Nisan ayında meydana gelen zirai don olayının sonuçlarını incelemek, üreticilerin maruz kaldığı zararları belirlemek ve benzer durumların etkilerini en aza indirmek amacıyla oluşturulan Meclis Araştırma Komisyonu, AK Parti Burdur Milletvekili Adem Korkmaz başkanlığında toplandı.
Toplantıya Tarım ve Orman Bakanlığı Tarım Reformu Genel Müdürlüğü Tarım Sigortaları ve Doğal Afetler Daire Başkanı Kamil Özdemir, TARSİM Yönetim Kurulu Üyesi ve Tarım Sigortaları Havuz İşletmesi Genel Müdürü Bekir Engürülü ile Ziraat Odaları Birliği Teknik Hizmetler Kurulu Başkanvekili Mevlüt Gümüş katılarak sunum gerçekleştirdi.
Korkmaz, komisyonun bu hafta sonu Malatya, Adıyaman, Kahramanmaraş, Adana, Mersin, Niğde ve Kayseri illerinde saha incelemeleri yapacağını açıkladı. Yapılan saha incelemeleri sonrasında gözlemlere dayalı bir ön rapor hazırlayacaklarını dile getiren Korkmaz, “Gelecek hafta komisyonumuzda ilk ziyaretlerden elde ettiğimiz gözlemlere dayalı bir ön rapor oluşturup bunu başkanlığımıza sunacağız. Bayram öncesindeki çalışmalarımızla bakanlığımızın bayram sonrasındaki çalışmaları ve Cumhurbaşkanımıza sunacağımız bilgilendirme niteliğinde ilk çalışmamızı tamamlamış olacağız.” şeklinde konuştu.
Tarım Reformu Genel Müdürlüğü Tarım Sigortaları ve Doğal Afetler Daire Başkanı Kamil Özdemir, bakanlık ve TARSİM ekiplerinin zirai don sonrası hasar tespit çalışmaları için bir takvim oluşturduğunu, bu takvimin sorunsuz bir şekilde işlediğini ifade etti. Ayrıca, ilçe müdürlüklerinin parsel bazında yürüttüğü çalışmaların bu ay sonunda tamamlanacağını belirtti.
Özdemir, ağaçlarda verim kaybı yaşanmaması için uzman ekiplerin sahada olduğunu ve üreticilere yönelik bilgilendirme faaliyetlerinin sürdüğünü kaydetti.
“En Çok Etkilenen Ürünler Arasında Üzüm Var”
TARSİM Yönetim Kurulu Üyesi ve Tarım Sigortaları Havuz İşletmesi Genel Müdürü Bekir Engürülü, zirai dondan etkilenen illerde hasar ile ilgili raporlama gerçekleştirdiklerini ve kendilerine ulaşan 108.000 ihbarın ön tespitlerinin tamamlandığını açıkladı.
Engürülü, zirai donun toplamda 21 milyar liralık bir zarara yol açtığını, bu zararın içinde şubat ve mart aylarındaki zirai donların da bulunduğunu ifade etti. “Bunun 1,11 milyar lirasını ödedik, geri kalan 20 milyar liralık süreç hala devam ediyor. Hasar tespit çalışmaları tamamlandıkça ödemelere devam edeceğiz.” dedi. En fazla zarar gören ürünlerin başında üzümün geldiğini vurgulayan Engürülü, “Kesin rakamlar hasar tespit raporu kesinleşince ortaya çıkacak.” dedi. Üzümde 11 milyar, kayısıda 3 milyar, fındıkta 2,7 milyar, elmada 2,1 milyar, nektarinde 913 milyon ve şeftalide 552 milyon lira gibi bir hasar kaydedildiğini sözlerine ekledi.
Engürülü, zirai don prim fiyatının yüksek olduğu yönündeki eleştirilere karşı çıkarak, kayısıda her 100 poliçeden 81’ine her yıl hasar ödendiğini bildirdi. “Üreticimizin hasar görme olasılığı yüksek olan bölgeleri sigorta yaptırması, hasar prim dengesinin yükselmesine sebep oluyor ve bu durum prim fiyatlarını da etkiliyor.” dedi.
Çiftçilerin zarar olabilecek yerleri bildiğine dikkat çeken Engürülü, üreticilerin sadece bu alanlar için sigorta yaptırdığını ifade ederek, bunun TARSİM için bir handikap olduğunu belirtti.
“Aynı İlçede Aynı Ürünü Tüm Parsellerde Sigortalatma Zorunluluğu Getirmek İçin Çalışmalar Yapılacak”
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’nın talimatları doğrultusunda, bazı çalışmaların yürütüldüğü bilgisini veren Engürülü, ağaç sigortası kapsamındaki portakal, limon ve mandalina ağaçlarına don teminatını eklemek için çalışmalar yürütüldüğünü, devlet prim desteğinin artırılması konusunu da bakanlığın değerlendirmesine sunacaklarını belirtti. “Aynı ilçede aynı ürünü tüm parsellerde sigortalatma zorunluluğu oluşturmak için çabalarımız devam edecek.” dedi.
Engürülü, don hasarı olan, ürün alamayan parsellerin sigorta durumlarının yeniden gözden geçirileceğini ekleyerek, “Son 5 yılda 4 yıl hasar alan ya da 8 yılda 6 yıl hasar görmüş ağaçların dikim yerindeki problemlerle ilgilide gerekli çalışmaları başlattık.” diye konuştu.
Hasar teminatı verilen sebzelerin ve tarım ürünlerinin teminat başlangıç tarihlerini gözden geçirdiklerini belirten Engürülü, “Tarihler konusunda nasıl bir düzenleme yapabileceğimizle ilgili çalışmalar yürütüyoruz. İklim değişikliğine bağlı yeni bir sigorta ürünü geliştirebilir miyiz konusunda çaba gösteriyoruz.” dedi.
Ziraat Odaları Birliği Teknik Hizmetler Kurulu Başkanvekili Mevlüt Gümüş, Karadeniz bölgesinde fındık alanlarında, rakımı 400 metre ve üzerinde olan yerlerde büyük zararlar meydana geldiğini aktardı. Kayısıda da zirai don zararının ciddi boyutlara ulaştığını kaydeden Gümüş, Çukurova’nın da bu durumdan etkilendiğini vurguladı.
