Üniversite hayali kuran milyonlarca aday için 30 Temmuz itibarıyla başlayacak tercih dönemi, sınav kadar önemli bir aşama. Eğitim Uzmanı Onur Soğuk, “Eğer bir tercih danışmanından hizmet alıyorsanız, onun bu alandaki deneyimini, üniversiteler ve programlar hakkında bilgi seviyesini ve güncel tercih sistemine ne kadar hakim olduğunu iyice araştırmalısınız” şeklinde uyarıda bulundu. Gencin geleceğine yön verme noktasında bazı tercih danışmanlarının bu sorumluluğun üstesinden gelme yeterliliğine sahip olmadığını belirten Soğuk, şunları dile getirdi: “Dijital bir çağda yaşıyoruz. Bir danışmanın kapısını çalmadan önce ismini internet aracılığıyla araştırarak geçmişte kimlerle çalıştığı, yorumlar ve genel durumu hakkında bilgi edinebilirsiniz. Bazen öğrenciyi tanıyan öğretmenler ya da okul rehberlik servislerinden destek almak daha etkili olabilir. Öğrencinin akademik geçmişi, ilgi alanları ve kişiliğiyle ilgili bilgi sahibi olan birinin yönlendirmesi, daha faydalı sonuçlar verebilir.
Alternatif Listeyle Gidin
Danışmanlık hizmeti veren kişinin yalnızca 6-8 saatlik kısa bir eğitimle tercih rehberliği yapması çoğu zaman yeterli olmamaktadır. Teknik bilgiye sahip olabilir ancak alan tecrübesi, üniversite sistemi hakkında bilgi sahibi olması ve güncel tercih kılavuzlarını bilmesi gerekir. Danışmana gitmeden önce öğrencinin temel bir araştırma yapması faydalı olacaktır. Şehir, üniversite, bölüm içerikleri ve mezuniyet sonrası kariyer olanakları gibi konularda ön araştırma yapmak, danışmanlık sürecini daha verimli hâle getirir. Ayrıca alternatifli bir liste oluşturmak, süreci kolaylaştırır. Sadece bir sıralama ve puanla danışmana gitmek yerine, bu puanla neler yapılabileceğini önceden incelemek sürecin başarısını artırır.
Bunlara Dikkat
Doğa Koleji Rehberlik Koordinatörü Cihan Yeşilyurt, doğru bir tercih danışmanının 9 temel özelliğini şöyle özetledi:
1- Bireylerin kariyer gelişimlerini anlamaları ve bu süreci yapılandırmaları önemlidir.
2- İlgi, yetenek, değer, sosyo-ekonomik yapı ve beklenteleri analiz edilmeden yapılan danışmanlık eksik kalır.
3- Öğrenciyi, bölümler ve üniversiteler hakkında bilgilendirmeli, kafasındaki soru işaretlerini gidermelidir.
4- Öğrenciye alternatifler sunmalı, tercihlerin avantaj ve dezavantajlarını açıklamalı ancak kendi fikrini empoze etmemelidir.
5- Tercih danışmanlığı, ciddi bir vicdani sorumluluk gerektiren profesyonel bir süreçtir.
6- “Puanıma yazık olmasın” yerine “Geleceğime uygun olan ne?” sorusu ön plana çıkarılmalıdır.
7- Adayın kendi istekleri ile ailenin beklentileri arasında bir denge sağlanmalıdır.
8- “Uzakta yaşamaya hazır mıyım?” ve “Bir yıl daha hazırlanmalı mıyım?” gibi sorulara birlikte yanıt aramalıdır.
9- Rehber öğretmenler, öğrencileri yıl boyunca tanıyan ve gelişimlerini izleyen kişi olduklarından, en doğru tercih süreci bu öğretmenlerle gerçekleştirilecektir.
MEB, 19 Bin Noktada Destek Verecek
Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), tercih süreci için Türkiye genelinde 19 bin 232 YKS Tercih Danışmanlığı Birimi kurdu. Bu birimlerde görev alacak rehber öğretmenler ve psikolojik danışmanlar, öğrencilerin akademik hedef belirlemeleri konusunda destek sunacaklar.
