Tersaneler 94 Bin Kişiye İstihdam Sağlıyor

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Uluslararası Denizciler Günü nedeniyle Ankara Yelken Kulübü'nde denizcilerle bir araya geldi ve “Amatör Denizci Belgesi Uygulama Eğitim Merkezleri Çalıştayı”nın açılışında bir konuşma gerçekleştirdi.

Bakan Uraloğlu, denizciliğin sadece bir meslek olmadığını, aynı zamanda küresel ticaretin temel taşlarından biri olduğunu vurguladı.

Dünya genelindeki yük taşımacılığının %88'inin 2024 yılında deniz yollarından gerçekleştirileceğini belirten Uraloğlu, küresel deniz trafiğinin yıllık %2,4 artışla 12 milyar 643 milyon tona ulaştığını ifade etti.

Türkiye'deki dış ticaret taşımalarının %86'sının deniz yoluyla yapıldığını hatırlatan Uraloğlu, şu bilgileri paylaştı:

“Bu veriler, denizciliğin uluslararası ticaretteki önemini bir kez daha gözler önüne seriyor. 2002 yılından itibaren limanlarımızda yük miktarı %180, konteyner miktarı ise %443 artış göstermiştir. 2024 yılı itibarıyla limanlarımızda elleçlenen yük miktarının 531 milyon 737 bin 358 ton, konteyner miktarının da 13 milyon 529 bin 729 TEU olması bekleniyor. Hatta bu yıl mayıs ayında limanlarımızda 1 milyon 366 bin 430 TEU konteyner elleçlenerek tüm zamanların en yüksek aylık konteyner miktarı rekorunu kırdık.”

Uraloğlu, küresel ticaretin deniz yollarına olan bağımlılığının arttığı bu dönemde, stratejik boğazların ve deniz yollarının güvenliğinin kritik öneme sahip olduğuna dikkat çekerek, Hürmüz Boğazı’ndaki gelişmelerin bu durumu bir kez daha ortaya koyduğunu ifade etti.

Brent petrol fiyatlarının 13 Haziran'dan itibaren %15, LNG fiyatlarının da %10 oranında dalgalandığını hatırlatan Uraloğlu, şöyle devam etti:

“Savaş nedeniyle bu bölgeye sefer yapan tankerlerin sigorta bedelleri gemi değerinin %0,2'sinden %0,7'ye çıkarak %300 artış göstermiştir. Bu durum, deniz taşımacılığındaki herhangi bir aksaklığın küresel enerji piyasalarını ve ticareti doğrudan etkileyeceğini göstermektedir. Hürmüz Boğazı gibi stratejik noktalar, denizcilerimizin güvenliği ve küresel ticaretin sürdürülebilirliği açısından kritik bir sorumluluk alanıdır. Türkiye olarak, bu bölgelerdeki istikrarın sağlanması adına diplomasi ve işbirliği yürütüyoruz.”

Uraloğlu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın teşrif edeceği ve 70 ülkeden bakan, bakan yardımcısı ve uluslararası kuruluş temsilcilerinin katılacağı “Küresel Ulaştırma Koridorları Forumu”nu düzenleyeceklerini belirterek, etkinliğin Türkiye'nin küresel ticaretteki rolünü pekiştireceğini ve denizciliğin stratejik önemini vurgulayacağını dile getirdi.

Türkiye'nin deniz ticaret filosunun uluslararası arenadaki konumuna da değinen Uraloğlu, “Sahip olduğumuz 2 bin 150'den fazla gemi ve yaklaşık 53 milyon dwt kapasiteyle, tonaj bazında 1000 groston ve üzeri Türk sahipli deniz ticaret filomuz dünya sıralamasında 11. sırada. Ülkemizde toplamda 4,79 milyon dwt kapasiteye sahip 85 aktif tersanemiz, güçlü yan sanayi ile birlikte yaklaşık 94 bin kişiye istihdam sağlıyor. Bu büyümenin sürdürülebilirliği, nitelikli bir insan kaynağı ile mümkün.” dedi.

“GEMİ İNSANLARI BİLGİ SİSTEMİ AVRUPA BİRLİĞİNCE ÖRNEK UYGULAMA OLARAK BELİRLENDİ”

Uraloğlu, geçen yıl yenilenen “Gemiadamları ve Kılavuz Kaptanlar Yönetmeliği”nin sektör dinamiklerini uluslararası normlarla uyumlu hale getiren bir reform niteliğinde olduğunu belirtti.

