TCMB'den "KKM Hesaplarından Çıkış" Analizi

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Hazine ve Kurumsal Operasyonlar Genel Müdürlüğü'nden Uzman Yardımcısı Korhan Çalışkan, Bankacılık ve Finansal Kuruluşlar Genel Müdürlüğü'nden Araştırmacı Muhammed Akif Dokumacı ile Uzman Yardımcısı Oğuzhan Evli ve Kıdemli Uzman Didem Güneş tarafından hazırlanan “KKM Hesaplarından Çıkış” başlıklı analiz, Merkezin Güncesi adındaki blog sayfasında yayımlandı.

Analizde, bankanın gerçek kişiler için KKM hesaplarının yenileme ve açılış işlemlerini sonlandırarak 2025 yılı içinde KKM uygulamasını sonlandırma hedefini tamamladığı ifade edildi.

İki yıl süresince devam eden süreçte KKM bakiyesinin kademeli olarak azaldığına vurgu yapılan analizde, “KKM'den çıkış sürecinde yenileme ve Türk lirasına geçiş hedefleri, Türk lirası pay hedefleri, zorunlu karşılık (ZK) oranları, ZK hesaplarına ödenen faiz tutarı ve KKM hesapları için uygulanan asgari faiz oranları, TCMB'nin makroihtiyati araç setini oluşturdu.” değerlendirmeleri yer aldı.

2023 yılı ortasında 140 milyar ABD dolarının üzerine çıkmış olan KKM bakiyesinin, atılan adımlarla birlikte 21 Ağustos 2025 itibarıyla 11 milyar dolara kadar gerilediği belirtilen analizde, “Bu dönemde bankaların KKM yerine Türk lirası fonlamayı tercih etmeleri için göreli maliyet dinamikleri gözetilerek makroihtiyati düzenlemeler kalibre edildi.” denildi.

Analizde KKM ve Türk lirası mevduat için belirlenen ZK oranları arasındaki fark ve tesis edilen ZK'ler için ödenen faiz tutarının, bankaların fonlama stratejilerini etkileyen en önemli iki araç olduğu ifade edildi.

Ayrıca, KKM hesaplarına uygulanabilen asgari faiz oranlarının kademeli olarak aşağı yönlü revize edildiği ve KKM hesaplarına sağlanan stopaj avantajının sonlandırıldığı hatırlatıldı.

Sıkı para politikasına ek olarak atılan bu adımlar ile Türk lirası mevduatın cazibesinin korunduğu vurgulanan analizde şunlar kaydedildi:

“KKM hesaplarından çıkış hızlandı ve bu hesaplardan dövize yönelim sınırlı kaldı. 19 Ağustos 2025 itibarıyla, KKM payı yüzde 1,8'e gerilerken TL mevduat payı yüzde 60'ın üzerine çıktı.

Önümüzdeki dönemde vadesi gelecek KKM hesaplarının önceki dönem bakiye azalışlarına yakın olması, ürünün sonlandırılması için şartların oluştuğunu göstermektedir. Ayrıca, enflasyonun ana eğiliminde gerçekleşen gerileme ve Türk lirası mevduatın cazibesi, KKM'den çıkışı destekledi. KKM'nin sonlandırılması ile sonuçlanan kademeli çıkış süreci, para politikasının bankaların Türk lirası fonlama maliyetine aktarımını güçlendirdi ve merkez bankası bilançosundaki riskleri azalttı.” ifadeleri kullanıldı.