Türkiye'nin Otomobil Hikayesi: Devrim'den Togg'a

Türkiye'nin otomotiv tarihinde önemli bir yer tutan Devrim, çoğu kişi tarafından sektörün başlangıcı olarak düşünülmektedir. Ancak asıl ilk adım, 1954 yılında Tuzla'da kurulan Jeep fabrikasıyla atıldı. Fabrika, askeri cip ve kamyonet üretimi gerçekleştirdi. Yıllar boyunca aktif kalan bu tesis, 2006'da üretimi sona erdirdi. 1959'da Ford ve Koç Grubunun bir araya gelmesiyle süregelen tarih, Otosan’ın kuruluşuna tanıklık etti. 1960’lı yıllarda bu fabrika günde 12 araç üretecek kapasiteye ulaştı. 1961 yılında Türkiye, kendi yerli otomobilini üretmek için harekete geçti ve Devrim adı verilen ilk otomobil, Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel’in direktifiyle Eskişehir Demiryolu Fabrikası'nda 129 günde yapıldı. Bu dört kapılı sedan model, sadece 4 adet üretildiği için seri üretimine geçilemedi.

1963'lerde Bir Canlanma
1960'lı yılların ortalarında Türkiye'de otomobil talebi artış göstermeye başladı ve Türk firmaları, yabancı ortaklarla birlikte yatırımlara yöneldi. 1963 yılında Oyak, federal kamyon fabrikasını alarak Oyak-Renault’un temellerini atmış oldu. Aynı yıl Koç Holding, Sakarya-Arifiye'de otobüs, minibüs ve zırhlı araç üreten Otokar'ı kurdu. Ardından 1964 yılında BMC fabrikası faaliyete geçti. 1966 yılında, tasarımı İngiltere merkezli Reliant Motor Company tarafından gerçekleştirilen Anadol marka otomobiller Türkiye'de piyasaya sürüldü. Vehbi Koç, bu aracın geniş kitlelere ulaşmasını sağlayacak halkın da ismini vermesini istedi.

Anadol, o dönemde Türkiye’de büyük bir ilgiyle karşılandı ve otomotiv sektörü yeni bir evreye girdi. 1968'de Türk Otomobil Fabrikası kurularak Murat 124 model araç üretimine başlandı. Ardından Çelik Motor-Anadolu Isuzu, Man Türkiye, Karsan, Mercedes Benz Türk, Tofaş, Temsa, Toyota Türkiye ve Hyundai Assan gibi çeşitli fabrikalar açıldı. 2000'li yıllarda, Bozankaya ve Folkvan gibi otobüs ve kamyon üreticileri de sektöre yeni bir soluk kattı.

Ve Rüya Gerçek Oldu
Türkiye, 2017 yılında yerli otomobil hayalini gerçeğe dönüştürme yolunda önemli bir adım attı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın liderliğinde, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) koordineli bir çalışma yürüttü. TOBB, Anadolu Grubu, BMC, Zorlu Holding ve Turkcell’in ortaklığında yerli otomobil için ilk adımlar 2017'de atıldı. Bursa Gemlik'te 2020 yılında temeli atılan fabrikanın inşası, 29 Ekim 2022 tarihinde gerçekleştirildi ve Togg’un ilk akıllı cihazı olan C SUV'un seri üretim bandından inişi büyük bir coşkuyla karşılandı.