Yerli Enerji Kaynakları Cari Açığa Çözüm Sunuyor

Türkiye’nin ekonomi alanındaki en önemli sorunlarından biri olan cari açık, yüksek enerji ithalatı ile uzun yıllardır daha da büyümekte. 2023 yılı itibarıyla açıklanan verilere göre, 45,2 milyar dolarlık cari açığın ana nedeni, enerji ithalatının 52,7 milyar dolara ulaşması olarak kaydedildi. Bu büyük fark, yerli enerji kaynaklarının devreye alınmasını artık bir tercih değil, ekonomik bir gereklilik haline getiriyor. Elektrik üretimindeki dışa bağımlılık, enerji arz güvenliğini tehlikeye atarken; aynı zamanda makroekonomik dengeleri de zorlamaktadır. Türkiye Ulusal Enerji Planı’na göre, ülkenin elektrik tüketiminin bu yıl 380,2 TWh’ye ulaşması bekleniyor. 2035 yılı için ise öngörüler 510,5 TWh seviyesini gösteriyor. Bu talep artışını yalnızca yenilenebilir enerji kaynaklarıyla karşılamak teknik olarak mümkün görünmüyor. Almanya, İspanya ve Portekiz gibi ülkelerde yaşanan enerji krizleri de bu durumu göstermektedir. Yerli kömür gibi temel enerji kaynaklarının sisteme entegrasyonu, sürdürülebilir ve dengeli bir enerji dönüşümünün anahtarı olarak öne çıkıyor. Mevsimsel üretim dalgalanmalarının arttığı ve enerji fiyatlarının yüksek olduğu şu günlerde, dışa bağımlılığı azaltacak her yerli kaynak, ekonomik bağımsızlık açısından büyük bir değer taşıyor. Türkiye’nin sahip olduğu kömür rezervlerinin çevresel hassasiyetlere uygun bir şekilde değerlendirilmesi, madencilik sektörünü doğayla çatışan değil, onunla uyumlu çalışan bir yapıya dönüştürmekle mümkün. Bu dönüşüm, yalnızca enerji faturalarında değil, dış ticaret dengesinde de kalıcı bir iyileşme sağlamaya yardımcı olabilir. Türkiye’nin enerji politikasında yerli kaynakların payını artırmak, ekonomik olduğu kadar stratejik bir ihtiyaçtır. Enerji ithalatına dayalı yapı cari açığı derinleştirirken; yer altı ve yer üstü kaynakların birlikte ve verimli kullanımı, bu durumu düzeltmek için son derece kritik bir öneme sahip. Doğru planlamayla yerli kömür gibi kaynakların değerlendirilmesi, dışa bağımlılığı azaltma yolunda önemli bir adım olabilir.

Tüketimde Turizm Etkisi
Turizm sezonunun yaklaşmasıyla, özellikle de Kurban Bayramı’nın etkisiyle Akdeniz ve Ege bölgelerinde enerji tüketimi artış göstermeye başladı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın verilerine göre, Haziran ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre enerji tüketiminde yüzde 12’lik bir artış meydana geldi. Türkiye genelinde yaz aylarında günlük enerji tüketimi 1 milyon MWh’yi aşarken, 2024 Temmuz’unda tüm zamanların rekoru kırılarak 1 milyon 147 bin MWh seviyesine ulaşıldı. Ege kıyılarında yer alan otellerde klima, soğutma sistemleri ve havuz ekipmanlarının enerji tüketimi toplam yükün yaklaşık yüzde 10’unu oluşturmaktadır. Bu yükü taşıyabilecek güçlü ve kesintisiz hizmet veren yerli santraller, turizmin canlılığı açısından kritik bir öneme sahiptir.

İthalatta Gürcistan Birinci
2023 yılında en fazla elektrik ithalatı yapılan ülke 4 bin 696,2 GWh ile Gürcistan oldu. Bu miktar, toplam elektrik ithalatının yüzde 77’sini oluşturuyor. Elektrik ithalatında ikinci sırada ise 1,280,8 GWh ile Bulgaristan yer almakta ve bu oran yüzde 21’dir. Geçtiğimiz yıla baktığımızda da bu iki ülkenin sıralamadaki konumları değişmemiştir.