Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) enflasyonla mücadele amaçlı attığı adımlar ve Türk Lirası'nın sistemdeki payını artırma stratejisi meyvelerini vermeye devam ediyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) haftalık verileri doğrultusunda, 18 Ağustos 2024'te 12 trilyon 987 milyar TL olan toplam mevduat, 25 Temmuz 2025 tarihi itibarıyla %81.7 artış göstererek 23.6 trilyon lirayı aştı.
TL MEVDUAT %240 BÜYÜDÜ
Bu süreçte TL mevduat %93.3 artarak 7 trilyon 554 milyar liradan 14.6 trilyona yükseldi. Kur Korumalı Mevduat (KKM) hariç değerlendirildiğinde, TL mevduatın %240 artarak 4 trilyon 146 milyar liradan 14 trilyon 117 milyara ulaştığı dikkat çekti. İki yıllık dönemde döviz hesaplarının büyüklüğü ise %65.6 artarak 8 trilyon 996 milyara ulaştı. KKM hariç TL mevduatın toplam içindeki payı %31.9'dan %59.8'e çıkarken, dövizin payı %38.1'e geriledi.
KKM 101 HAFTADIR DÜŞÜYOR
Ekonomi yönetiminin bu yıl içerisinde sonlandırmayı hedeflediği kur korumalı mevduat, 18 Ağustos 2023'teki tarihi zirvenin ardından başlayan düşüş sürecini 101 haftadır sürdürüyor. BDDK'nın açıkladığı güncel verilere göre, KKM hesapları 25 Temmuz haftasında 489 milyar liraya geriledi. KKM'nin büyüklüğü dolar bazında ise 12.1 milyar dolara düştü. 18 Ağustos 2023'te 3.4 trilyon TL (126.4 milyar dolar) ile rekor kıran KKM'nin, TL mevduatındaki payı %45.1'den %3.6'ya inerken, toplam mevduattaki payı da %26.2'den %2'ye geriledi.
KISA VADEYE İLGİ ARTTI
BDDK'nın hazirana ilişkin verileri, mevduatta kısa vadeye olan ilginin özellikle son 1 yılda hızla arttığını gösteriyor. Haziran 2025 itibarıyla vadesiz mevduat %43.8 artışla 8.1 trilyonu geçerken, 1 aya kadar olan vadeli mevduat %69.2 artarak 3.3 trilyona, 1-3 ay arası vadeli mevduat ise %101.5 artışla 8.7 trilyona ulaştı. 3 aya kadar vadeli toplam mevduat %68.8 artarak 20.2 trilyona dayandı. 3 aya kadar vadeli mevduatın toplam içindeki payı 1 yılda %72.5'ten %88'e yükseldi. Son 1 yılda 3-6 ay arası vadeli mevduat %22.2, 6-12 ay arası vadeli mevduat %64.1, 1 yıldan uzun süreli vadeli mevduat ise %41.7 geriledi.
18 TRİLYONU 1 MİLYONUN ÜZERİNDE
Mevduat tutarlarının dağılımına bakıldığında, 1 milyon liranın üzerindeki hesapların toplam içindeki payının arttığı görülüyor. BDDK'nın verilerine göre, haziran sonu itibarıyla 1 milyon TL'den fazla büyüklüğe sahip yurtiçi yerleşiklere ait 2 milyon 289 bin hesapta 17 trilyon lira mevduat bulunuyor. Yurtiçi yerleşiklerin 21 trilyon 346 milyar liralık mevduatının %79.6'sı, hesap büyüklüğü 1 milyon liranın üzerinde olan mudilere ait. Yurtdışı yerleşiklere ait 208 bin 1 milyon TL'nin üzerinde büyüklüğe sahip hesapta ise 1 trilyon 328 milyar lira tutuluyor. Böylece 1 milyon liranın üzerindeki 2 milyon 498 bin hesapta, 18 trilyon 331 milyar lira ile toplam mevduatın %80'i bulunuyor.
TL'YE DÖNÜŞÜME DESTEK
Öte yandan TCMB, firmaların yurt dışı kaynaklı dövizlerini TL'ye çevirme işlemlerine sağladığı dönüşüm desteğinin süresini üç ay daha uzatmış bulunmaktadır. Bu karar, 1 Ağustos 2025 tarihli Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe girdi. TCMB'nin 26 Ocak 2023'te başlattığı, yurt dışından getirilen dövizlerin TL'ye dönüşünü teşvik eden uygulamanın süresi, daha önce belirlenen 31 Temmuz 2025 tarihinden 31 Ekim 2025 tarihine kadar uzatılmıştır. Uygulama çerçevesinde, firmalar yurt dışından getirdikleri dövizleri bankalar vasıtasıyla Merkez Bankası'na satarak TL'ye dönüştürdüklerinde, dönüşüm kuru üzerinden çevrilen tutarın %3'üne kadar dönüşüm desteği alabilmektedirler. Bu desteğin sağlanabilmesi için firmaların belirlenen süre zarfında döviz alımı yapmamaya taahhüt etmeleri gerekiyor. Merkez Bankası, bu düzenlemeyle yurt dışı döviz kaynaklarının iç piyasaya kazandırılmasını ve finansal istikrarın güçlendirilmesini hedefliyor.
DOLAR
EURO
İNG. STERLİNİ
İSV. FRANGI
KAN. DOLARI
ÇEYREK ALTIN
BITCOIN