasyon verisinin Fed için bir rahatlama kaynağı olduğu ve büyük ihtimalle gelecek hafta faiz indirimini engellemeyeceğini belirtti.

Sonola, “Garip görünse de Fed, önümüzdeki birkaç ay boyunca enflasyonun yüzde 3 civarında kalmasından memnun olacak. Gümrük vergilerinin fiyatlara yansıması genel olarak sınırlı kalırken, odağın zayıflayan iş gücü piyasasına kaymaya başladığını görüyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.

Gelecek hafta faiz indirimlerinin “sigorta” amaçlı yapılabileceğini söyleyen Sonola, aralık ayına kadar hükümetin yeniden açılması ve Fed'in istihdam verilerine dair daha net bir tabloya sahip olmasının beklendiğini ifade etti.

Sonola, Fed'in ADP'nin özel sektör istihdam verilerine ve eyaletlerdeki işsizlik maaşı başvuruları gibi alternatif verilere daha fazla ağırlık vereceğine işaret etti. ADP verilerinin eylül ayında iş kayıpları olduğunu gösterdiğini, eyalet bazlı verilerin ise nispeten daha istikrarlı seyrettiğini dile getirdi.