Yeni Gemiadamları ve Kılavuz Kaptanlar Eğitim ve Sınav Yönergesiyle birlikte farklı yenilikler sunduklarını kaydeden Uraloğlu, şu değerlendirmelerde bulundu:

“Bu müjdeleri ilk kez kamuoyuyla paylaşmanın mutluluğunu yaşıyorum. İngilizce yeterlilik şartındaki YDS puanını ortalama 5 puan düşürdük. İngilizce hazırlık eğitimi alan denizcilik meslek yüksekokulları ve meslek lisesi mezunları YDS muafiyetinden yararlanacak. Kabotaj seferlerinde görev yapan denizcilerin gemi insanı uzmanlık belgelerinin eğitim olmadan yenilenmesinde geçerli olacak. Yeterlik sınavlarında iptal sınırını 3'ten 5'e çıkardık. Yeterlik yükseltme ve belge yenilemede gereksiz belgeleri kaldırdık. Ticari yatlar, tersaneler, yüzer LNG depolama gemileri gibi çeşitli alanlarda çalışan denizcilere kısmi terfi hakları sağladık.”

Uraloğlu, eğitimde teknoloji ve kaliteyi artırdıklarını, Elektronik Kimlik Doğrulama Sistemi (EKDS) kullanımını zorunlu hale getirdiklerini ve üst düzey denizcilik eğitim kurumları için ISO kalite belgesi şartı getirdiklerini vurguladı.

Gemi İnsanları Bilgi Sistemi (GİBS) ile denizciler, dünyanın herhangi bir yerinde görevdeyken bile yeterlik başvuru işlemlerini gerçekleştirebiliyor. Günde 200 oturum kapasitesiyle yılda 65 binden fazla sınav başarıyla uygulanmaktadır.” dedi.

Uraloğlu konuşmasına şöyle devam etti: “GİBS, AB tarafından örnek uygulama olarak kabul edildi. İspanya ile imzalanan anlaşmayla yeterlik belgelerimizin tanındığı ülke sayısı 38'e ulaştı. Türk denizcileri, dünya denizcilik filosunun %70'i tarafından kabul görmektedir. Uluslararası Denizcilik Çalışma Sözleşmesi'ne taraf olma sürecinde son aşamaya geldik ve TBMM'de alt komisyonda görüşülüyor. Bu sözleşmeye taraf olmak, gemi insanlarımızın özlük ve yaşam şartlarında önemli iyileşmeler sağlayacaktır. Yıpranma payı konusunda çalışmalarımız ise Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile gündemimizde bulunuyor.”

“1 MİLYON 46 BİN VATANDAŞIMIZA AMATÖR DENİZCİ BELGESİ KAZANDIRDIK”

Uraloğlu, denizin kendileri için bir sevda ve yaşam biçimi olduğunu belirterek, amatör denizciliğin bu sevgiyi çocuklardan gençlere miras bırakmanın en güzel yolu olduğunu ifade etti.

Profesyonel denizciliğin yanı sıra toplumda denizciliği yaygınlaştırmak için önemli adımlar attıklarını kaydeden Uraloğlu, “2018 yılında başlattığımız 'Hedef 2023: 1 Milyon Amatör Denizci' projesiyle milletimizin denize olan ilgisini artırdık ve 2023'ten önce hedefimize ulaştık. Ayrıca vatandaşlarımızın denizle daha güçlü bağ kurabilmesi için eğitim sistemimizi geliştirdik. Türkiye Yelken Federasyonu ile imzaladığımız protokol çerçevesinde 10 saatlik teorik çevrim içi eğitime 4 saatlik uygulamalı yüz yüze eğitim ekleyerek amatör denizciliği daha nitelikli hale getirdik. Bugün itibarıyla 22 ilde, 75 farklı lokasyonda yaklaşık 46 bin kursiyerimize teorik ve uygulamalı eğitim verdik. 1 milyon 46 bin vatandaşımıza amatör denizci belgesi kazandırdık.” ifadelerine yer verdi.

Uraloğlu, eğitim süreçlerini dijitalleştirerek Amatör Denizci Bilgi Sistemi'ni (ADBS) güncellediklerini belirterek, bu sistem sayesinde vatandaşların belge başvurularını ve sınav sonuçlarını kolayca takip edebilme imkanı sunduklarını aktardı.

Özel Teknelerin Donatımı ve Özel Tekneleri Kullanacak Kişilerin Yeterlilikleri Hakkında Yönetmelikte önemli bir değişiklik çalışmasına başladıklarını ifade eden Uraloğlu, “ADBS'nin entegrasyon süreci tamamlandığında, revize edilmiş yönetmeliğimizi devreye alacağız. Ana amacımız, amatör denizci belgelerimizin uluslararası düzeyde kabul görmesini sağlamak.” dedi.

Uraloğlu, gerçekleştirilen çalıştayda amatör denizciliğin güçlü ve geliştirilmesi gereken yönlerini değerlendireceklerine ve sektörün her kademesindeki denizcilerin yanlarında olduklarını vurguladı. “Uluslararası Denizciler Günü'müz kutlu olsun. Pruvanız neta, rüzgarınız kolay, yelkenleriniz daima rüzgarla dolsun.” dedi.

Denizcilik Genel Müdürü Ünal Baylan ve Türkiye Yelken Federasyonu Başkanı Özlem Akdurak da etkinlikte konuşma yaptı.

Bakan Uraloğlu, konuşmasının ardından denizcilerle tekneyle göl turu yaptı.