Merakla beklenen 40 maddelik yargı paketi üzerinde Meclis’te çalışmalar devam ediyor. Taslakta, cezaların caydırıcılığı ve tutuklamaya ilişkin dikkat çekici düzenlemelere yer veriliyor.
Hâkime Takdir Yetkisi
– Taslağa göre, iki yılın altında ceza gerektiren suçlar için hâkimlerin genel olarak tutuklama kararı vermemesi öngörülüyor. Bununla birlikte, hâkimlere iki yılın altındaki suçlar için tutuklama konusunda bir takdir yetkisi tanınacak. Hâkim, “Şüphelinin davrandığı şeklin yeniden suç işleyeceği yönünde kuvvetli şüphe doğurması (suç işleme eğilimi)”, “Suçun işleniş şekli” ve “Suçun neden olduğu zararın kamu düzenine ciddi şekilde zarar vermesi” durumlarında, cezası iki yılın altında olsa bile şüphelinin tutuklanmasına karar verebilecek.
8’de 1’ini Yatacaklar
– Mevcut ceza sisteminde, iki yılın altında kalan suçların yatarının olmaması nedeniyle oluşan “cezasızlık algısı” eleştirileri dikkate alınarak yeni bir düzenleme yapıldı. Taslak düzenleme ile iki yılın altında ceza alanların da cezaevine girmesi sağlanarak etkili bir infaz sistemi oluşturulması hedefleniyor. Bu kapsamda, cezası iki yılın altında olan ve yatarı bulunmayan suçlarda en az 8’de 1 oranında cezaevinde kalma zorunluluğu getirilecek.
Kadın Cinayetleri
– Başta kadın cinayetleri olmak üzere, kamu vicdanını yaralayan ve cezasızlık algısına yol açan “haksız tahrik” uygulaması da değiştiriliyor. Mahkemeler, sanıklara haksız tahrik ve teşebbüs durumlarında daha az indirim yaparak daha fazla ceza verecek. Yaralama suçunun cezası %50 artırılacak. Kadın cinayetlerinde sıkça eleştirilen “otomatik uygulandığı” tespit edilen haksız tahrik nedeniyle hâkim, sanığın “ağırlaştırılmış müebbet hapis” cezasını 18-24 yıla indirebiliyordu. Yeni taslakla, haksız tahrik uygulanması halinde “ağırlaştırılmış müebbet” cezası 22 ila 30 yıla indirilebilecek. “Müebbet hapis” haksız tahrik uygulamasıyla 12-18 yıl hapse indirilirken, bu da 16 ila 22 yıl hapis cezası olarak uygulanacak.
Covid Düzenlemesi
Yapılan yargı paketi ile, 31 Temmuz 2023 tarihinden önce suç işleyen ve hâlâ cezaevinde bulunan hükümlüler için 3 yıl erken denetimli serbestlikten yararlanma imkânı sağlanacak. 31 Temmuz 2023 itibarıyla cezası kesinleşmiş olanların denetimli serbestlikten faydalandığı COVID izni düzenlemesi, bu tarihten önce suç işleyen ve cezası kesinleşmeyen hükümlüleri kapsamıyordu. COVID yasasında planlanan yeni düzenleme ile, 31 Temmuz 2023 tarihinden önce işlenen suçlara ek olarak 3 yıl denetimli serbestlik verilmesi öngörülüyor.
Koşullu Salıverilme Süreleri Kısaltılmıyor
Adalet Bakanlığı yetkilileri, “10. Yargı Paketi’nin yasalaşması durumunda, cezalarda indirime gidilmeyeceği gibi koşullu salıverilme sürelerinde de kısalma olmayacaktır. Bu düzenleme ile, iki yılın altında ceza alanların cezaevine girmesi sağlanması suretiyle etkili bir infaz sistemi oluşturulması planlanmaktadır. Bu düzenlemeler bir af niteliği taşımamaktadır. İnfaz yasasında yapılması planlanan düzenlemelerdir ve bu düzenlemeye başka bir anlam yüklemek gerçeğe aykırıdır” şeklinde açıklamada bulundular.
